Dính đến Trần Bắc Hà, dàn lãnh đạo Gang thép Thái Nguyên vướng lao lý và lợi nhuận quý I "bốc hơi"

Ngày 18.4.2019, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng" và tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí" xảy ra tại Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn II - Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO – mã ck: TIS).

Đồng thời ra các quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để tạm giam và lệnh khám xét người, nơi ở, nơi làm việc đối với 5 đối tượng, gồm: Ông Mai Văn Tinh, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty Thép Việt Nam; Ông Đậu Văn Hùng, nguyên Tổng giám đốc Tổng công ty Thép Việt Nam, Ông Trần Trọng Mừng, nguyên Tổng giám đốc Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO); Ông Trần Văn Khâm, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO) và ông Ngô Sỹ Hán, nguyên Phó tổng giám đốc, Trưởng ban Quản lý Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn II - Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO).

Lợi nhuận của TISCO bốc hơi 30%, thoi thóp chờ phán quyết

Theo báo cáo tài chính hợp nhất quý I.2019, Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO) tiếp tục đi lùi trong hoạt động sản xuất kinh doanh với kết quả “ảm đạm”, lợi nhuận bốc hơi trên 30% so với cùng kỳ.

Cụ thể, trong kỳ, doanh thu tăng nhẹ 6% so với kỳ trước, lên 2.810 tỷ đồng. Tuy nhiên, giá vốn hàng bán trong kỳ lại tăng gần 7% đã đẩy lợi nhuận gộp của TISCO giảm từ mức 134,6 tỷ đồng xuống còn gần 124,2 tỷ đồng, tức giảm gần 8% so với cùng kỳ.

Dù doanh thu tăng song 3 tháng đầu năm, Gang thép Thái  Nguyên báo lãi trước thuế chỉ vỏn vẹn 10,2 tỷ đồng. Lãi ròng doanh nghiệp vốn được coi là “đại gia” ngành thép chỉ đạt 8,1 tỷ đồng, giảm 30% so với quý I.2018.

Báo cáo tài chính quý I.2019 của TISCO

Đáng chú ý, giá trị xây dựng cơ bản dở dang tại giai đoạn II – dự án Gang thép Thái Nguyên tính tới 31.3.2019 là trên 5.157 tỷ đồng, tăng trên 53 tỷ so với đầu năm.

Tại thời điểm 31.3, tổng tài sản của Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO) đạt hơn 10.449 tỷ đồng, giảm nhẹ so với đầu năm. Trong đó, 82% tài sản hình thành từ nguồn nợ phải trả. Hiện TISCO đang gánh khoản nợ hơn 8.570 tỷ đồng, trong đó vay nợ ngắn hạn và dài hạn lần lượt hơn 2.583 tỷ đồng và 2.802 tỷ đồng.

Tình trạng cực kỳ khó khăn, mất cân đối tài chính nghiêm trọng của Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO) không chỉ diễn ra mới đây, mà tình trạng này đã kéo dài trong nhiều năm gần đây. Đặc biệt, tính đến cuối năm 2018, hệ số nợ của Gang thép Thái Nguyên gấp 4,65 lần vốn chủ sở hữu và chiếm 82% tổng tài sản. Trong đó, nợ ngắn hạn của công ty là 2.914 tỷ đồng, tăng hơn 600 tỷ so với năm trước, nợ dài hạn 2.800 tỷ, giảm 462 tỷ.

Tài liệu ĐHĐCĐ của TISCO

"Nợ phải trả quá nhiều, gấp 4,65 lần vốn chủ sở hữu cho thấy cơ cấu vốn của TISCO không an toàn. Ngoài ra, khả năng thanh toán của công ty hiện là 0,7 lần, doanh nghiệp đang trong tình trạng tài chính "đặc biệt khó khăn, có khả năng không trả được các khoản nợ đến hạn", Tài liệu họp ĐHCĐ 2019 của doanh nghiệp nêu rõ.

Khó khăn hiện hữu của Gang thép Thái Nguyên  trên thực tế xuất phát từ Dự án Mở rộng giai đoạn II đang đầu tư dang dở.

Cụ thể, dự án mở rộng giai đoạn II của Gang thép Thái Nguyên có tổng chi phí đầu tư theo dự toán ban đầu là 3.843 tỷ, dự toán điều chỉnh đã được phê duyệt là 8.104 tỷ. Dự án được triển khai từ năm 2007 nhưng đến thời điểm hiện tại các hạng mục chính của dự án tại khu vực Lưu Xá vẫn chưa hoàn thành. Tổng chi phí đầu tư của dự án tới thời điểm 31.12.2018 là 5.093 tỷ đồng, trong đó chi phí lãi vay được vốn hóa là 1.888 tỷ đồng.

Một góc Nhà máy Gang thép Thái Nguyên

Năm 2015 dự án này bị đưa vào danh sách 12 dự án thua lỗ nghìn tỷ và theo Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO), nguy cơ khủng hoảng tài chính dẫn tới phá sản đang hiện hữu tại doanh nghiệp nếu không được Chính phủ, các ngân hàng và cấp có thẩm quyền giải cứu kịp thời. Dự án này cũng chính là dự án kéo theo dàn lãnh đạo của Tổng công ty thép Việt Nam và thép Thái Nguyên vừa bị khởi tố.

Mới đây, vào ngày 10.4, Gang thép Thái Nguyên đã tổ chức họp Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2019. Trong đó, cổ đông công ty thông qua phương án kế hoạch kinh doanh năm 2019 với tổng doanh thu 14.219 tỷ đồng, tăng 16% so với kết quả thực hiện 2018. Lợi nhuận trước thuế mục tiêu 90 tỷ đồng, gấp 2,5 lần cùng kỳ.

Con nợ trăm tỷ của TISCO

Báo cáo tài chính năm 2018 của TISCO thể hiện, tổng nợ xấu của Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO) tính tới cuối năm 2018 đang ở mức hơn 651 tỷ đồng, trong đó giá trị có thể thu hồi chỉ đạt 393 tỷ đồng.

Một số cái tên nằm trong danh sách nợ xấu của TISCO là Công ty TNHH TM và DL Trung Dũng  với số tiền lên tới 252 tỷ đồng. Đây cũng là con nợ có số nợ xấu lớn nhất của TISCO tính tới thời điểm hiện nay.

Ngoài ra, Công ty TNHH TM và DL Hà Nam (127,3 tỷ đồng), Công ty TNHH Lưỡng Thổ (102,2 tỷ đồng), Công ty TNHH Hồng Trang (74,6 tỷ đồng) và khoản tiền phạt, phải thu về lãi trả chậm phát sinh từ các khoản phải thu quá hạn nhưng không được ghi nhận doanh thu là hơn 201 tỷ đồng. Đây cũng là các khoản nợ mà trong nhiều năm qua TISCO vẫn chưa thể thu hồi. 

Đáng chú ý, Trung Dũng từng là cổ đông lớn của Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO) từ năm 2012 với tỷ lệ sở hữu 17,45%, chỉ sau Tổng công ty thép Việt Nam VNSteel (65%). Ngoài ra, Công ty Trung Dũng còn là cái tên liên quan tới ông Trần Bắc Hà, cựu Chủ tịch BIDV bị khởi tố vào cuối năm 2018.

Theo đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) ra Quyết định bổ sung Quyết định khởi tố bị can Trần Bắc Hà về tội “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” quy định tại Điều 206, Bộ luật Hình sự năm 2015, với hành vi sai phạm liên quan đến việc phê duyệt cấp tín dụng cho Công ty TNHH Thương mại và du lịch Trung Dũng.

Ngoài ra, C03 còn ra Quyết định khởi tố bị can, Lệnh khám xét đối với: Đoàn Hồng Dũng, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và du lịch Trung Dũng về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” quy định tại Điều 175, Bộ luật Hình sự năm 2015 và áp dụng biện pháp ngăn chặn bắt bị can để tạm giam.

Đến ngày 31.3, những con nợ trăm tỷ này vẫn hiện hữu trong báo cáo tài chính của Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO).