Đầu mùa lũ (khoảng tháng 7), khi dòng nước đỏ ngầu từ thượng nguồn Campuchia đổ về, những huyện đầu nguồn như An Phú, thị xã Tân Châu (An Giang), huyện Tân Hồng, Hồng Ngự (Đồng Tháp) cá linh non xuất hiện nhiều vô số kể. Loài cá này, người dân miền Tây còn gọi là cá “trời cho”, bởi cá chỉ xuất hiện khi nước lũ về, sau đó dần mất hút.
Không bỏ qua cơ hội đánh bắt loài cá đặc biệt này, nông dân sống nghề “bà cậu” mua sắm dớn, đặt bắt cá linh non (to bằng tăm nhang). Những năm về trước, một hộ đặt dớn có khi kiếm 500 kg đến 1 tấn cá linh non là chuyện bình thường. Tuy nhiên, những năm gần đây, lũ nhỏ, nguồn cá này cũng như nhiều loại cá khác không còn dồi dào hơn trước, người dân chuyển sang nghề nuôi lươn, bò hoặc đi lên TPHCM làm công nhân, phát triển kinh tế gia đình.
Lũ về, người dân dùng dớn đặt bắt cá linh non
Trăn trở từ thực tế, giá cá linh non đầu vụ giá bèo, chỉ từ 5.000 - 8.000đồng/kg, hơn nữa, những năm gần đây, ngành chức năng tỉnh An Giang ban hành lệnh cấm khai thác cá linh non đến hết 31/8 nên nông dân Nguyễn Văn Phú (41 tuổi, ấp Phú Lợi, xã Phú Hữu, huyện An Phú, tỉnh An Giang) nghĩ ra nghề vỗ béo cá linh non vào đầu mùa lũ.
Theo ông Phú, cho biết, đầu mùa lũ 2018 (khoảng tháng 7), ông mua lưới cước và dùng cây bao bọc xung quanh 1ha diện tích mặt nước trên cánh đồng của mình. Sau đó, ông mua 3 tấn cá linh non với giá 8.000 đồng/kg thả vào nuôi. Thức ăn của cá chủ yếu là rong rêu và những phụ phẩm của ruộng lúa sau thu hoạch. Ngoài ra, ông Phú còn bổ sung thêm thức ăn cho cá từ nguồn cám xay gạo.
Ông Nguyễn Văn Phú bổ sung thức ăn cho đàn cá linh non bằng cám, ngoài phụ phẩm trên đồng ruộng sau thu hoạch.
Ông Phú, cho biết: “Chỉ sau 15 ngày vỗ béo, đàn cá linh của tôi to bằng đầu đũa ăn và đầu đũa không ăn (khoảng 6 li). Với kích cỡ này, thực khách rất thích, giá cá cũng cao, vì thế tôi xuất bán hết, với giá từ 40.000-50.000 đồng/kg, tính ra thu lời 150 triệu đồng”.
Theo ông Phú, trung bình 1 tấn cá linh non sau 15 ngày vỗ béo sẽ cho ra 2 tấn cá xuất bán. Tiền mua cá linh non và tổng các khoản chi phí khác chỉ 50.000 triệu đồng. Do vậy, theo ông Phú đây là mô hình dễ làm cho nông dân vùng lũ.
Sau 15 ngày vỗ béo, 01 tấn cá linh non cho ra 2 tấn cá xuất bán và ông Phú thu lãi 150 triệu đồng.
Trao đổi với PV Dân trí, ông Lê Minh Thuận – Phó Chủ tịch UBND huyện An Phú, cho biết: “Trong mùa lũ năm nay trên địa bàn huyện có hai mô hình được huyện khuyến khích người dân tham gia để phát triển kinh tế gia đình là mô hình lúa tôm và mô hình vỗ béo cá linh non. Qua đánh giá sơ bộ, hai mô hình này đều đạt kết quả cao, trong đó mô hình vỗ béo cá linh non của anh Phú được xem là cách làm hay. Vì nghề vỗ béo cá linh non vừa phù hợp với chủ trương bảo vệ nguồn lợi thủy sản của tỉnh, vừa đạt hiệu quả kinh tế cao. Sắp tới chúng tôi sẽ có đánh giá cụ thể và nhân rộng mô hình này để giúp bà con có cái nghề, không phải qua đồng nước bạn Campuchia khai thác thủy sản”.
Năm nay lũ về sớm gần cả tháng, mực nước lũ hiện đang rất cao, theo đánh giá của bà con sống nghề câu lưới, tôm cá sẽ nhiều hơn mọi năm. Tuy nhiên, đây là nghề chỉ “sống khỏe” khi lũ về và kéo dài khoảng 3 tháng, do vậy người dân cần có một cái nghề “bền vững” hơn để ổn định cuộc sống không phụ thuộc và lũ to hay lũ nhỏ.