Trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế thế giới về ASEAN 2018 (WEF ASEAN), Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh Việt Nam (VBS) 2018 đã được tổ chức vào chiều 13.9 tại Hà Nội. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch WEF Borge Brende cùng lãnh đạo của nhiều Bộ, ngành, lãnh đạo cấp cao của nhiều Tập đoàn lớn trong nước và quốc tế đã tới tham dự hội nghị.
Việt Nam muốn làm bạn của những người giỏi nhất
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vui mừng thông báo, Hội nghị Diễn đàn Kinh tế thế giới về ASEAN 2018 (WEF ASEAN) có quy mô lớn tầm khu vực vừa kết thúc thành công. Hội nghị diễn ra trong 3 ngày đã tạo nên hình ảnh đẹp trong cộng đồng kinh tế, cho thấy hợp tác hiệu quả giữa WEF và Việt Nam.
Trong bài phát biểu của mình, thay vì kể qua những thành quả đạt được, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã thẳng thắn chỉ ra một số vấn đề được đánh giá là chưa đạt kỳ vọng.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại VBS 2018 (Ảnh: Thế giới & Việt Nam)
Thứ nhất, Việt Nam đã tham gia khá rộng vào nhiều chuỗi giá trị toàn cầu nhưng tính theo độ sâu thì còn nhiều việc phải làm. Theo thống kê, mới có 21% doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu, thấp hơn nhiều so với tỷ lệ 46% của các nước trong khu vực ASEAN. Tỷ trọng giá trị gia tăng của Việt Nam trong chuỗi cung ứng của thế giới chưa tương xứng với tiềm năng và mục tiêu của Việt Nam.
Thứ hai, nhiều nghiên cứu quốc tế đã chỉ ra, những thành công của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu, nhưng nhiều doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi giá trị toàn cầu ở những khâu đơn giản như lắp ráp, đóng gói sản phẩm, đây là những mắt xích hạ nguồn của chuỗi cung ứng thường có giá trị gia tăng không cao. Tỷ lệ giá trị sản phẩm được các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài mua từ các nhà chế biến, chế tạo trong nước mới đạt chưa tới 27% tổng giá trị đầu vào, còn lại là mua của doanh nghiệp FDI khác và xuất khẩu.
"Chúng ta phải nhìn thẳng vào sự thật. Trước thực trạng đó, Việt Nam đưa mục tiêu nâng cấp và dịch chuyển lên nấc thang cao hơn của chuỗi giá trị toàn cầu, tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp FDI. Chủ trương liên kết giữa doanh nghiệp trong nước và nước ngoài là chủ trương quan trọng đang được Việt Nam triển khai." Thủ tướng nói.
Toàn cảnh VBS 2018 (Ảnh: I.T)
Thứ ba, về phía doanh nghiệp Việt Nam, Thủ tướng nhấn mạnh, cần xác định phải tự nâng cấp mình, cải thiện năng lực quản trị và độ tinh thông trong hoạt động, theo đuổi các giá trị về tầm nhìn dài hạn. Về phía Chính phủ, Chính phủ cam kết đóng vai trò kiến tạo phát triển, đồng hành với doanh nghiệp trong toàn bộ tiến trình.
Về phía nhà đầu tư nước ngoài, Chính phủ Việt Nam mong muốn cộng đồng quốc tế, các doanh nghiệp FDI, cởi mở hơn trong chính sách cung ứng của mình, tạo cơ hội nhiều hơn và hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị; tăng cường chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực cho Việt Nam, đặt niềm tin nhiều hơn vào năng lực của doanh nghiệp Việt Nam.
“Việt Nam không đặt tham vọng trở thành người giỏi nhất trong toàn cầu hóa, nhưng Việt Nam muốn làm bạn của những người giỏi nhất. Việt Nam có đủ tự tin để làm điều đó. Việt Nam có khát vọng trở thành một quốc gia phát triển thịnh vượng, đó là khát vọng mãnh liệt không thua kém quốc gia nào trên thế giới”. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói.
Thứ tư, môi trường chính trị của Việt Nam luôn được đánh giá là ổn định trong khu vực và trên thế giới, điều này còn ý nghĩa hơn trong bối cảnh nền chính trị xã hội ở một số nước thường rơi vào bất ổn, đồng thời các yếu tố về kinh tế của Việt Nam được duy trì ổn định, có tăng trưởng cao liên tục, thương mại tăng trưởng hơn 15%/năm, nợ công, lạm phát được kiểm soát. Thủ tướng nhấn mạnh, kinh tế vĩ mô Việt Nam ổn định liên tục trong bối cảnh quốc tế đang có nhiều biến động, điều này càng có ý nghĩa.
Với lao động dồi dào, cơ cấu lao động trẻ bậc nhất trong ASEAN, được đào tạo cơ bản, cần cù, kỹ năng tốt, có năng lực tiếp thu và nắm bắt công nghệ nhanh chóng. Việt Nam hiện nay vẫn duy trì lợi thế nhân công giá rẻ trong khi một số nước bắt đầu mất lợi thế này.
Việc Việt Nam chủ động tham gia hội nhập quốc tế, là thành viên của WTO, tham gia 12 hiệp định thương mại tự do, bao gồm cả các FTA của ASEAN với các đối tác lớn như Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Hiệp định thương mại thế hệ mới CPTPP đang được phê chuẩn, hiệp định RCEP thúc đẩy ký vào cuối năm nay, được Thủ tướng khẳng định sẽ góp phần phát triển kinh tế Việt Nam một cách nhanh chóng, mở ra cánh cửa của hơn 50 nền kinh tế, cơ hội được kết nối, tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị và sản xuất toàn cầu.
“Giờ đây, khi đứng ở Việt Nam, các bạn có thể nhìn thấy cơ hội tiếp cận hầu hết các thị trường lớn của thế giới, đặc biệt với thị trường ASEAN, Việt Nam đóng vai trò như một cửa ngõ quan trọng bậc nhất, đồng thời Việt Nam có vị trí tối ưu cho chuỗi cung ứng của thế giới mà không phải quốc gia nào cũng có được”, Thủ tướng khẳng định.
Mong quyết tâm của Chính phủ lan tỏa tới đời sống doanh nghiệp
Bày tỏ sự vui mừng trước những chuyển động trong thời gian qua của Chính phủ trong việc trở thành một Chính phủ kiến tạo, Chính phủ hành động... Nữ tỷ phú USD Nguyễn Thị Phương Thảo, CEO Vietjet Air chia sẻ: “Điều chúng tôi đặc biệt quan tâm là những ý chí, mong muốn, quyết tâm của Chính phủ, làm sao để có thể lan tỏa mạnh mẽ xuống các cấp cơ sở, xuống tới đời sống doanh nghiệp, xuống tới nhu cầu của cộng đồng, nền kinh tế, người dân và thị trường.
Chúng tôi mong chờ những kế hoạch mới, Thủ tướng có thể chia sẻ tới đây, doanh nghiệp chúng tôi có thể trông đợi ở những chương trình, hành động cụ thể nào hơn nữa để chúng tôi có thể cảm nhận được kết quả thiết thực hơn nữa tới từ ý chí, tinh thần này”.
Trả lời câu hỏi của tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho biết: “Chính phủ đã hành động, nên Sovico do chồng chị Thảo (Nguyễn Thị Phương Thảo - PV) làm chủ tịch rất thành công, chúng ta sẽ tiếp tục hành động để có thêm nhiều người thành công nữa trên khắp đất nước Việt Nam”.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trả lời câu hỏi của các doanh nhân tham dự diễn đàn (Ảnh: I.T)
Trong khi đó, trả lời câu hỏi: “Việt Nam đặt kỳ vọng gì vào Hiệp định đối tác xuyên Thái Binh Dương?”
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) là hiệp định thế hệ mới về thương mại.
"Trước đây đã có 12 nước cùng tham gia bàn thảo bao gồm có Mỹ. Tuy nhiên, sau khi Tổng thống Trump rút khỏi Hiệp định, Việt Nam và Nhật Bản là hai nước đã thúc đẩy mạnh mẽ quá trình đàm phán cùng các nước khác. Kết quả CPTPP đã chính thức được kí kết tại Chile. Việc thúc đẩy các nước thông quan Hiệp định và nhanh chóng đi vào thực thi sẽ đóng góp rất nhiều vào sự phát triển của các nước tham gia Hiệp định", Thủ tướng cho biết.
Theo đó, khi CPTPP chính thức đi vào thực hiện sẽ giúp các nền kinh tế tham gia Hiệp định tăng trưởng tốt hơn nhờ việc mở ra một không gian mới về sự phát triển. Sẽ có nhiều sản phẩm, mặt hàng và nhiều loại dịch vụ được mở ra, góp phần làm mức tăng trưởng phát triển hơn, Mặt khác, yếu tố việc làm cũng sẽ được giải quyết tốt hơn do có nhiều nhu cầu về việc làm được mở ra.
Xuất khẩu sẽ tăng trưởng mạnh hơn và thúc đẩy thương mại tự do tốt hơn. Trong đó sẽ có nhiều thị trường mới được mở ra bên cạnh những thị trường truyền thống mà Việt Nam đã kí kết các Hiệp định thương mại tự do trước đó.