Từ đầu tháng 5 – 11 dương lịch, rau mơ rừng thường mọc xanh mướt trên các nương rẫy và triền đồi ven lòng hồ sông Đà. Đó cũng là lúc đồng bào dân tộc Mường ở bản Heo (xã Tà Hộc, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La) cùng nhau lên đồi hái những lá mơ về chế biến thành những món ăn ngon, hấp dẫn, bùi ngậy, độc lạ... có hương vị đặc trưng riêng biệt của xứ Mường.
Rau mơ rừng khác với rau mơ trồng quanh nhà, lá của nó nhỏ thon, ít lông ở lá hơn.
Trao đổi với PV Dân Việt, bà Hoàng Thị Lưu, bản Heo, xã Tà Hộc, cho biết: Rau mơ rừng khác với rau mơ người dân trồng quanh nhà, lá của nó nhỏ thon, ít lông ở lá hơn, thường mọc ở trên nương rẫy thành bụi rậm. Mỗi khi lên nương, tôi thường hái ngọn rau mơ về chế biến thành các món ăn cho gia đình. Cách chế biến món lá mơ rừng rất đơn giản, tùy theo sở thích của mỗi người có thể chế biến thành nhiều món khác nhau như: Rau mơ rừng xào trứng, rau mơ rừng chẩm chéo, nộm tỏi, ăn sống... nhưng ngon nhất và phổ biến nhất là món lá mơ xào trứng. Bởi trong quá trình chế biến mùi thơm rau mơ khá độc đáo, khi ăn có vị bùi ngậy trong miệng.
Để chế biến món rau mơ xào trứng, đồng bào dân tộc Mường phải dùng cối, chày giã thật nhuyễn...
Theo kinh nghiệm của bà Lưu: Muốn chế biến món rau mơ xào trứng thơm ngon tôi thường hái phần ngọn và những lá non, hạn chế hái lá già. Sau đó mang về rửa sạch với nước, dùng cối và chày giã thật nhuyễn lá mơ, lúc này rau mơ sẽ chuyển sang màu đen kịt như mực. Bước tiếp theo, dùng muôi múc lá mơ ra bát tô trộn với tỏi, ớt, muối, mì chính, hạt tiêu để khoảng 5 phút cho gia vị ngấm. Tiếp đó dùng chảo phi dầu lên rồi đổ rau mơ vào đảo đều, sau đó đổ ít nước vào để đảm bảo cho lá mơ chín đều khoảng 15 phút. Khi nhận thấy lá mơ chín thì đập trứng gà vào đảo đều, đến lúc trứng chín chúng ta đã có 1 món rau mơ xào trứng thơm ngon và hấp dẫn. Dù rau mơ xào trứng được chế biến đơn giản, nhưng tôi thấy nhiều đồng bào dân tộc khác trong xã Tà Hộc vẫn chưa biết làm món ăn này.
Món rau mơ rừng xào trứng được đồng bào dân tộc Mường ven lòng hồ sông Đà chế biến đãi khách quý đến thăm nhà.
Thông thường khi nhắc đến lá mơ, người ta thường liên tưởng ngay đến thịt chó, là loại lá mơ thường dùng như một loại rau sống ăn kèm với các loại rau khác. Tuy nhiên, theo đông y lá mơ còn là một vị thuốc khá độc đáo có tác dụng nhuận gan, giải nhiệt, mạnh tỳ vị, tiêu thực, sát khuẩn, chữa phong tê thấp, tẩy giun, giải độc... nhưng thông dụng nhất vẫn là chữa các bệnh về đường tiêu hóa.
Theo bà Hoàng Thị Lưu, bản Heo (xã Tà Hộc, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La), chia sẻ: Rau mơ rừng sào trứng ăn với cơm nếp thì rất tuyệt.
Với đồng bào xứ Mường sinh sống ven lòng hồ sông Đà, rau mơ rừng là món ăn đặc sản không thể thiếu trong những bữa cơm của mỗi gia đình. Nhiều thực khách khi được thưởng thức đều tấm tắc khen ngon, có những vị khách không ngần ngại leo đồi lên nương rẫy cùng bà con dân bản, hái những ngọn rau mơ về nhà thiết đãi bạn bè người thân trong gia đình.