Dự án nhiệt điện Thái Bình 2 do PVN làm chủ đầu tư, PVC làm tổng thầu với tổng vốn đầu tư lên tới 41.000 tỷ đồng và được triển khai dưới thời Trịnh Xuân Thanh.
Bộ Công Thương mới đây đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ liên quan đến các kiến nghị của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) đối với dự án nhiệt điện Thái Bình 2. Đây là dự án do PVN làm chủ đầu tư, PVC làm tổng thầu với tổng vốn đầu tư lên tới 41.000 tỷ đồng và được triển khai dưới thời Trịnh Xuân Thanh.
Dự án có quy mô công suất 2x600MW thuộc Trung tâm điện lực Thái Bình, được xây dựng tại Mỹ Lộc, Thái Thuỵ, Thái Bình, phê duyệt tại Quyết định 5844 ngày 2.7.2010 do Tổng công ty Xây lắp dầu khí (PVC) làm tổng thầu EPC.
PVC dùng 1.115 tỷ của dự án không đúng mục đích
Hiện tại, dự án đã giải ngân được trên 31.200 tỷ đồng, tương đương 82% tổng vốn đầu tư. Theo tính toán của PVN, đến năm 2020 dự án này mới có khả năng hoàn thành. Với mốc thời gian hoàn thành dự án như đã nêu (kế hoạch vận hành tổ máy số 1 vào năm 2017, tổ máy 2 vào năm 2018), dự án dự án nhiệt điện Thái Bình 2 chậm tiến độ 55-57 tháng.
Về tiến độ triển khai dự án, tính đến giữa tháng 10.2018 tiến độ tổng thể của dự án đạt 82,78%. Trong đó, giai đoạn từ tháng 11.2017 đến cuối tháng 10.2018 dự án gần như không có tiến triển, tiến độ tổng thể dự án chỉ tăng từ mức 80,9% lên 82,78%, tương ứng khoảng 1,88%.
Dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 nhìn từ trên cao. (Ảnh: Zing)
Một số tồn tại vướng mắc chính của dự án đã được Bộ Công Thương chỉ ra trong văn bản như PVC chưa có kinh nghiệm làm tổng thầu EPC nhà máy nhiệt điện than, năng lực tài chính của PVC dưới thời Trịnh Xuân Thanh kém, không đảm bảo khả năng thanh toán cho các công việc đã hoàn thành và tạm ứng cho các hợp đồng đã ký với nhà thầu phụ.
Ngoài ra, việc PVC sử dụng tiền tạm ứng của dự án 1.115 tỷ đồng vào mục đích khác đã làm thiếu hụt nguồn tiền thực hiện dự án.
Còn theo báo cáo của PVN, dự kiến đến khi hoàn thành dự án, tổng thầu PVC sẽ bị thiếu hụt khoảng 55,18 triệu USD và 1.095 tỷ đồng so với giá trị Hợp đồng EPC được ký điều chỉnh sau khi tổng mức đầu tư được điều chỉnh lần 2 được duyệt.
Trong bối cảnh đó, PVN lại gặp khó khăn trong thu xếp vốn còn thiếu, bao gồm hơn 326 triệu USD vốn vay nước ngoài đã hết hạn giải ngân vào 28.9.2018 (hiện chưa được Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng cho phép gia hạn) và khoảng hơn 343 triệu USD chưa ký được hợp đồng vay (dự kiến vay trong nước).
Thêm vào đó, sau một thời gian dài, nhiều thiết bị dù chưa đưa vào sử dụng nhưng đã bị quá thời hạn bảo hành của nhà sản xuất/nhà chế tạo. Việc dự án tiếp tục chậm tiến độ sẽ dẫn đến tăng rủi ro liên quan đến chất lượng thiết bị đã quá thời hạn bảo hành của nhà sản xuất/nhà chế tạo.
Kéo “Siêu ủy ban” vào cuộc
Nhằm giải cứu dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 thời Trịnh Xuân Thanh đang "đắp chiếu", PVN từng kiến nghị lên Bộ Công Thương cho phép sử dụng khoảng 2.500 tỷ đồng từ nguồn chi phí dự phòng trong tổng mức đầu tư điều chỉnh lần 2 và lợi nhuận từ nguồn sản xuất kinh doanh của Tập đoàn để tập trung nguồn lực hoàn thành dự án. Chi phí này sẽ được kiểm toán, quyết toán riêng.
Trước kiến nghị này, Đoàn công tác liên ngành do Bộ Công Thương thành lập nhằm xem xét, xử lý kiến nghị của PVN đã có phản hồi. Theo đó, nội dung liên quan đến quản lý, sử dụng vốn nhà nước tại tập đoàn cần được Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp xem xét. Ngoài ra, PVN cần báo cáo rõ nguồn vốn sử dụng, mục đích sử dụng cụ thể và có đánh giá tổng thể liên quan đến dự án cũng như các nghĩa vụ, trách nhiệm của các bên theo hợp đồng EPC.
Ông Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh đều đã phải ra tòa và được xét xử nghiêm minh vì những sai phạm tại dự án Nhiệt điện Thái Bình 2
Đối với kiến nghị của PVN về việc cho phép điều chỉnh tiến độ hoàn thành dự án vào tháng 6.2020 (tổ máy số 1) và tháng 10.2020 (tổ máy số 2). Đồng thời, cho phép miễn phạt hợp đồng do chậm tiến độ, cho phép vay vốn tín dụng từ Ngân hàng Phát triển Việt Nam, giải tỏa tiền đang bị phong tỏa tại Ocean Bank...
Đoàn công tác liên ngành cho biết, do dự án chậm tiến độ nên PVN cần rà soát, cập nhật lại tiến độ để phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của chủ đầu tư và tổng thầu. Việc xác định lại tiến độ hoàn thành dự án không miễn trừ các nghĩa vụ, trách nhiệm của chủ đầu tư, của PVC theo hợp đồng EPC đã ký và theo quy định pháp luật.
Việc điều chỉnh tiến độ dự án là nội dung quan trọng, thuộc trách nhiệm xem xét của người quyết định đầu tư là HĐTV PVN. Vậy nên, PVN cần báo cáo Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước là đại diện chủ sở hữu PVN xem xét.
Còn kiến nghị cho phép miễn phạt hợp đồng với điều kiện PVC nỗ lực tối đa hoàn thành dự án theo tiến độ điều chỉnh đã cam kết, đoàn công tác liên ngành cho rằng, việc phạt chậm tiến độ có ảnh hưởng đến quyền lợi, trách nhiệm của tập đoàn do đó đề nghị PVN phải báo cáo Uỷ ban quản lý vốn xem xét.
Đối với một số kiến nghị khác như cơ chế, các khoản vay đầu tư dự án, số dư tàu khoản uỷ thác của Tập đoàn (khoảng 955 tỷ đồng), chi phí quản lý của tổng thầu… đoàn công tác của Bộ Công Thương cho rằng Petro Vietnam phải báo cáo Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước để giải quyết.