Thu hơn 15.000 tỷ đồng sau 4 năm
Ông Đỗ Cảnh Dương - Tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam cho biết: Sau khi Nghị định số 203/2013/NĐ-CP ngày 28.11.2013 của Chính phủ có hiệu lực, công tác tính tiền cấp quyền khai thác khoáng sản đã đạt được các mục tiêu đề ra. Sau hơn 4 năm thực hiện, đã thu về cho ngân sách nhà nước hơn 15.000 tỷ đồng từ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản.
Để thực hiện tốt hơn công tác quản lý nhà nước về khai thác tài nguyên khoáng sản, cần thiết phải sửa đổi mức thu cấp quyền khai thác khoáng sản. Ảnh: T.L
"Để hỗ trợ tốt nhất có thể cho doanh nghiệp, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam có thể xem xét, đề xuất một mức giảm hợp lý nhằm khuyến khích và giảm chi phí cho doanh nghiệp”. Ông Trần Quý Kiên - |
Dù vậy, bên cạnh kết quả đạt được vẫn còn tồn tại một số bất cập. Cụ thể, nhiều dự án khi xem xét cấp phép khai thác thiếu những thông tin cơ bản về địa chất và khoáng sản, dẫn đến việc xác định trữ lượng để tính tiền cấp quyền khai thác gặp khó khăn; một số giấy phép cấp trước Luật Khoáng sản năm 2010, có trữ lượng xác định theo các tài liệu tìm kiếm, đánh giá, mức độ tin cậy thấp, rủi ro cho các đơn vị khai thác khoáng sản.
Một số mỏ do vướng mắc trong công tác thỏa thuận, bồi thường giải phóng mặt bằng, chưa thể đưa mỏ vào khai thác, chưa có doanh thu nên khó khăn trong việc thực hiện nộp tiền; chưa có quy định về hoãn, giãn thời gian nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản đối với các doanh nghiệp chưa thể triển khai khai thác do gặp trường hợp bất khả kháng...
Hạn chế “xin - cho”
Để tiếp tục thực hiện và giải quyết những tồn tại vướng mắc trên, cần thiết xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 203/2013. Dự thảo lần 1 của Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 203/2013/NĐ-CP đã quy định rõ hơn về trữ lượng tính tiền cấp quyền khai thác khoáng sản ghi trong các giấy phép khai thác khoáng sản đã cấp từ trước đến nay (trữ lượng địa chất, trữ lượng khai thác, trữ lượng mỏ…) nhằm tránh có cách hiểu khác nhau; sửa đổi mức thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản với bước dao động là 0,5% để phù hợp với đặc thù từng chủng loại, nhóm khoáng sản; quy định về trình tự, thủ tục khi tính tiền cấp quyền khai thác khoáng sản đối với các giấy phép khai thác xin cấp mới hoặc xin gia hạn; quy định chi tiết về phương thức thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản (nộp một lần; nộp nhiều lần; điều chỉnh, hoàn trả, truy thu khi tổ chức, cá nhân có hồ sơ đề nghị trả lại mỏ, trả lại một phần diện tích khai thác…).
Thứ trưởng Bộ TNMT Trần Quý Kiên nhấn mạnh, thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản là chính sách đã được đưa vào Luật Khoáng sản 2010 nhằm đảm bảo chủ trương kinh tế hóa ngành địa chất và khoáng sản, hạn chế cơ chế xin - cho; đảm bảo hài hòa lợi ích Nhà nước, doanh nghiệp và người dân địa phương nơi có khoáng sản.
Tuy nhiên, tại các diễn đàn doanh nghiệp, các doanh nghiệp có kiến nghị các nghĩa vụ tài chính trong đó có việc tính tiền cấp quyền khai thác khoáng sản chưa thực sự khuyến khích các nhà đầu tư đầu tư sâu vào lĩnh vực khoáng sản.