Cơ hội ngày càng nhiều hơn?
Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NNPTNT), từ ngày 1.7.2018, Trung Quốc (TQ) sẽ chính thức giảm thuế nhập khẩu từ 2-10% cho 221 sản phẩm thủy sản từ các quốc gia thành viên của WTO trong đó có Việt Nam.
Đặc biệt, thuế nhập khẩu philê cá tra đông lạnh sẽ giảm từ 10% xuống còn 7%; thuế suất cá tra tươi hoặc ướp lạnh sẽ giảm từ 12% xuống 7%, tạo cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu vào thị trường này.
VASEP yêu cầu các doanh nghiệp Việt Nam tuân thủ chặt chẽ các quy định về chất lượng hàng xuất khẩu sang Trung Quốc (ảnh minh họa). Ảnh: I.T
Tính đến hết tháng 5.2018, tổng giá trị xuất khẩu cá tra Việt Nam sang thị trường Trung Quốc đạt 203 triệu USD, chiếm 25,5% tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra và tăng 48,6% so với cùng kỳ năm trước. Trung Quốc vẫn tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam. |
Nhiều chuyên gia dự báo, xuất khẩu thủy sản (tôm, cá tra) sang TQ sẽ tăng do chính sách ưu đãi thuế nhập khẩu của nước này. Các doanh nghiệp thủy sản Việt Nam cũng sẽ tăng lợi nhuận nhiều hơn và người tiêu dùng TQ được sử dụng thủy sản từ Việt Nam với giá thấp hơn hiện tại.
Phản ứng trước thông tin này, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) tiếp tục yêu cầu doanh nghiệp tuân thủ chặt chẽ các vấn đề về chất lượng hàng thủy sản xuất sang TQ. Theo VASEP, trong 3 năm trở lại đây, hoạt động xuất khẩu cá tra sang thị trường TQ thực sự “nóng” và đi kèm với nó là mối quan ngại về chất lượng hàng xuất khẩu theo đường tiểu ngạch.
VASEP đã gửi một số công văn báo cáo tình hình xuất khẩu cá tra sang thị trường này với Bộ NNPTNT, Bộ Công Thương về việc đề nghị siết chặt hơn nữa hoạt động kiểm soát chất lượng hàng cá tra xuất khẩu đi qua đường “ngách” này.
Đến nay, VASEP tiếp tục khuyến cáo các doanh nghiệp hội viên chủ động tuân thủ chặt chẽ việc truy xuất nguồn gốc, đảm bảo an toàn thực phẩm và sử dụng Chứng thư thủy sản xuất khẩu theo quy định. Đồng thời, doanh nghiệp cần kiểm soát tốt nhất chất lượng thủy sản xuất khẩu nói chung cũng như sang thị trường TQ nói riêng, trong đó bao gồm sản phẩm cá tra, ba sa.
“Siết” lại toàn bộ chuỗi sản xuất
Trong khi đó, theo đề nghị của Tổng cục Hải quan TQ, Bộ NNPTNT đang dự thảo công hàm gửi Tổng cục Hải quan TQ, cung cấp thông tin chi tiết về hoạt động kiểm soát an toàn thực phẩm thủy sản xuất khẩu nói chung và cá tra nói riêng sang thị trường này. Các hoạt động từ khâu nuôi trồng, kiểm soát chất lượng nước vùng nuôi, giám sát dư lượng hóa chất kháng sinh trong sản phẩm nuôi, quản lý hoạt động thu gom, sơ chế, chế biến, xuất khẩu… sẽ được cung cấp đầy đủ cho phía quốc gia nhập khẩu.
Đồng thời, Bộ NNPTNT cũng đề nghị phía TQ tăng cường phối hợp, kiểm tra các lô hàng thủy sản của Việt Nam nhập khẩu vào nước này, chỉ cho phép nhập khẩu các lô hàng được sản xuất bởi các cơ sở Việt Nam có tên trong danh sách kèm theo chứng thư do cơ quan thẩm quyền Việt Nam cấp.
Ông Trương Đình Hòe - Tổng Thư ký VASEP cho biết, từ năm 2014, Bộ NNPTNT và Tổng cục Giám sát chất lượng, thanh tra và kiểm dịch TQ (AQSIQ) đã ký thỏa thuận về việc kiểm soát an toàn thực phẩm thủy sản xuất nhập khẩu giữa hai nước. Theo đó, cơ quan thẩm quyền nước xuất khẩu sẽ kiểm tra, tổng hợp các doanh nghiệp đủ điều kiện an toàn thực phẩm gửi cơ quan thẩm quyền nước nhập khẩu để cho vào danh sách được phép xuất khẩu thủy sản.
Các lô hàng của những doanh nghiệp này khi xuất sang nước đối tác phải được cơ quan thẩm quyền nước xuất khẩu kiểm tra và cấp giấy chứng thư theo mẫu đã được thống nhất. Hiện nay, Việt Nam có 669 lượng doanh nghiệp được phép xuất khẩu sang TQ.
Với sức tiêu thụ mạnh mẽ từ thị trường láng giềng đông dân cư, trong 3 năm trở lại đây, xuất khẩu cá tra sang thị trường này liên tục tăng trưởng mạnh. Số lượng doanh nghiệp tham gia xuất khẩu sang thị trường này cũng gia tăng.
Tuy nhiên, đi cùng với sự phát triển đột biến trong thời gian ngắn cũng ẩn chứa nhiều rủi ro. VASEP nhận định rằng, đây là một thị trường rộng lớn và nhiều tiềm năng nhưng các doanh nghiệp cũng cần tuân thủ chặt chẽ kiểm soát chất lượng hàng xuất khẩu nhằm giảm thiểu tác động bất lợi đến tình hình chung trong thời gian tới.