Sau iPad, đến lượt Apple Watch và MacBook sẽ 'made in Vietnam'?

Luxshare Precision Industry và Foxconn, hai nhà cung cấp lớn của Apple, đã bắt đầu thử nghiệm sản xuất Apple Watch tại miền Bắc Việt Nam nhằm tiến tới mục tiêu lần đầu tiên đưa dây chuyền sản xuất dòng đồng hồ đeo tay thông minh này ra ngoài lãnh thổ Trung Quốc, ba nguồn thạo tin chia sẻ với Nikkei Asia.

Trước đó, Việt Nam nổi lên là một trung tâm sản xuất quan trọng các sản phẩm của Apple bên ngoài quốc gia đông dân nhất thế giới. Các dòng sản phẩm được sản xuất tại quốc gia Đông Nam Á này bao gồm máy tính bảng iPad và tai nghe AirPods.

Apple Watch là sản phẩm có cấu trúc phức tạp hơn nhiều, đòi hỏi trình độ kỹ thuật và tay nghề cao của đơn vị sản xuất, theo các chuyên gia trong lĩnh vực điện tử. Nếu có thể sản xuất thành công sản phẩm này, Việt Nam sẽ tiến một bước dài trong quá trình hiện đại hóa lĩnh vực sản xuất công nghệ, điều mà quốc gia này luôn nỗ lực thực hiện trong suốt thời gian qua.

Apple đã chuyển dây chuyền sản xuất iPad sang Việt Nam kể từ sau khi Thượng Hải bị phong tỏa chặt do Covid-19, gây đứt gãy chuỗi cung ứng nghiêm trọng. BYD là doanh nghiệp đi tiên phong trong khi Foxconn cũng đang lên kế hoạch sản xuất nhiều hơn các sản phẩm máy tính bảng của Apple tại quốc gia Đông Nam Á. Apple cũng đang trong quá trình đàm phán với các đơn vị cung cấp nhằm thiết lập dây chuyền sản xuất thử nghiệm sản phẩm HomePod.

Trước đó, Apple cũng đã yêu cầu nhà cung cấp thiết lập dây chuyền sản xuất thử nghiệm MacBook tại Việt Nam, theo hai nguồn thạo tin. Tuy nhiên, công tác sản xuất dòng sản phẩm máy tính xách tay này trên quy mô lớn đang diễn ra tương đối chậm do những xáo trộn chuỗi cung ứng do dịch bệnh Covid-19 và Việt Nam chưa hình thành được hệ thống chuỗi cung ứng đa dạng như tại Trung Quốc. Hiện tại, chuỗi cung ứng Macbook vẫn tập trung chủ yếu tại nền kinh tế số hai thế giới, với ưu thế lớn về chi phí.

“AirPods, Apple Watch, HomePod và nhiều sản phẩm hơn nữa… Apple đang ấp ủ những kế hoạch lớn tại Việt Nam”, một nguồn thạo tin cho hay. “Các linh kiện của MacBook đã trở nên đơn bộ hóa hơn so với trong quá khứ, và điều đó giúp việc sản xuất dòng laptop này trở nên dễ dàng hơn bên ngoài lãnh thổ Trung Quốc. Nhưng làm thế nào để quá trình sản xuất MacBook tối ưu hóa chi phí ở một quốc gia khác lại là một thử thách khác”.

Mục tiêu đa dạng hóa sản xuất của Apple tại Việt Nam khởi đầu với sản phẩm tai nghe AirPods, được sản xuất đại trà từ năm 2020. AirPods chính là dòng sản phẩm đầu tiên của Apple được sản xuất tại một quốc gia thứ ba sau khi cuộc chiến tranh thương mại nổ ra giữa Mỹ và Trung Quốc dưới thời ông Donald Trump.

Sự kiện này đánh dấu sự thay đổi lớn trong cách tiếp cận của Apple sau nhiều thập kỷ phụ thuộc vào hoạt động sản xuất tại Trung Quốc.

Đối với Việt Nam, kế hoạch đa dạng hóa của Apple và nói rộng hơn là cuộc chiến thương mại Mỹ- Trung, là một cơ hội “có một không hai”. Số lượng các nhà cung cấp của Apple có mặt tại Việt nam tăng từ 14 đơn vị trong năm 2018 lên ít nhất 22 đơn vị trong năm 2022, theo một nghiên cứu của Nikkei Asia. Nhiều doanh nghiệp sản xuất hàng điện tử lớn khác như Google, Dell và Amazon cũng đã xây dựng nhà máy tại Việt Nam trong vài năm qua.

Eddie Han, Chuyên gia phân tích cấp cao tại  Isaiah Research, chia sẻ với Nikkei Asia rằng các doanh nghiệp sản xuất hàng điện tử đang nỗ lực tìm kiếm sự cân bằng giữa cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

“Về mặt địa lý, chúng ta có thể thấy rằng các doanh nghiệp sản xuất toàn cầu như Apple và Samsung đang nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc. Nhưng mặt khác, những công ty này vẫn tin tưởng giao công tác sản xuất cho các nhà cung cấp Trung Quốc như Luxshare và BYD đối với trường hợp của Apple, và Huaqin đối với trường hợp của Samsung”, ông nói. “Đó là cách mà họ cân bằng những tác động địa chính trị”.

“Vị thế ‘công xưởng thế giới’ của Trung Quốc đứng trước thách thức lớn kể từ khi cuộc chiến tranh thương mại nổ ra, và gần đây nhất là chiến lược phòng dịch zero Covid”, Han chia sẻ. “Điều này biến Việt Nam, một quốc gia nằm sát Trung Quốc, trở thành điểm đến lý tưởng đối với nhiều doanh nghiệp sản xuất hàng điện tử toàn cầu trong bối cảnh quốc gia Đông Nam Á này liên tục nỗ lực cải thiện hệ sinh thái chuỗi cung ứng”.

Apple, Foxconn và Luxshare chưa phản hồi lại yêu cầu bình luận của Nikkei Asia.