Iran bắt đầu nếm đòn trừng phạt của Mỹ

Tự hủy hoại nền kinh tế

Ngày 2.1, trên thị trường tự do ở Tehran, 1USD quy đổi 17.800 rial, giảm gần 10% so với 2 ngày trước. Đây được cho là tác động đầu tiên đánh vào nền kinh tế Iran.

Tàu chiến Mỹ USS John C.Stennis đi qua vịnh Persian.

Trước đó, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã ký dự luật quốc phòng, trong đó có quy định biện pháp trừng phạt bổ sung nhằm vào Ngân hàng Trung ương Iran vào đúng ngày cuối cùng của năm 2011. Ngân hàng này là thể chế tài chính chủ chốt mà Iran, quốc gia xuất khẩu dầu mỏ lớn thứ hai trong Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) thông qua đó thực hiện việc thanh toán với các khách hàng trên khắp thế giới.

Hiện chính quyền Mỹ đang cân nhắc cách thức thực hiện luật này mà không làm khuấy động thị trường năng lượng toàn cầu hoặc làm mếch lòng các chính phủ có mối quan hệ thân thiết với Mỹ song phải phụ thuộc một phần vào lượng dầu thô nhập khẩu từ Iran.

Brian Katulis - một chuyên gia an ninh làm việc tại Trung tâm Vì sự tiến bộ Mỹ nói: "Các lệnh trừng phạt này sẽ buộc các công ty nước ngoài phải lựa chọn: Hoặc là mua dầu mỏ của Iran, hoặc làm ăn với hệ thống tài chính lớn bậc nhất thế giới của Mỹ".

Trong khi đó, George Lopez - chuyên gia nghiên cứu các lệnh trừng phạt tại Đại học Notre Dame, nói rằng các lệnh trừng phạt mới của Mỹ có thể sẽ tăng cường thêm vị thế của Mỹ trên bất kể bàn đàm phán mới nào với Iran sau một năm phải đối mặt với sức ép về vấn đề kinh tế. Một số chuyên gia nhận định nếu Iran tiếp tục làm tăng nguy cơ chiến tranh với Mỹ (thử tên lửa...) thì nước này sẽ tự hủy hoại nền kinh tế. Lý do là vì Iran có thể sẽ không còn được Nga và Trung Quốc bảo vệ về mặt ngoại giao.

Tiếp tục đe dọa

Trong khi đó, các hãng tin phương Tây ngày 3.1 dẫn lại nguồn tin của hãng thông tấn bán chính thức Fars dẫn lời Tư lệnh quân đội Iran Ataollah Salehi cho biết, Iran sẽ hành động nếu tàu sân bay của Mỹ USS John C.Stennis quay trở lại khu vực vùng Vịnh Persian.

Trước khi có tuyên bố này, ngày 2.1, Iran đã tiến hành vụ thử tên lửa (tầm bắn tối đa 200km) gần tuyến hàng hải vận chuyển dầu quan trọng ở eo biển Hormuz. Mục đích của Iran trong việc tiến hành cuộc tập trận là nhằm cho thế giới thấy trong trường hợp cần thiết, nước này hoàn toàn có đủ khả năng đóng cửa eo biển Hormuz, nơi trung chuyển 20% lượng dầu của thế giới hàng năm.

Các quan chức chính trị và quân sự Iran khẳng định họ có thể thực hiện biện pháp quyết liệt nếu phương Tây tiếp tục đưa ra các lệnh cấm vận đối với Iran.

Quang Minh