Vì sao Syria bắn máy bay quân sự Nga khiến 15 người chết?
Ông Putin nói vụ tai nạn máy bay IL-20 là sự cố đáng tiếc bắt nguồn từ Israel.
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 18.9 nói việc quân đội Syria bắn nhầm máy bay quân sự Nga ở ngoài khơi Latakia là kết quả của hàng loạt “bi kịch và bất ngờ”.
Bộ Quốc phòng Nga cáo buộc Israel gián tiếp gây ra thảm kịch trên. Chiếc máy bay trinh sát IL-20 của Nga trúng tên lửa Syria, khiến toàn bộ 15 người trên khoang thiệt mạng.
Theo Bộ Quốc phòng Nga, chiến đấu cơ F-16 của Israel đã cố tình bay gần, khiến máy bay Nga rơi vào vùng nguy hiểm. Nga cảnh báo sẽ đáp trả hành động thù địch này từ Israel.
“Về biện pháp đáp trả, điều đầu tiên là tăng cường an ninh cho binh sĩ Nga ở Syia. Các biện pháp khác sẽ được áp dụng từng bước, và mọi người sẽ được thông báo”, ông Putin nói.
Ông Putin cũng điện đàm với người đồng cấp Israel Benjamini Netanyahu, cảnh báo rằng chiến đấu cơ Israel đã vi phạm chủ quyền lãnh thổ Syria.
Israel cố ý để phòng không Syria bắn nhầm?
Một chiếc IL-20 cất cánh ở Moscow.
Theo nhận định của Dima Vorobiev, một người chuyên nghiên cứu về Nga, Moscow rõ ràng không thể đơn giản thừa nhận sai lầm của đồng minh. Thay vào đó, Israel trở thành “vật tế thần” hợp lý nhất.
Đầu tiên, chiếc IL-20M của Nga là mẫu máy bay trinh sát điện tử không trang bị vũ khí. Vậy nên nó luôn là mục tiêu giá trị trong môi trường tác chiến.
Tấm bản đồ do Bộ Quốc phòng Nga công bố, cho thấy đường bay của chiếc F-16 Israel gần giao nhau với đường bay của chiếc IL-20.
Vorobiev nhận định rằng, đây có thể chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên. Israel mới đây tiết lộ việc tiến hành hơn 200 đợt không kích nhằm vào các mục tiêu Syria trong năm qua và tổn thất chỉ là một máy bay.
Không ít lần, các chiến đấu cơ Israel phóng tên lửa, ném bom Syria rồi quay về căn cứ “như chốn không người”. Nói cách khác, Israel chưa từng sử dụng chiến thuật “nấp sau máy bay Nga” để không kích.
Điều đó có nghĩa là Israel không có lý do gì để phải dùng chiếc IL-20 làm mồi nhử, khi nước này vẫn có thể tùy ý ném bom Syria.
Vorobiev nhấn mạnh rằng, chiếc IL-20 không ở gần chiến đấu cơ Israel khi đợt tấn công diễn ra. Còn ở thời điểm máy bay bị bắn rơi, 4 chiếc F-16 đã trở về không phận Israel an toàn.
Đường bay của chiếc IL-20 (màu đỏ) và đường bay của chiến đấu cơ Israel (màu xanh).
Nhưng Israel rõ ràng đã ném bom các mục tiêu Syria ngay tại tỉnh Latakia, nơi có sự hiện diện đông đảo của lực lượng Nga. Theo Vorobiev, Israel đã lên tiếng lấy làm tiếc về sự mất mát của Nga và nhiều khả năng sẽ gửi tiền hỗ trợ cho người thân của các quân nhân Nga thiệt mạng.
Hệ thống phòng không Syria yếu kém?
Quân đội Syria bất lực trong việc bảo vệ vùng trời lãnh thổ trên thực tế đã được chứng minh trong nhiều năm qua. Không chỉ Israel, các chiến đấu cơ Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã từng ném bom Syria và trở về an toàn.
Đa số các trường hợp, hệ thống phòng không Syria không xác định được máy bay đối phương, mà chỉ phóng tên lửa nhằm mục đích đánh chặn, giảm bớt thiệt hại trên mặt đất.
Vorobiev cho rằng, phòng không Syria quá yếu kém, không phân biệt được địch-ta, hoặc radar bị gây nhiễu nặng, nên kíp lái Syria đã bấm nút khai hỏa tên lửa ngay khi bắt được một máy bay, dù không rõ đó là máy bay nào.
Quân đội Israel (IDF) sau đó cũng ra tuyên bố chung, đổ lỗi cho chính phủ Syria là nguyên nhân.
IDF nói hệ thống phòng không Syria không thể ngắm bắn chính xác và “kết quả là máy bay Nga bị bắn rơi một cách ngẫu nhiên”.
F-16I là mẫu máy bay chủ lực Israel dùng cho mục đích ném bom các mục tiêu Syria.
“Tổ hợp phòng không Syria thậm chí còn không quan tâm xem liệu có máy bay Nga trên bầu trời hay không”, IDF tuyên bố.
Theo IDF, khi máy bay Israel quay trở về không phận nước này thì phòng không Syria mới phóng tên lửa. Rất khó để bao che cho hành động sai lầm như vậy.
Cuối cùng, IDF khẳng định vị trí máy bay Nga trúng tên lửa không phải là nơi các chiến đấu cơ F-16 thực hiện nhiệm vụ ném bom Syria.
Theo giới phân tích, dù đổ lỗi cho Israel nhưng Nga nhiều khả năng cũng sẽ không trừng phạt chính quyền Tổng thống Netanyahu. Bởi các chiến đấu cơ Israel rõ ràng không trực tiếp gây ra vụ việc.
Không quân Israel mới đây công bố đoạn video, quay cảnh tên lửa hành trình đánh trúng hệ thống phòng không Pantsir-S1 tối...