Vay tiền ngân hàng trồng khoai cho lợn, gà ăn
Những năm qua, thấy giá khoai Nhật tăng cao, nhiều người trồng thu lãi lớn, tận dụng thời gian nghỉ giữa vụ lúa, nhiều người dân ở xã Chư A Thai đã mạnh dạn trồng khoai. Nhiều gia đình vay tiền ngân hàng thuê đất, công cán, phân bón đầu tư vào khoai. Tuy nhiên, chưa thu được đồng nào từ khoai để trả lãi thì giá khoai giảm mạnh. Nhiều hecta khoai phải vứt bỏ cho bò ăn, khoai đào về không bán được đành băm nhỏ cho lợn, gà...
Nhiều người dân chán nản vì giá khoai quá thấp, không đủ tiền thuê công bới. Ảnh: Trần Hiền
Bần thần nhìn ruộng khoai hơn 7ha không dám bới lên, anh Lưu Văn Quang (36 tuổi, xã Chư A Thai) kể: “Thấy giá khoai cao, tôi được một người bạn rủ trồng cùng, hai anh em quyết định đầu tư làm chung gần 30ha. Vợ chồng tôi gom hết tiền trong nhà và vay thêm ngân hàng 200 triệu đồng để thuê đất trồng khoai. Khi khoai được hơn 3 tháng, có một thương lái ở Lâm Đồng trả 15 triệu đồng/sào nhưng tôi không bán. Chỉ mấy ngày sau, giá khoai bắt đầu tụt dốc, loại khoai đẹp, củ to và đều mới được giá 3.000 đồng/kg, còn đa số là 1.000 đồng/kg mà thương lái cũng không ai ngó ngàng tới”.
Những củ to như vậy, trước nhiều người bán được giá 3.000 đồng/kg, nay thương lái cũng không thèm ngó tới. Ảnh: Trần Hiền
Được biết, riêng vụ khoai năm nay anh Quang đã đầu tư gần 14ha, riêng tiền thuê đất đã "ăn" hết của anh 52 triệu đồng, còn tính cả công cán, phân bón thì lên đến 800 triệu đồng. Hiện, anh Quang mới bán được 164 triệu đồng trên diện tích 6ha, còn hơn 7ha đành vứt bỏ.
Giá khoai giảm mạnh, nông dân đào lên không bán được đành vứt ngổn ngang ngoài đồng ruộng.
“Chờ đợi hơn 1 tháng rồi mà giá khoai không lên nên đành bỏ, chứ để lâu khoai hỏng và phải trả đất cho người ta. Lại còn nợ tiền công, ngày nào cũng có người đến đòi. Riêng vụ này 2 anh em lỗ khoảng 500 triệu đồng, trong đó gia đình tôi lỗ hơn 250 triệu đồng”, anh Quang ngậm ngùi nói.
Những củ khoai như này được đào lên nhưng không bán được, người dân phải băm cho lợn, gà ăn. Ảnh: T.H
1.000 đồng/kg khoai thương lái vẫn không thèm mua
Giá khoai xuống thấp chỉ còn 1.000 đồng/kg, tuy nhiên nhiều thương lái vẫn không thèm ngó ngàng tới. Trò chuyện với PV, chị Bùi Thị Tươi buồn rầu nói: “Nhà tôi trồng được 1ha, vừa rồi đào được 9 sào, khoai to tôi bán giá 3.000 đồng/kg, khoai nhỏ 1.000 đồng, tổng cộng được 30 triệu đồng. Một sào còn lại giờ đào về cho gà, lợn ăn chứ thương lái không mua nữa, tính ra tôi lỗ mất 30 triệu đồng".
Nhiều diện tích khoai bị bỏ hoang, cỏ mọc um tùm dù đã đến ngày thu hoạch. Ảnh: T.H
Vừa là thương lái, cũng là nông dân trồng khoai, anh Nguyễn Văn Thu cho biết: “Tôi cũng trồng được 17ha nhưng bỏ đi gần nửa, lỗ mấy trăm triệu. Còn buôn khoai thì nhiều lúc bán xả hàng, thấp hơn giá mua của dân. Mua bãi tôi cũng bỏ hết. Hiện tại, tôi đang mua của bà con với giá từ 1.000 đồng - 1.500 đồng/kg chuyển xuống Bình Định nhập được 2.000 đồng/kg, coi như lỗ nặng”.
Trước đây, nông dân phải thu hoạch khoai bằng bao, bì lớn thì nay thu bằng túi bóng và chỉ lấy củ to.
Hiện, toàn xã Chư A Thai có 185ha khoai lang Nhật đang thu hoạch. So với vụ trước, diện tích trồng khoai đã tăng khoảng 50 – 60ha. Nguyên nhân là do vụ năm ngoái được cả mùa lẫn giá, bình quân mỗi hecta khoai thu lãi cả trăm triệu đồng, gấp 8 - 9 lần so với trồng lúa nên năm nay nhiều hộ tăng diện tích trồng.
Một số thương lái mua về vẫn chưa thể xuất bán, chất đống mòn mỏi chờ xe.
Anh Nguyễn Văn Trường, người có kinh nghiệm nhiều năm thuê đất trồng khoai và kinh doanh khoai xuất khẩu ở huyện Krông Ana, Đắk Lắk xác nhận với PV Dân Việt là giá khoai đang rớt thê thảm. Theo anh Trường, cách đây gần 2 tháng, giá khoai xô (cả lớn và nhỏ) là 14.000 - 15.000 đồng/kg, bây giờ thương lái không mua khoai xô nữa. Họ tuyển lựa khoai đẹp, củ to mua với giá chỉ 3.000 đồng/kg.
Về nguyên nhân giá khoai rớt thảm, anh Trường cho biết: "Thấy khoai được giá nên nông dân đồng loạt trồng, gần đây do mưa xuống, bà con lại đồng loạt thu hoạch nên giá xuống là đương nhiên".