Bàn tay đồng 3.500 tuổi bí ẩn làm đau đầu các nhà khoa học
Cận cảnh bàn tay bằng đồng có niên đại 3.500 tuổi với phần cổ tay được bao quanh bởi vàng mỏng.
Các nhà khảo cổ học Thụy Sĩ vừa tuyên bố bàn tay đồng có niên đại 3.500 tuổi được các thợ săn kho báu tìm thấy vào năm 2017 có thể là vật thể chế tác bằng đồng lâu đời nhất Châu Âu và là bàn tay giả đầu tiên trên thế giới – tạp chí National Geographic đưa tin.
Được làm từ đồng nguyên khối, trọng lượng khoảng nửa kilôgam với phần cổ tay được bao quanh bởi một lá vàng mỏng, bàn tay giả này được các nhà khoa học đánh giá cao về mặt giá trị lịch sử và độ độc đáo.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu vẫn đang đi tìm lời giải hợp lí cho chức năng của đồ dùng này.
Vật thể bằng đồng này ngoài phần tay được thiết kế có kích thước giống với tay người thì còn có phần đế giúp bàn tay có thể cắm vào cột hay gậy. Cấu tạo bàn tay này phần nào đem lại manh mối về mục đích sử dụng của những vật dụng tương tự trong thời kỳ đồ đồng.
Các đồ vật khác được tìm thấy bên cạnh bàn tay đồng, bao gồm dao và huy hiệu bằng đồng.
Bàn tay bằng đồng được tìm thấy trong khu vực hồ Biel (Thụy Sĩ), cùng với một con dao găm và một chiếc huy hiệu bằng đồng . Một nhóm các nhà săn tìm kho báu được trang bị máy dò tìm kim loại đã tình cờ tìm thấy hiện vật này vào tháng 10.2017 và nhanh chóng thông báo với các nhà khảo cổ học.
Trên cơ sở khám phá này, nhóm nghiên cứu thuộc Viện Lịch sử và Khảo cổ La Mã tại Thụy Sĩ đã thực hiện việc khai quật ở trong khu vực địa phương gần đó và phát hiện ra ngôi mô cổ của một người đàn ông trung tuổi.
Theo tạp chí National Geographic, các nhà khoa học đã tìm thấy một số ngón tay bằng đồng có kích thước phù hợp với bàn tay giả. Điều này chứng tỏ bàn tay đồng 3.500 tuổi được chôn cùng người đàn ông trong ngôi mộ.
Một số cổ vật khác cũng được phát hiện, bao gồm một vật trang trí tóc có hình dạng xoắn ốc và một số mảnh vàng lá mỏng, tương tự với mẫu được tìm thấy trên bàn tay. Ngoài ra, một món đồ đồng được chế tác giống xương cẳng chân của người cũng được tìm thấy, làm dấy lên suy đoán rằng các vật dụng này phục vụ cho một nghi lễ hay tập tục nào đó.
Mộ của người đàn ông La Mã – người được các nhà khoa học cho rằng có vị trí cao trong xã hội thời kỳ đồ đồng.
Qua giám định, các nhà khoa học xác định niên đại của cổ vật này lên đến 3.500 tuổi, được chế tác vào khoảng năm 1400 đến 1500 trước Công Nguyên. Nếu tính toán này chính xác, bàn tay này sẽ là hiện vật khảo cổ bằng đồng có tuổi đời cao nhất từng được tìm thấy ở Châu Âu và có thể là bộ phận cơ thể giả ra đời sớm nhất trong lịch sử loài người.
Việc tìm thấy bàn tay đồng còn sót lại từ thời kỳ đồ đồng này cũng là phát hiện lạ lẫm đối với giới khảo cổ học. Các vật dụng đã được khai quật thuộc giai đoạn này thường hiếm khi có niên đại tương tự, đặc biệt là việc tìm thấy đồ vật được làm từ vàng trong thời kỳ đồ đồng. Mặc dù hàng ngàn hiện vật của thời kỳ này đã được tìm thấy ở phía tây châu Âu, giới nghiên cứu lịch sử vẫn chưa chứng kiến điều nào giống như lần khám phá này.
Việc xác định được niên đại của đồ vật này lại thổi bùng câu hỏi về chức năng sử dụng và tại sao bàn tay này lại được chôn cùng người đàn ông La Mã. Theo suy đoán, người đàn ông nằm trong ngôi mộ thuộc về tầng lớp cao trong xã hội đương thời. Sự hiện diện của những lá vàng cũng chứng tỏ bàn tay giả là biểu trưng cho sức mạnh và quyền lực khi đó.
Khu vực hồ Biel (Thụy Sĩ) nơi bàn tay đồng được tìm ra
Tuy nhiên, đội nghiên cứu vẫn chưa thể đi đến kết luận cuối cùng về việc bàn tay này được sử dụng để thay thế bàn tay thật hay là vật phục vụ cho một nghi lễ truyền thống.
Các ý kiến khác lại cho rằng bàn tay đơn thuần là món đồ chơi của trẻ con hay một phần của bức tượng nào đó. Tuy nhiên, Stefan Hochuli, người đứng đầu bộ phận bảo tồn các di vật khảo cổ ở Thụy Sĩ khẳng định với độ cầu kỳ của bàn tay, nó nhất định phải có giá trị tôn giáo và được dùng với mục đích trang trọng.
Ngôi mộ nơi bàn tay đồng được chôn cùng đã bị hủy hoại nặng nề và dường như qua ngần ấy năm, bàn tay đã di chuyển ra khỏi vị trí ban đầu, gây khó khăn cho các nhà khảo cổ trong việc xác định công dụng, chức năng của bàn tay đồng này.
Những kho báu khảo cổ mở cánh cửa giúp chúng ta tìm hiểu về lịch sử, tập quán và con người cổ đại.