Theo ông Hoàng Trung - Cục trưởng Cục BVTV, hiện nay nước ta còn có 5 triệu lít thành phẩm thuốc BVTV chứa hoạt chất Glyphosate. Ngay sau khi Quyết định 1186 được ký, việc nhập khẩu Glyphosate vào Việt Nam sẽ bị cấm hoàn toàn, còn việc sử dụng sẽ được kéo dài thêm 1 năm.
Việt Nam cấm nhập khẩu hoàn toàn thuốc trừ cỏ có hoạt chất Glyphosate. Ảnh minh họa
“Theo thông lệ quốc tế và Luật thương mại WTO, quyết định sẽ có hiệu lực sau 60 ngày” - ông Trung giải thích thêm.
Ông Trung cũng cho biết, sau khi cấm Glyphosate sẽ có 54 hoạt chất trừ cỏ hiệu quả và an toàn thay thế. Trước khi loại bỏ khỏi danh mục hoạt chất Glyphosate, Bộ NN&PTNT đã có các giải pháp tổng thể để không ảnh hưởng đến sản xuất của người nông dân và việc tăng năng suất cây trồng”.
Cũng theo Cục trưởng Cục BVTV Hoàng Trung, hiện chúng ta tạm loại bỏ thuốc BVTV có chứa hoạt chất Glyphosate ra khỏi danh mục, chứ không phải cấm. Còn sau này, nếu thế giới chứng minh glyphosate không gây ung thư, thì sẽ đưa trở lại vào danh mục.
Glyphosate là hoạt chất có tác dụng diệt cỏ hiệu quả cao và được sử dụng rộng rãi trên thế giới, nhưng mức độc hại của nó đã được cảnh báo từ lâu. Cục BVTV khẳng định, việc loại bỏ hoạt chất Glyphosate là hoàn toàn đúng với quy định của pháp luật hiện hành, hài hòa với quy định quốc tế.
Năm 1994, Glyphosate đã được đăng ký vào Danh mục Thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam và đến nay, đã có tới 104 tên thương mại chứa Glyphosate được đăng ký (Ban hành theo Thông tư số 03/2018/TT-BNNPTNT ngày 9/2/2018 và Thông tư số 13/2018/TT-BNNPTNT ngày 8/10/2018).
Mức độc hại của thuốc trừ cỏ có chứa hoạt chất Glyphosate đã được cảnh báo từ lâu. Việc lạm dụng các loại hóa chất diệt cỏ, trừ sâu bệnh trong thời gian dài không những gây ảnh hưởng môi trường mà còn để lại hậu quả nặng nề trước hết với sức khỏe của người dân - những người thường xuyên tiếp xúc với các loại hóa chất này và cả những người tiêu dùng.
Năm 2015, Cơ quan Nghiên cứu Ung thư quốc tế IARC (International Agency for Research on Cancer) thuộc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố kết quả đánh giá khả năng gây ung thư nhóm 2A đối với thuốc BVTV chứa hoạt chất Glyphosate có nguy cơ cao gây các bệnh ung thư máu, phổi, tiền liệt tuyến.
Ngày 12/4/2016, Cục BVTV đã tạm dừng đăng ký mới đối với tất cả sản phẩm có chứa chất Glyphosate, đồng thời tiếp tục rà soát và thu thập thông tin, bằng chứng khoa học liên quan ảnh hưởng đến sức khỏe con người, môi trường sinh thái.
Mỗi năm Việt Nam sử dụng khoảng 100.000 tấn hóa chất bảo vệ thực vật. Trong đó 30% là thuốc trừ cỏ. Đồ họa: Tuoitre
Với chủ trương bảo vệ sức khỏe người dân, bảo vệ môi trường sống, hướng đến nền sản xuất nông nghiệp an toàn, bền vững và thực hiện theo quy định của Luật Bảo vệ và kiểm dịch thực vật, Cục BVTV đã tổ chức họp Hội đồng tư vấn thuốc BVTV để xem xét các báo cáo liên quan đến việc loại bỏ hoạt chất Glyphosate ra khỏi Danh mục.
Trên cơ sở pháp lý, cơ sở khoa học và thực tiễn các thành viên Hội đồng đã nhất trí đề nghị loại bỏ các loại thuốc BVTV có hoạt chất Glyphosate ra khỏi Danh mục Thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam ngay khi có kết luận chính thức.
Hiện nay, trên 40 nước, bang trên thế giới đều có động thái mạnh mẽ trong việc ban hành các quy định pháp lý nhằm điều chỉnh quản lý việc sử dụng Glyphosate: Từ không tiếp tục gia hạn; hạn chế sử dụng; cấm sử dụng theo mục đích phi nông nghiệp hoặc từng khu vực đến cấm sử dụng hoàn toàn thuốc trừ cỏ chứa Glyphosate.
Đã có nhiều căn cứ quan trọng, các thông tin, cũng như cảnh báo của các tổ chức quốc tế, các bằng chứng khoa học khẳng định ảnh hưởng của thuốc trừ cỏ có hoạt chất Glyphosate đối với sức khỏe con người, vật nuôi, hệ sinh thái, môi trường. Với quan điểm quản lý cỏ dại chứ không phải diệt trừ cỏ dại để bảo vệ tài nguyên đất nhằm mục đích phát triển nông nghiệp theo hướng an toàn, bền vững.
Chỉ áp dụng biện pháp sử dụng thuốc hóa học để phòng trừ các loài cỏ dại có khả năng cạnh tranh dinh dưỡng với cây trồng để quản lý cỏ dại một cách khoa học và hiệu quả. Trong khi đó, theo Danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng tại Việt Nam, đã có 54 hoạt chất thuốc trừ cỏ hiệu quả và an toàn có thể thay thế hoạt chất Glyphosate.
Đặc biệt, theo Cục BVTV, hiện các tổ chức cá nhân cũng đã chủ động đăng ký các loại thuốc trừ cỏ chứa các hoạt chất thế hệ mới, có nguồn gốc sinh học hiệu quả, an toàn để thay thế Glyphosate.