Ông Trần Bắc Hà và sự trùng hợp của “ê-kíp” Bình Định ở BIDV
Ông Trần Lục Lang (trái) và Trần Bắc Hà (phải). (Ảnh: I.T)
Người bị khởi tố, người rời vị trí lãnh đạo BIDV
Ngày 29.11.2018, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đã thực hiện tống đạt các Quyết định và thi hành Lệnh bắt, khám xét đối với 04 bị can có liên quan đến vụ án “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV).
Căn cứ kết quả điều tra, tài liệu chứng cứ đã thu thập được, ngày 22.11.2018, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (CO3) ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 46/C03-P13 về tội “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” xảy ra tại Ngân hàng BIDV; cùng ngày đã ra Quyết định khởi tố bị can, Lệnh khám xét đối với: Trần Bắc Hà, nguyên Chủ tịch Hội đồng Quản trị BIDV; Trần Lục Lang, nguyên Phó Tổng Giám đốc BIDV; Kiều Đình Hòa, nguyên Giám đốc BIDV Chi nhánh Hà Tĩnh; Lê Thị Vân Anh, nguyên Trưởng phòng khách hàng doanh nghiệp BIDV Chi nhánh Hà Tĩnh.
Về tội “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” quy định tại Điều 206 Bộ luật Hình sự năm 2015 và áp dụng biện pháp ngăn chặn bắt bị can để tạm giam đối với 03 bị can Trần Bắc Hà, Trần Lục Lang và Kiều Đình Hòa; Áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú đối với bị can Lê Thị Vân Anh.
Ông Đoàn Ánh Sáng (Ảnh: I.T)
Đối với ông Đoàn Ánh Sáng, BIDV trước đó đã có văn bản gửi Ủy ban chứng khoán Nhà nước về việc cho ông Đoàn Ánh Sáng thôi giữ chức vụ Phó tổng giám đốc nhà băng này từ ngày 31.8.2018.
Tới ngày 14.9.2018, Công ty CP Chứng khoán Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC) miễn nhiệm chức Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) đối với ông Đoàn Ánh Sáng theo nguyện vọng cá nhân.
“Ê-kíp” lãnh đạo Bình Định ở BIDV
Điểm chung giữa 3 ông Trần Bắc Hà, Đoàn Ánh Sáng và Trần Lục Lang là họ đều xuất thân từ Bình Định, cùng bắt đầu làm việc từ các chi nhánh BIDV quê nhà, rồi trở thành những lãnh đạo cấp cao tại BIDV. Song cuối cùng, 2 trong số 3 người kể trên bị Cơ quan Cảnh sát điều tra khởi tố bị can và bắt tạm giam, người còn lại cũng đã rời vị trí lãnh đạo BIDV.
Trong giai đoạn 1991 - 1999, khi ông Trần Bắc Hà làm Giám đốc BIDV Bình Định thì ông Đoàn Ánh Sáng lần lượt giữ vị trí Phó trưởng phòng, Trưởng phòng, rồi trở thành Phó Giám đốc BIDV Bình Định vào tháng 1.1994 và giữ chức vụ này tới tháng 9.1999.
Sau 5 năm giữ chức Phó Giám đốc, từ tháng 10.1999 tới tháng 2.2000, ông Đoàn Ánh Sáng được bổ nhiệm chức vụ Quyền Giám đốc BIDV Bình Định. Giai đoạn từ tháng 3.2000 - 6.2002, ông Sáng giữ chức Giám đốc BIDV Bình Định.
Thời điểm ông Sáng giữ chức vụ Quyền Giám đốc BIDV Bình Định cũng là lúc ông Trần Bắc Hà rời địa phương lên Hội sở làm Phó Tổng Giám đốc BIDV.
Tới năm 2002, ông Sáng chuyển sáng công tác tại Chi nhánh BIDV Sở Giao dịch 2 (TP.HCM). Tại đây, ông Đoàn Ánh Sáng lần lượt được bổ nhiệm vào các vị trí Phó Giám đốc điều hành, Giám đốc Chi nhánh BIDV Sở giao dịch 2.
Quay trở lại với ông Trần Bắc Hà, sau 4 năm giữ chức vụ Phó Tổng Giám đốc BIDV, tới tháng 5.2003, ông Hà trở thành Ủy viên HĐQT, Tổng giám đốc BIDV.
Ông Trần Bắc Hà có thời gian hơn 8 năm giữ vị trí Chủ tịch BIDV. (Ảnh: I.T)
Ngày 1.1.2008, ông Trần Bắc Hà bước lên một nấc thang mới trong sự nghiệp khi trở thành Chủ tịch HĐQT BIDV. Còn ông Đoàn Ánh Sáng, sau hơn 10 năm làm việc tại Chi nhánh BIDV Sở giao dịch 2, đã chuyển lên Hội sở giữ chức vụ Phó Tổng Giám đốc BIDV.
Giống như ông Trần Bắc Hà và Đoàn Ánh Sáng, ông Trần Lục Lang cũng bắt đầu sự nghiệp tại chi nhánh BIDV Bình Định. Tại đây, ông Trần Lục Lang từng giữ các chức vụ Phó Giám đốc BIDV Bình Định từ tháng 1.2002, Giám đốc Chi nhánh BIDV Phú Tài (tách ra từ chi nhánh gốc Bình Định) từ tháng 10.2006.
Trong báo cáo thường niên năm 2017, BIDV cho biết, ông Trần Lục Lang được bổ nhiệm chức vụ Phó Tổng Giám đốc BIDV từ tháng 6.2011. Ngoài chức danh Phó Tổng Giám đốc BIDV, hiện ông Trần Lục Lang còn giữ các chức vụ Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Liên doanh Lào Việt (LVB), Chủ tịch HĐQT Tổng công ty bảo hiểm BIDV (BIC)…
Trách nhiệm trong đại án Phạm Công Danh
Liên quan đến vụ án Ngân hàng Xây dựng (VNCB), theo tài liệu của cơ quan điều tra (CQĐT), để có tiền tăng vốn điều lệ khi tái cơ cấu VNCB, ông Phạm Công Danh với vai trò Chủ tịch VNCB và Tập đoàn Thiên Thanh tìm đến BIDV để vay vốn.
Ông Phạm Công Danh gặp ông Đoàn Ánh Sáng, Phó tổng giám đốc BIDV phụ trách ban khách hàng doanh nghiệp, và ông Trần Lục Lang, Phó tổng giám đốc phụ trách ban quản lý rủi ro. Qua 2 nhân vật này, Danh đặt vấn đề việc Danh sẽ giới thiệu khách hàng có nhu cầu vay vốn kinh doanh cho BIDV.
Trường hợp khách hàng do VNCB giới thiệu không có đủ tài sản đảm bảo thì VNCB sẽ hỗ trợ, dùng tài sản của mình cầm cố, thế chấp, đảm bảo khoản vay theo quy định của BIDV. Khi được lãnh đạo BIDV đồng ý cho vay, Danh chỉ đạo cấp dưới dùng 12 công ty “ma” do mình thành lập, làm khống hồ sơ vay vốn 4.700 tỷ đồng tại BIDV. Tài sản đảm bảo khoản vay gồm 3.070 tỷ đồng là tiền của VNCB gửi tại BIDV và một số tài sản khác của Tập đoàn Thiên Thanh như 6 lô đất sân vận động Chi Lăng (Đà Nẵng), đất 209 Trường Chinh (Đà Nẵng).
Theo kết luận điều tra, quyết định phê duyệt chủ trương cho vay của hội sở là phán quyết tín dụng để các chi nhánh thực hiện cho vay. Khi đến hạn, 12 công ty không trả được nợ nên BIDV đã tự động trừ tiền trên tài khoản tiền gửi của VNCB. Vì bảo lãnh cho các khoản vay nói trên, VNCB bị thiệt hại hơn 2.500 tỷ đồng.
Cũng liên quan tới vụ án Ngân hàng Xây dựng (VNCB), cả 3 ông Trần Bắc Hà, Trần Lục Lang và Đoàn Ánh Sáng đều được nhắc tới trong thông cáo báo chí kỳ họp 26 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương (UBKTTƯ) với nội dung kết luận kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban Thường vụ Đảng ủy Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV).
Theo UBKTTƯ, đồng chí Trần Bắc Hà, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của Ban Thường vụ Đảng ủy nhiệm kỳ 2010-2015, 2015-2020. Đồng chí đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc, có biểu hiện áp đặt, thiếu dân chủ trong chỉ đạo, điều hành; vi phạm nghị quyết của Ban Thường vụ Đảng ủy về nghĩa vụ, trách nhiệm của người giữ chức vụ trong hệ thống BIDV; vi phạm quy trình, thủ tục, thẩm quyền, quy định về tín dụng trong việc phê duyệt chủ trương, quyết định một số khoản cho vay, bảo lãnh, đầu tư, quản lý nợ, trong đó có việc phê duyệt chủ trương cho vay 4.700 tỷ đồng đối với 12 công ty liên quan đến vụ án xảy ra tại Ngân hàng Xây dựng.
Đồng chí Đoàn Ánh Sáng, nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Tổng Giám đốc và đồng chí Trần Lục Lang, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Tổng Giám đốc BIDV cùng chịu trách nhiệm về những vi phạm, khuyết điểm của Ban Thường vụ Đảng ủy; cùng chịu trách nhiệm đối với một số khoản cho vay, bảo lãnh, đầu tư, quản lý nợ có vi phạm; chịu trách nhiệm về đề xuất, thẩm định chủ trương cho vay 4.700 tỷ đồng đối với 12 công ty liên quan đến vụ án xảy ra tại Ngân hàng Xây dựng.
Uỷ ban Kiểm tra Trung ương đánh giá, những vi phạm của đồng chí Trần Bắc Hà là rất nghiêm trọng, vi phạm của Ban Thường vụ Đảng ủy BIDV nhiệm kỳ 2010-2015, 2015-2020 và các đồng chí Đoàn Ánh Sáng, Trần Lục Lang là nghiêm trọng, làm ảnh hưởng xấu đến uy tín của tổ chức đảng và Ngân hàng BIDV, gây bức xúc trong xã hội, đến mức phải xem xét, xử lý kỷ luật.
Tới kỳ họp thứ 27, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương đã thi hành kỷ luật bằng hình thức khai trừ ra khỏi Đảng đối với ông Trần Bắc Hà, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch Hội đồng Quản trị; cách chức tất cả các chức vụ trong Đảng đối với ông Đoàn Ánh Sáng, nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Tổng Giám đốc; cảnh cáo đối với ông Trần Lục Lang, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Tổng Giám đốc BIDV.