Xét xử vụ án Oceanbank chi lãi ngoài cho VPEP: Bị cáo Vũ Thị Ngọc Lan là chủ mưu hay đồng phạm?

Trước đó, tại phiên xét xử ngày 6/5, HĐXX đã quyết định tạm hoãn phiên toà để triệu tập các nhân chứng Hoàng Ngọc Đang (Chủ tịch HĐTVT PVEP), Đinh Văn Đức (kế toán trưởng PVEP).

Bị cáo Vũ Thị Ngọc Lan bị truy tố về hành vi nhận 200 triệu đồng

Ngày 13/9/2017, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C46) đã ra quyết định khởi tố 3 vụ án hình sự lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro (VSP), Công ty TNHH MTV Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR), Tổng công ty Thăm dò khai thác Dầu khí (PVEP).

Cơ quan Cảnh sát điều tra điều tra xác định: Thực hiện chủ trương, chỉ đạo của Hà Văn Thắm, Chủ tịch Hội đồng quản trị OceanBank, về việc chi trả lãi ngoài huy động vốn cho khách hàng gửi tiền trên toàn hệ thống OceanBank; trong thời gian từ năm 2010 đến ngày 31/11/2014, tổng số tiền OceanBank đã chi trả lãi ngoài cho các khách hàng gửi tiền là 1.576 tỷ đồng, trong đó chi cho PVEP (76,78 tỷ đồng).

Vũ Thị Ngọc Lan, nguyên  Phó tổng giám đốc PVEP

Theo Cáo trạng số 24/CTr-VKSNDTC-V3 được ban hành ngày 11/3/2019, Đỗ Văn Khạnh, nguyên TGĐ PVEP đã có quyết định phân công Vũ Thị Ngọc Lan (Phó TGĐ PVEP) là người phê duyệt các tờ trình của Ban Tài Chính, ký các Hợp đồng tiền gửi, gia hạn Hợp đồng tiền gửi tại Oceanbank; Nguyễn Tuấn Hùng là người trực tiếp đề xuất, ký tờ trình hợp đồng gửi tiền trình Vũ Thị Ngọc Lan.

Theo chủ trương và chỉ đạo của Hà Văn Thắm, Chủ tịch HĐQT Oceanbank, về việc chi trả lãi ngoài tiền huy động vốn cho khách hàng gửi tiền trên toàn hệ thống Oceanbank, trong thời gian từ năm 2011-2014. Nguyễn Thị Minh Phương (nguyên Phó TGĐ Oceanbank) trực tiếp chi trả các khoản tiền ngoài lãi suất huy động vốn cho khách hàng PVEP. Nguyễn Thị Minh Phương đã trực tiếp nhờ Nguyễn Trà My, Nguyễn Hải Hà (làm việc tại Oceanbank) chi tiền lãi ngoài hợp đồng cho Nguyễn Tuấn Hùng số tiền 51,816 tỷ đồng; Nguyễn Tuấn Hùng đã đưa cho Đỗ Văn Khạnh số tiền 4,056 tỷ đồng. Vũ Thị Ngọc Lan đã nhận 200 triệu đồng từ Nguyễn Thị Minh Phương.

Trong quá trình điều tra, bị can Nguyễn Tuấn Hùng khai chỉ nhận và chi số tiền 39,212 tỷ đồng. Nguyễn Tuấn Hùng bị đề nghị truy tố theo theo điểm a, khoản 4, Điều 335 Bộ Luật Hình sự năm 2015, đã được sửa đổi, bổ sung năm 2017, mức hình phạt từ 20 năm tù đến chung thân.

Trong khi đó, bị cáo Vũ Thị Ngọc Lan (nguyên Phó TGĐ PVEP) chỉ bị truy tố về hành vi nhận 200 triệu đồng lãi suất ngoài, bị đề nghị án phạt 6 – 13 năm tù theo điểm d, khoản 2, Điều 335 Bộ Luật Hình sự năm 2015, đã sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Luật sư đề nghị trả hồ sơ

Theo kết luận  điều tra của Cơ quan Cảnh sát điều tra (Bộ Công an thì bị cáo Vũ Thị Ngọc Lan giữ vai trò chủ mưu, quyết định: “Bị can Vũ Thị Ngọc Lan là Phó TGĐ PVEP trực tiếp chỉ đạo phụ trách Ban Tài chính PVEP, có vai trò chủ mưu, quyết định việc gửi tiền vào Oceanbank; Lan trực tiếp phê duyệt và ký Hợp đồng tiền gửi của PVEP tại Oceanbank; Việc Lan cố ý ký các Hợp đồng tiền gửi vào Oceanbank không có ủy quyền của Tổng giám đốc PVEP là trái quy định của pháp luật thể hiện rõ động cơ của hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn, làm trái công vụ. Lan đã giao cho Nguyễn Tuấn Hùng – Trưởng Ban Tài chính PVEP làm đầu mối để làm việc và giao dịch với Oceanbank, kể cả việc giao Hùng làm đầu mối nhận tiền lãi ngoài thể hiện thủ đoạn cố ý che dấu hoạt động tội phạm của Lan; việc Hùng nhận tiền chi lãi ngoài của Oceanbank là do Lan chỉ đạo.

Nếu Lan không phê duyệt và ký các Hợp đồng tiền gửi trái luật, trái công vụ thì Oceanbank không thể chi tiền ngoài lãi suất tiền gửi cho PVEP thông qua Hùng được. Mặt khác, sau khi Hùng nhận tiền, theo chỉ đạo của Lan, Hùng đã chi tiền lãi suất ngoài tiền gửi nhận của Oceanbank cho một số cá nhân thuộc PVEP, trong đó phần lớn là cho Lan; số tiền này không được hạch toán kế toán tại PVEP. Do đó, Lan phải chịu trách nhiệm cùng Hùng  về toàn bộ số tiền Oceanbank đã chi ngoài lãi suất cho PVEP thông qua Hùng tổng số tiền là 47.159.920.000đ… Quá trình điều tra, bị can Vũ Thị Ngọc Lan ngoan cố, khai báo không thành khẩn, cản trở điều tra, cần phải truy tố, xét xử nghiêm khắc”.

Tuy nhiên, khác với Kết luận điều tra, Cáo trạng không xác định vai trò chủ mưu của Vũ Thị Ngọc Lan. Trong bản Cáo trạng, Nguyễn Tuấn Hùng có khai: Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Vũ Thị Ngọc Lan, Hùng đã chi cho: Đỗ Văn Khạnh 8.100.000.000đ và 150.000 USD; Vũ Thị Ngọc Lan 10.160.000.000đ và 500.000 USD; ông Hoàng Ngọc Đang (Chủ tịch HĐTV PVEP) 500 triệu đồng; Đinh Văn Đức (Kế toán trưởng PVEP) 1,2 tỷ đồng; Trần Thanh Huyền (Phó Ban Tài chính PVEP) 1,5 tỷ đồng…

Theo hồ sơ tài liệu vụ án, giai đoạn từ 2011 – 2014, số tiền Ocaebank đã chi lãi ngoài không kỳ hạn cho PVEP là 10.898.865.020đ. Trong đó, Nguyễn Thị Minh Phương (Phó TGĐ Oceanbank) trực tiếp nhận và chi số tiền là 9.512.665.020đ. Phương khai chi tiền mặt cho Vũ Thị Ngọc Lan 4,7 tỷ đồng, chi cho Đỗ Văn Khạnh 200 triệu đồng, chi cho Đinh Văn Đức 350 triệu đồng. Số tiền còn lại 4,262 tỷ đồng Phương chi ngoại giao quà tặng.

Cũng theo lời khai của Nguyễn Thị Minh Phương và các tài liệu khác trong vụ án, giai đoạn từ 2011 – 2014, Phương đã chi tiền mặt lãi ngoài tiền gửi không kỳ hạn cho Vũ Thị Ngọc Lan tổng số 4,7 tỷ đồng với 32 lần đưa cụ thể.

Tại biên bản lời khai ngày 18/2/2019 (sau hơn 1 tháng kể từ ngày Phương và Lan đối chất), sau khi nhận Kết luận điều tra, Lan đã thay đổi lời khai có nhận tiền lãi ngoài từ Phương số tiền 200 triệu đồng vào ngày 25/4/2013 (không phải là các ngày lễ, Tết như các lời khai trước đây). Điểm trùng khớp là ngày Lan thừa nhận việc nhận tiền lãi ngoài từ Phương vào ngày 25/4/2014 là một trong những ngày có trong Bảng kê các lần Phương chi tiền cho Lan. Ngoài ra, trong lời khai của mình, Lan khai vào thời điểm năm 2011, Minh Thu (Phó TGĐ Oceanbank) có đi cùng 1-2 người đến gặp Lan nhưng Lan không nhớ tên. Dù lần gặp này Phương là người chủ động dẫn Thu đến gặp Lan nhưng Lan phủ nhận mối quan hệ, không quen biết Phương (trong khi Lan đã quen biết Phương từ năm 1998).

Trong suốt quá trình điều tra, Phương đều khẳng định, Phương và Lan chủ yếu liên lạc với nhau qua hai số máy di động và thời điểm VPEP chuyển về tòa nhà Charvit – Trần Duy Hưng, mỗi lần liên hệ gặp Lan, Phương đều phải đăng ký qua lễ tân mới được vào.

Tuy nhiên, cơ quan điều tra đã không tra cứu lịch sử nhật ký điện thoại gọi đến, gọi đi, tin nhắn, tin đi số thuê bao di động của Lan và Phương, không xác minh sổ theo dõi lễ tân, không trích xuất camera sảnh lễ tân, khu vực hành lang dẫn đến phòng làm việc của Lan trong giai đoạn 2011 -2014. Điều này rất quan trọng đến việc chứng minh Lan có nhận 4,7 tỷ đồng từ Phương.

Theo lời khai của ông Nguyễn Vũ Trường Sơn (nguyên Tổng giám đốc PVEP) và bị cáo Đỗ Văn Khạnh, Lan là người trực tiếp phê duyệt ngân hàng, ký hợp đồng gửi tiền và chỉ đạo tất cả các công việc liên quan đến Hợp đồng tiền gửi với Oceanbank, là người giữ vai trò quyết định đến việc ký và gửi tiền của PVEP vào Oceanbank.

Luật sư Hồ Thị Trang (Văn phòng Luật sư Lê & đồng sự - Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho rằng đã có những chênh lệch, mâu thuẫn về số lần đưa tiền và số tiền Phương chi lãi ngoài cho PVEP giữa Kết luận điều tra, Cáo trạng và các tài liệu có trong hồ sơ vụ án, cũng như cần làm sáng tỏ vai trò của Vũ Thị Ngọc Lan trong vụ án, làm rõ số tiền 4,7 tỷ đồng Vũ Thị Ngọc Lan nhận từ Nguyễn Thị Minh Phương.

“Để đảm bảo vụ án được xét xử nghiêm minh, đúng người, đúng tội, tôi kinh đề nghị Chánh án TAND TP. Hà Nội, Viện trưởng VKSND TP. Hà Nội trả hồ sơ để điều tra bổ sung, tra cứu lịch sử số thuê bao của Vũ Thị Ngọc Lan, trích xuất camera sảnh lễ tân PVEP và hành lang dẫn đến phòng làm việc của Vũ Thị Ngọc Lan giai đoạn từ 2011 – 2014”, luật sư Trang đề nghị.