Đường thăng tiến và xuống dốc không phanh của Chủ tịch Interpol bị bắt
Lần hiếm hoi ông Meng Hongwei có cơ hội đứng bên cạnh Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Theo tờ Bưu điện Hoa nam Buổi sáng (SCMP), một năm trước, ông Meng còn được truyền thông nhà nước ca ngợi vì là người Trung Quốc đầu tiên đắc cử Chủ tịch Interpol. Đây được coi là sự công nhận của cộng đồng quốc tế về năng lực thực thi pháp luật của Trung Quốc.
Năm 2017, ông Meng chủ trì cuộc họp của Đại hội đồng Interpol ở Bắc Kinh. Đây là lần thứ hai trong lịch sử Trung Quốc tổ chức cuộc họp như vậy.
Trong buổi lễ khai mạc, ông Meng có cơ hội hiếm hoi đứng bên cạnh Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ông Tập khi đó thể hiện sự ủng hộ ông Meng và Interpol, với bài phát biểu nói Trung Quốc sẵn sàng đóng góp nhiều hơn vào tổ chức.
Một năm sau, ông Meng, người giữ chức Thứ trưởng Công an Trung Quốc, lại trở thành tâm điểm chú ý, nhưng là nguyên nhân khác. Người đàn ông 64 tuổi biến mất khi rời Pháp trở về quê nhà từ cuối tháng 9.
Vài ngày sau, Trung Quốc thông báo bắt giữ ông Meng vì nghi ngờ nhận hối lộ, vi phạm quy định pháp luật.
Là người có thâm niên làm việc trong Bộ Công an, dĩ nhiên ông Meng nắm hàng loạt các thông tin nhạy cảm, bao gồm lĩnh vực chống khủng bố và bảo vệ bờ biển.
Ông Meng có quãng thời gian dài làm Thứ trưởng Công an Trung Quốc.
Không có nhiều thông tin về ông Meng, ngoại trừ việc ông này tốt nghiệp khoa luật Đại học Bắc Kinh. Ông bắt đầu làm việc từ năm 1972 và trở thành Thứ trưởng Công an năm 2004.
Interpol mô tả ông Meng “có 40 năm kinh nghiệm” trong lĩnh vực hành pháp, giám sát các hoạt động chống khủng bố, kiểm soát ma túy, kiểm soát biên giới, nhập cư và hợp tác quốc tế.
Sau vụ bạo loạn khiến 21 người chết, bao gồm 15 cảnh sát ở Tân Cương, ông Meng khi đó là Giám đốc Văn phòng Chống khủng bố Quốc gia, đã khẳng định “sẽ dùng mọi biện pháp để trấn áp tội phạm, đưa ra xét xử trước pháp luật”.
Ông Meng còn được giao nhiều trọng trách khác cho đến khi thất sủng vào cuối năm ngoái.
Sự xuống dốc của ông Meng cho thấy Bắc Kinh đề cao nền chính trị quốc gia hơn là hình ảnh của đất nước trên trường quốc tế và tham vọng nắm vai trò lãnh đạo ở các tổ chức quốc tế.
Tháng 6.2017, ông Meng tỏ ra rất am hiểu chính trị đất nước, khi kêu gọi một cuộc họp của Bộ Công an, khẳng định “sự toàn tâm toàn ý đối với đường lối chính sách của Chủ tịch Tập Cận Bình”.
Nhưng trong cuộc họp bất thường của Bộ Công an ngay trong đêm ngày 8.10, ông Meng bị phanh phui nhiều sai phạm. Điều đó có nghĩa là ông Meng đã không thực hiện đúng theo tôn chỉ của đảng Cộng sản Trung Quốc, theo giới phân tích.
Việc bắt giữ ông Meng là động thái táo bạo của Trung Quốc, tờ New York Times nhận định.