Cao nguyên Mộc Châu tổ chức linh đình Lễ hội Cầu Mưa

Người Thái ở Sơn La quan niệm rằng, thần linh cai quản mưa gió thương những đứa trẻ sinh ra không có cha (do mẹ chúng chửa hoang), không có mái nhà che đầu, nên đã không làm mưa xuống khiến cho trời hạn hán.

Vì vậy dân bản phải làm lễ cầu mưa, cúng lễ các vị chủ nước, chủ sông suối, để mời thần linh về nghe nguyện vọng của bà con, đồng thời trách phạt những người phụ nữ đó đã không biết giữ mình.

Những lời cầu xin, trách móc được truyền tụng và đúc kết thành các bài cúng và các trò chơi dân gian trong lễ hội cầu mưa, tạo nên nét đẹp văn hóa riêng biệt của đồng bào dân tộc Thái. Đoàn hát thường đông tới 20 - 25 người. Ai cũng tự sắm sửa áo cóm, khăn piêu đội đầu tham ra lễ hội cầu mong mắn, sức khỏe đến với gia đình và người thân.

Lễ hội cầu mưa của dân tộc Thái được  tổ chức linh đình tại nhà văn hóa xã Mường Sang, huyện Mộc Châu.

Ông Lường Văn Út là một trong những ông Mo có tiếng tăm ở bản Nà Bó 1, xã Mường Sang, huyện Mộc Châu cho biết: Để tổ chức lễ hội cầu mưa diễn ra xuân sẻ, bà con dân bản chúng tôi đã chuẩn bị khoảng 15 ngày trước đó. Chúng tôi phân công 1 người uy tín lên rừng chặt cây tre đẹp dài 3,2m về làm cây vạn vật, vì cây này rất quan trong ngày lễ.

Phụ nữ thì đồ xôi, hái rau, gói bánh chưng... thanh niên trai tráng thì mổ lợn, gà đặt mâm cỗ. Ngoài ra các già làng bắt tay vào đan hình tượng chim chóc, muông thú, lúa... bằng tre để treo lên cây vạn vật tế trời đất, cầu mong sức khỏe, may mắn, phát lộc phát tài đến với người dân trong bản.

Ông mo cùng đông đảo bà con đang tổ chức nghi lễ cầu mưa.

Lễ hội cầu mưa của người Thái diễn ra trong tháng 3, tháng 4 Âm lịch (tức tháng 10, tháng 11 lịch Thái), tập trung nhau ở bãi sân rộng hoặc các nhà văn hóa bản. Tham gia lễ hội đông nhất là nam nữ thanh niên, còn lớp người trung niên và người già thì ở nhà để đón tiếp đoàn hát cầu mưa.

Dẫn đầu đoàn hát là bà Mẻ Mài (bà góa) làm người lĩnh xướng cùng các chị em trong bản đã lập gia đình ở tuổi trung niên và thầy mo đi cầu mưa. Sau đó, đoàn cầu mưa ra mó nước cúng thổ địa, thần linh xin nước đựng vào ống tre đem về địa điểm diễn ra lễ cầu mưa và đặt cạnh cây vạn vật.

Dân bản cử  1 đại diện đóng vai ông then (trời) ngồi ghế ở phía trên mâm cỗ và cây vạn vật, rồi dùng nước ban cho dân bản, rồi đi vòng quanh vẩy nước lên những người dự lễ với mong muốn cho một năm mưa thuận gió hòa, bình an... Kết thúc buổi lễ dân bản cùng nhau ca hát, múa xòe và tổ chức các trò chơi dân gian truyền thống, đã đem lại một bầu không khí vui nhộn nơi rẻo cao.

 Người dân cử 1 đại diện đóng vai ông then (trời) ngồi ghế ở phía trên mâm cỗ và cây vạn vật cầu  mưa.

Đông đảo bà con dân tộc Thái mặc trang phục truyền thống, đội khăn piêu tham gia lễ hội.

Trao đổi với PV Dân Việt, bà Nguyễn Thị Hoa, Phó chủ tịch huyện Mộc Châu cho biết: Cộng đồng dân tộc Thái ở xã Mường Sang, bà con sống quần cư những dòng suối, thung lũng ven đồi núi. Người Thái ở đây canh tác nông nghiệp chủ yếu dựa vào thiên nhiên, với quan niệm vạn vật hữu linh và tin rằng mọi hoạt động trong đời sống hàng ngày đều do 1 lực lượng siêu nhiên chi phối. Do vậy cứ vào dịp tháng 3, 4 âm lịch hàng năm, người Thái đều tổ chức lễ hội cầu mưa cho năm mới mùa màng tươi tốt. 

bà Nguyễn Thị Hoa, Phó chủ tịch huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La phát biểu tại  Lễ hội cầu mưa.

Việc tổ chức Lễ hội cầu mưa, nhằm mục đích củng cố và nâng cao hiểu biết của người dân về tầm quan trọng của nguồn nước, đồng thời giáo dục con cháu về ý thức bảo vệ môi trường sinh thái. Lễ hội cầu mưa còn thể hiện bản sắc văn hóa của người Thái cần được gìn giữ và phát huy đến với đông đảo quần chúng nhân dân.