Cổ phần hóa DNNN: Vì sao Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể bị ĐBQH phản ứng?

Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể phát biểu trước Quốc hội

Chiều 28.5, Quốc hội tiếp tục thảo luận về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2011-2016.

Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể đã dành 10 phút giải trình trước Quốc hội đề cập tới vấn đề cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nước thuộc ngành giao thông.

Ông nhấn mạnh chủ trương cổ phần hoá là đúng đắn, buộc phải thực hiện và nếu thành công sẽ đem lại hiệu quả cao. Theo ông Thể, hầu hết các doanh nghiệp Nhà nước thuộc ngành giao thông sau cổ phần hoá đều có lãi, năng lực tài chính tốt hơn.

Theo thống kê, giai đoạn 2011 – 2016, 18 tổng công ty chuyển sang mô hình công ty cổ phần ghi nhận doanh thu tăng 15%, lãi sau thuế tăng 194% (bình quân mỗi năm tăng trên 40%); thu nhập người lao động tăng 32% trong 4 năm. Giai đoạn này có 137 doanh nghiệp ngành giao thông được cổ phần hoá, vượt 67 đơn vị so với chỉ tiêu Chính phủ giao.

Các doanh nghiệp này khi niêm yết và bán cổ phần lần đầu ra công chúng đều được giá cao, thu về hơn 2.700 tỷ đồng, tăng 600 tỷ so với định giá ban đầu (2.153 tỷ đồng).

“Hầu hết doanh nghiệp ngành giao thông sau cổ phần hoá đều hoạt động hiệu quả, ngày càng tốt hơn. Bộ Giao thông chủ trương những lĩnh vực nào tư nhân làm được, làm tốt thì cần đẩy mạnh cổ phần hoá, thoái vốn Nhà nước, chỉ giữ lại những lĩnh vực liên quan tới an ninh, quốc phòng”, ông Nguyễn Văn Thể nói.

ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre)

Phản hồi thông tin do Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cung cấp, ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) kiến nghị Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể xem xét, kiểm tra một cách nghiêm túc trường hợp 2 doanh nghiệp được tiến hành cổ phần hóa trong ít năm gần đây.

Đại biểu Nhưỡng nói: “Tại kỳ họp thứ 3, tôi đã có ý kiến với đồng chí Tổng Thanh tra Chính Phủ Phan Văn Sáu lúc đó là phải xem xét lại quá trình cổ phần hóa Tổng Công ty vận tải thủy. Trong đó, tại sao 10 DNNN với hàng trăm đoàn tàu và rất nhiều tài sản Nhà nước mà chỉ được định giá 327 tỷ đồng, tương đương giá trị một căn nhà tại phố cổ Hà Nội.

Điều này khiến rất nhiều người bức xúc. Và người đứng đơn tố cáo là nguyên bí thư Đảng ủy, Giám đốc Cảng Hà Nội. Nhưng vừa qua, kết luận giải quyết khiếu nại, tố cáo làm người ta rất bất bình khi kết luận là không có vấn đề gì xảy ra. Thậm chí, còn nói rằng không tiếp cận nổi các tài liệu về cổ phần hóa, quên cả nhà đầu tư chiến lược.

Tới bây giờ, tài sản không những hạ giá thấp mà còn có vấn đề là để ra ngoài một khối tài sản khác không đưa vào cổ phần hóa giống như một loại quỹ đen của cổ phần hóa. Chỗ này tôi đề nghị đồng chí về cho xem xét một cách hết sức nghiêm túc.

Người mua doanh nghiệp, Tổng Công ty đó lại chính là người mua Hãng Phim Truyện Việt Nam với giá bèo”.

Về vấn đề cổ phần hóa các DNNN đang làm ăn tốt, đại biểu Lưu Bình Nhưỡng chỉ ra trường hợp của Công ty Cổ phần Dịch vụ Hàng hóa Nội Bài thuộc Tổng Công ty Hàng không Việt Nam được các cử tri phản ánh.

Đại biểu Nhưỡng tiếp lời: “Cổ phần hóa lúc nào họ cũng không biết, lãnh đạo cũng ngỡ ngàng. Một công ty đang làm ăn tốt như thế, tới giờ mỗi năm phải bỏ ra hàng trăm tỷ đồng đi thuê lại tài sản của chính công ty được cổ phần hóa theo sự chỉ định này. Tôi không biết làm như vậy Nhà nước được gì không? Nhân dân được gì không?”.

Từ 2 trường hợp nêu trên, ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng kiến nghị Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể xem xét lại hiệu quả hoạt động của 137 doanh nghiệp đã được cổ phần hóa. Đồng thời, đại biểu Nhưỡng cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc xém xét lại trường hợp cổ phần hóa tại Tổng Công ty vận tải thủy và Công ty Cổ phần Dịch vụ Hàng hóa Nội Bài.