Xuất khẩu trái cây sang Mỹ phải vượt qua 5 tiêu chuẩn này

Từ lời giới thiệu trên fanpage

Ngày 19.3, trên fanpage chính thức, USDA đã có một status ngắn gọn giới thiệu về quả thành long như sau: “Thanh long còn có tên gọi khác là pitaya (tiếng Thái Lan), là một loại trái cây nhiệt đới có nhiều chất xơ và cung cấp một lượng vitamin và khoáng chất tốt”.

Có thể thấy, chỉ cần một vài lời giới thiệu ngắn gọn, chừng mực nhưng súc tích trên fanpage của USDA cũng khiến nhiều doanh nghiệp, người trồng thanh long nức lòng.

Xuất khẩu trái cây sang Mỹ cần đáp ứng 5 tiêu chuẩn khắt khe. Ảnh: tư liệu

Điều đáng ghi nhận là ngay sau khi bài viết được đăng tải, đã có nhiều lời nhận xét tích cực của người dân nước này dành cho trái thanh long - một trong những sản phẩm trái cây xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.

Tài khoản Facebook Tricia Braid, Leydi Chu bày tỏ sự yêu thích dành cho trái thanh long trong khi tài khoản Facebook có tên Karen Hoag tiết lộ, giá bán loại quả này tại siêu thị địa phương khá đắt đỏ, giá bán lẻ lên đến 6,99 USD/lb.

Thanh long là 1 trong 6 loại quả của Việt Nam đã được cấp phép xuất khẩu sang Mỹ (vải, nhãn, chôm chôm, thanh long, vú sữa và xoài). Trong đó, thanh long là mặt hàng được xuất khẩu với số lượng lên đến hàng nghìn tấn mỗi năm.

Được biết, từ năm 2008, những trái thanh long đầu tiên của vựa thanh long Bình Thuận đã có mặt ở thị trường Mỹ. Trải qua nhiều thăng trầm, đến nay, số lượng thanh long xuất khẩu sang Mỹ ngày càng tăng.

Nhưng con đường xuất khẩu thanh long vào Mỹ không phải lúc nào cũng dễ dàng. Còn nhớ năm 2009, chỉ sau 1 năm những trái thanh long đầu tiên được sang xứ cờ hoa, nhiều doanh nghiệp không còn mặn mà với thị trường này do vận chuyển bằng đường biển mất quá nhiều thời gian, làm giảm chất lượng trái thanh long, trong khi vận chuyển bằng máy bay thì chi phí quá đắt đỏ.

Những năm sau đó, các điểm yếu dần được khắc phục bằng công nghệ chiếu xạ giúp kéo dài thời gian bảo quản, trái thanh long lại tìm đường sang Mỹ dù số lượng còn khiêm tốn.

Theo Tổng cục Hải quan, nếu như trong năm 2008, mới chỉ có 100 tấn thanh long Việt Nam được xuất khẩu sang Mỹ. Đến năm 2012, con số này đã tăng lên là 1.200 tấn. Chỉ trong vài tháng đầu năm 2018, Việt Nam đã xuất khẩu sang Mỹ khoảng 3.000 tấn thanh long, gấp 2,5 lần so với cả năm 2012.

Nhu cầu lớn nhưng đòi hỏi cao

Theo thông tin từ USDA, Mỹ có nhu cầu tiêu thụ lớn về trái cây nói riêng, quả và quả hạch ăn được nói chung. Mỗi năm, nhu cầu tiêu thụ trái cây tươi ở Mỹ lên tới 12 triệu tấn. Sản xuất trái cây tươi nội địa của nước này đáp ứng được 70% nhu cầu, 30% còn lại là trái cây tươi nhập khẩu (tương đương với khoảng 3,6 triệu tấn). Đây sẽ là dư địa rất lớn cho trái cây Việt Nam như thanh long, vú sữa, nhãn, xoài…

Ông Nguyễn Thành Phước - Chi Cục trưởng Chi cục Trồng trọt- Bảo vệ thực vật Sóc Trăng (địa phương vừa đưa được trái vú sữa sang thị trường Mỹ) cho biết, muốn xuất khẩu trái cây sang Mỹ, nhà vườn phải được cấp mã code và đáp ứng các yêu cầu như phải bao trái, tuân thủ không dùng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) không được phép sử dụng. Để đạt được yêu cầu này, cán bộ Chi cục Trồng trọt- BVTV Sóc Trăng phối hợp cùng Trung tâm Kiểm dịch thực vật tổ chức tập huấn cho các nhà vườn về kỹ thuật canh tác, bao trái, danh mục thuốc cấm sử dụng của Mỹ.

Theo ông Hoàng Trung – Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật, Bộ NNPTNT, sau nhiều năm đàm phán, trái cây Việt Nam đã mở cửa được nhiều thị trường đòi hỏi cao về tiêu chuẩn sản phẩm như Mỹ, Chi Lê, Nhật Bản, Đài Loan, New Zealand cho 5 loại trái cây chính là thanh long, nhãn, xoài, vải và vú sữa.

Riêng đối với thị trường Mỹ, sau 10 năm đàm phán, quốc gia này đã chấp nhận mở cửa cho Việt Nam xuất khẩu trái vú sữa và mới đây nhất là xoài, nâng số lượng trái cây xuất khẩu sang thị trường này lên con số 6.

Tuy vậy, theo Cục Bảo vệ thực vật, muốn xuất khẩu trái cây sang Mỹ phải đáp ứng được 3 tiêu chuẩn chính, gồm vùng trồng đạt tiêu chuẩn và được phía Mỹ ủy quyền cho Bộ NNPTNT giao Cục Bảo vệ thực vật cấp mã số vùng trồng; nhà máy đóng gói phải được chuyên gia phía Mỹ cấp mã số; sản phẩm phải được chiếu xạ tại nhà máy được cấp mã số đạt chuẩn.

Trong đó, để đáp ứng và được cấp mã số vùng trồng, Cục Bảo vệ thực vật cho biết, thứ nhất, vùng trồng phải có diện tích tối thiểu 10ha. Thứ hai, vùng trồng phải định vị trên Google Maps, có danh sách các hộ nông dân tham gia, diện tích, giống và phải có xác nhận của chính quyền địa phương. Thứ ba, các hộ dân được cấp mã số và phải thực hiện ghi chép nhật ký (không bắt buộc sản xuất GAP).

Thứ tư, đối với trái nhãn phải thực hiện bao trái trước thu hoạch 3 tuần và vú sữa phải bao trái sớm hơn để tránh ảnh hưởng đến uy tín, chất lượng sản phẩm. Thứ năm, không được sử dụng 5 loại hoạt chất hóa học phía Mỹ cấm trong quá trình sản xuất. Đây là 5 tiêu chuẩn cần có để Cục bảo vệ thực vật cấp mã số vùng trồng đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sang Mỹ.

Tiêu chuẩn đã có, điều còn lại là các doanh nghiệp, nông dân cần liên kết để sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn, đáp ứng các yêu cầu khắt khe từ phía thị trường này.