Bộ TN&MT nói gì về thông tin Formosa lấn gần 300ha biển làm bãi xỉ?

Formosa quản lý chất thải rắn

Theo Bộ TN&MT, trước thời điểm Lò cao số 1 vận hành thử nghiệm (ngày 29.5.2017), Công ty Formosa đã vận hành ổn định các hạng mục trước Lò cao như: Nhiệt điện, luyện cốc, thiêu kết… Các loại chất thải rắn phát sinh được Công ty Formosa thu gom, phân loại và quản lý theo quy định, chưa có hoạt động đổ thải ra bãi xỉ. Rác thải sinh hoạt được thu gom và định kỳ chuyển giao cho Công ty TNHH MTV Chế biến rác thải sinh hoạt Hoành Sơn (Công ty Hoành Sơn, Hà Tĩnh) vận chuyển, xử lý. Công ty Formosa đã thực hiện phân định các loại chất thải rắn phát sinh để quản lý theo quy định.

Bãi tro xỉ phía giáp biển nhà máy Formosa Hà Tĩnh. Hiện vẫn chưa tiến hành đổ thải. Ảnh: Vietnamnet

Theo đó, tro bay, xỉ và thạch cao của Nhà máy điện được quản lý theo Quyết định số 452/QĐ-TTg ngày 12.4.2017 của Thủ tướng Chính phủ (đã xuất khẩu 6.802,3 tấn thạch cao sang Philippines); bùn thải sinh hoạt, công nghiệp, sinh hóa và chất thải nguy hại được chuyển giao cho Công ty Hoành Sơn xử lý. Đồng thời, Công ty Formosa đã ký hợp đồng với Công ty CP xử lý tái chế chất thải Công nghiệp Hòa Bình và Tập đoàn Xi măng Thành Công để xử lý tro, xỉ, thạch cao và chất thải rắn, chất thải nguy hại.

Sau khi Lò cao số 1 và các hạng mục sau Lò cao vận hành, ngoài các loại chất thải rắn phát sinh nêu trên, Công ty Formosa phát sinh một số loại chất thải rắn khác gồm: Xỉ hạt lò cao, xỉ thép, vật liệu chịu lửa, bùn và bụi (thu hồi từ các hệ thống rửa khí Lò cao và khí lò chuyển). Cụ thể, Bộ TN&MT khẳng định khi Lò cao số 1 đạt công suất thiết kế sẽ phát sinh khoảng 1,1 triệu tấn xỉ hạt lò cao (GBFS)/năm (hiện phát sinh khoảng 90.200 tấn/tháng). Công ty Formosa đã phân định xỉ hạt và lưu giữ an toàn tại khó chứa có nền bê tông, xung quanh có hệ thống thu gom nước mưa chảy tràn và được che phủ bạt.

 Cũng theo đó, trong thời gian chờ kết quả công bố hợp quy của Bộ Xây dựng, để được bán ra thị trường trong nước Công ty Formosa đã hoàn thiện các thủ tục để xuất khẩu sản phẩm xỉ hạt ra nước ngoài. Dự kiến cuối tháng 8.2017 sẽ xuất khẩu chuyến đầu tiên với khối lượng 23.000 tấn xỉ hạt. 

Quá trình vận hành Công ty Formosa phát sinh một số loại chất thải công nghiệp. Ảnh: Dân Trí

Bên cạnh đó, về bùn, bụi thu hồi từ các hệ thống rửa khí Lò cao và khí lò chuyển Công ty Formosa phân định để quản lý. Khi có kết quả là chất thải rắn công nghiệp thông thường, chất thải này sẽ được Formosa tái sử dụng làm nguyên liệu trong sản xuất; trường hợp là chất thải nguy hại sẽ được chuyển giao cho đơn vị có chức năng xử lý theo quy định. Về vật liệu chịu lửa, Công ty Formosa phát sinh khoảng 13.349 tấn/năm. Công ty Formosa phân định đây là chất thải thông thường, dùng tái chế thu hồi kim loại.

Một thông tin khác là khi Lò cao số 1 hoạt động đạt 100% công suất sẽ phát sinh khoảng 423.150 tấn xỉ thép/năm (gồm: Xỉ khử S, xỉ lò chuyển và xỉ đúc dư). Đây là chất thải công nghiệp thông thường được xử lý để thu hồi kim loại làm nguyên liệu cho lò chuyển, phần không thể sử dụng khoảng 34.100 tấn/năm dự kiến sẽ lưu giữ an toàn tại bãi thải xỉ. Tới đây, khi Bộ Xây dựng ban hành quy chuẩn sử dụng xỉ thép, xỉ lò cao làm vật liệu xây dựng thì cơ bản toàn bộ khối lượng xỉ thải của Công ty Formosa sẽ được sử dụng để sản xuất vật liệu xây dựng theo quy định, khối lượng phải lưu giữ tại bãi xỉ thải sẽ còn rất ít.

Hiện nay, Công ty Formosa đang phối hợp với các đơn vị tư vấn để nghiên cứu phương án phối trộn phần xỉ thép nêu trên cùng tro bay và một số loại phụ gia khác để làm vật liệu xây dựng. 

Bộ TN&MT nói gì về việc lưu giữ xỉ thải lấn biển?

Về việc này, Bộ TN&MT thông tin, báo cáo ĐTM được Bộ TN&MT phê duyệt năm 2008 và quy hoạch sử dụng đất lấn biển đã được tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt, Dự án của Formosa được quy hoạch bãi xỉ lấn biển có diện tích là 281,6ha (các Nhà máy sản xuất thép liên hợp trên thế giới đều có bãi chứa xỉ lấn biển như: Nhà máy thép liên hợp Gwangyang, Nhà máy thép liên hợp Pohang tại Hàn Quốc). 

Sau sự cố môi trường biển miền Trung năm 2016, Bộ TN&MT lắp đặt trạm kiểm định môi trường kiểm soát 24/24h nước thải xả ra tại Formosa.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai dự án, Formosa đã nghiên cứu và đề xuất phương án tái sử dụng phần lớn chất thải rắn công nghiệp thông thường phát sinh để phục vụ quá trình sản xuất. Hiện tại, bãi xỉ của FHS đã được điều chỉnh xây dựng trên diện tích chỉ còn 143ha, phần diện tích còn lại của bãi xỉ đang được Formosa hoàn thiện các thủ tục để chuyển đổi thành khu vực lưu giữ nguyên liệu sản xuất cho giai đoạn 2 của dự án. Bãi xỉ của Formosa đang được thi công, xây dựng theo tiêu chuẩn bãi lưu giữ chất thải rắn thông thường theo: TCXDVN 261:2001. Xung quanh bãi được xây bờ đê kiên cố bằng đá khối cao khoảng 7m, phía trong đê được phủ 2 lớp vải lọc theo đúng nội dung báo cáo ĐTM được phê duyệt; lòng bãi đã được khảo sát địa chất (khoan 19 lỗ vào các năm 2010, 2011) và xác định có lớp sét tự nhiên có độ dày trung bình là khoảng 10m. 

Bộ TN&MT khẳng định các chất thải rắn phát sinh hiện Formosa lưu giữ an toàn tại nhà máy, chưa lưu giữ trong bãi chứa xỉ lấn biển. Bộ này đã yêu cầu Công ty Formosa khẩn trương nghiên cứu, đề xuất phương án xây dựng, hoàn chỉnh bãi lưu giữ xỉ thải là chất thải rắn công nghiệp thông thường (đảm bảo tiêu chuẩn chống thấm đối với đáy bãi; chống thẩm thấu mặt ngang; đảm bảo độ an toàn cao nhất có thể chống chịu được các biến động của tự nhiên như động đất và sóng thần). Trong tháng 8.2017, Formosa sẽ tiếp tục khảo sát địa chất khu vực bãi lưu giữ xỉ và trình Bộ TN&MT xem xét, đánh giá.