Dấu tinh dịch sau nửa thế kỷ giúp cảnh sát tìm ra kẻ hiếp dâm

Một chiều chủ nhật năm 1968, Wendy Jo Halison lái chiếc xe Thunderbird màu xanh lá cây tới cửa hàng tiện lợi ở Thrifty, Wilshire Boulevard (Mỹ) để mua máy sấy tóc. Đây là lần cuối cùng người xung quanh nhìn thấy cô gái 22 tuổi này.

Los Angeles Times đưa tin sáng chủ nhật định mệnh ấy, Halison gọi cho chị gái Linda và khoe về bài báo quảng cáo chiếc máy sấy tóc, hỏi có muốn đi mua cùng không. Tuy nhiên, Linda từ chối vì cô muốn dành thời gian cuối tuần bên gia đình nhỏ. 

Thủ phạm Eddie Dean Richardson. Ảnh: Los Angeles Times

Tối chủ nhật đó, bố mẹ Halison không thấy con gái về nhà, cũng không thấy gọi điện thông báo. Linh cảm không lành, mẹ Halison gọi báo cảnh sát nhưng họ từ chối tìm kiếm vì cô mới chỉ không về chưa đầy 24 tiếng. Dù vậy, gia đình Halison vẫn chủ động tìm kiếm. Anh rể của Halison là điều tra viên đã nhờ sự giúp đỡ của bạn bè.

Ông còn thuê trực thăng để tìm kiếm toàn khu phố từ trên cao. Chưa đầy một giờ sau, rạng sáng thứ 2, bạn trai Halison phát hiện ra chiếc Thunderbird của cô đậu trên đường, chiếc chìa khóa vứt ở yên sau. Xác Halison trong xe.

Các nhà điều tra ban đầu xác định Halison bị tấn công tình dục và siết cổ đến chết. Móng tay cô bị gãy, các điều tra viên cho rằng cô đã cố gắng chống chọi lại hung thủ. Sợi dây nghi dùng để siết cổ Halison vứt ở hiện trường. Tuy nhiên, đồng hồ và trang sức của Halison vẫn còn nguyên vẹn. Vật duy nhất biến mất là chiếc máy sấy cô vừa mua.

Cảnh sát thu thập thông tin về 4 người đàn ông đang có mối quan hệ thân thiết với Halison: bạn trai hiện tại, bạn trai cũ, anh rể và một người bạn nam khác. Mọi nghi ngờ dồn lên bạn trai hiện tại của Halison. Tại sao anh ta lại có thể nhận ra chiếc xe Thunderbird của cô khi đang ngồi trên trực thăng trong khi nó chỉ "như cây kim nằm dưới bãi cỏ"? Tuy nhiên, với máy kiểm tra nói dối, anh ta phần nào thoát khỏi danh sách tình nghi.

Nhiều tháng trôi qua, cuộc điều tra không có nhiều tiến triển. Các thám tử cố gắng tập trung vào manh mối duy nhất, là người đàn ông được nhìn thấy ở gần Halison tại trạm xăng. Nhưng cuối cùng vụ án vẫn đi vào ngõ cụt.

Cả gia đình Halison khủng hoảng tinh thần. Cha của Halison chiều nào cũng ghé qua đồn cảnh sát với hy vọng có thể nghe ngóng được manh mối mới. Ông thậm chí còn treo thưởng dành cho nhân chứng có thể giúp vụ án được tiến triển.

Gần 30 năm sau, Harry Klann Jr, điều tra viên của Cục cảnh sát Los Angeles (LAPD), bạn của một thám tử từng tham gia vụ án của Halison, đã lục lại hồ sơ. Thời điểm ấy, kỹ thuật phân tích ADN còn chưa phổ biến và kỹ thuật pháp y chỉ mới bắt đầu vài năm. Khi một đồng nghiệp của Harry tìm thấy tinh dịch trên quần jean và đồ lót của Halison, họ quyết định sử dụng phân tích ADN với hy vọng tìm ra được manh mối.

Mẫu máu của bốn người đàn ông thuộc diện tình nghi cũng được thu thập lại. Tuy nhiên, một lần nữa, cánh cửa hy vọng lại đóng lại với gia đình Halison. Các mẫu ADN quá ít so với bộ sưu tập ADN khổng lồ nằm trong kho dữ liệu quốc gia.

Đến năm 2016, ba điều tra viên của LAPD gồm: Klann, Bengtson và Peter Berman đã lập tổ điều tra vụ án của Halison và tạo nên kỳ tích. Bắt đầu với việc cho dò lại ADN của hung thủ trên hệ thống lưu trữ của bang, họ đã xác định được danh tính tên ác nhân, đó là Eddie Dean Richardson.

Năm 1960, Eddie Dean Richardson bị kết tội trộm cắp tài sản và bắt cóc ở San Diego, ngồi tù 8 năm. Hắn ra tù năm tháng trước khi Halison bị giết hại. Năm 1981, Richardson bị cảnh sát Ohio bắt do giết hại cô gái 21 tuổi. Richardson cũng bị buộc tội bắt cóc hai thiếu nữ ở phía tây Virginia. Khi bị bắt, Richardson đã khoe khoang về việc giết chết một người phụ nữ khác, quấn chăn quanh cơ thể nạn nhân và ném phi tang.

Năm 1972, với phân tích AND, các điều tra viên còn phát hiện ra Richardson có liên quan đến một vụ giết người ở quận Orange. Nạn nhân bị cưỡng hiếp và xiết cổ đến chết. Xác được bọc trong chăn và ném xuống kè, y chang những gì Richardson đã khoe khoang trước đó. Richardson, năm 70 tuổi đã mắc ung thư phổi và kết thúc cuộc đời trong trại giam năm 2006.

10 năm sau khi Richardson qua đời, tổ điều tra của Klann mới xác định được danh tính tên tội phạm này. Căn cứ mẫu máu được cho là của hắn lưu lại từ các vụ án ở Belmont Country và Orange, các điều tra viên đã nhận thấy những điểm giống nhau đến kinh ngạc với mẫu AND thu được từ tinh dịch hung thủ trên quần của Halison. Bên cạnh đó, cảnh sát cũng phát hiện ra mối tương đồng giữa các vụ án.

Nạn nhân của Richardson đều là những cô gái trẻ và đẹp, ở một mình khi bị giết hại. Những chiếc xe của nạn nhân đều bị bỏ lại. Richardson luôn lợi dụng lúc nạn nhân chuẩn bị lên xe để gây án. Các điều tra viên cũng tin rằng Richardson có sử dụng hung khí để ép các nạn nhân phải ngồi xuống ghế sau...

Tổ điều tra đã phát hiện ra một nạn nhân khác tên là Margie Schuit, 22 tuổi, cũng bị cưỡng hiếp và siết cổ. Xác của cô được tìm thấy tại Burbank nhưng chiếc ôtô lại bị bỏ lại ở Los Angeles, tại bãi đỗ xe Thrifty, nơi Halison đã dừng lại.

Bengtson và Berman nhận thấy có quá nhiều điều trùng hợp giữa vụ án của Margie Schuit và Halison. Họ tin rằng, chỉ có một hung thủ cho hai vụ án, và đó là Richardson. Tuy nhiên, các bằng chứng của vụ giết hại Margie năm 1969 lại bị thất lạc nên các điều tra viên không có ADN để kiểm chứng.

Với kết quả điều tra, tháng 4/2017, Bengtson gọi điện cho chị gái Halison thông báo: “Chúng tôi đã tìm thấy hung thủ giết hại em gái bà.” Bà này cùng bố lập tức lái xe tới trụ sở của LAPD để gặp tổ điều tra. Tất cả bằng chứng của vụ án vẫn còn được lưu lại, nằm gọn gàng trong thùng các-tông tại sở cảnh sát... khiến người trong gia đình Halison kinh ngạc, thán phục.

Vụ án được đóng lại sau 48 năm ròng rã truy lùng thủ phạm. Dù khi chết, Richardson vẫn chưa bị buộc tội sát hại Halison nhưng ít nhất kết quả điều tra đã đem lại cho gia đình các nạn nhân sự an ủi to lớn.