Dàn xếp tỷ số trong bóng đá: Champions League cũng có, FIFA biết hết, nhưng...

Declan Hill là nhà báo điều tra nổi tiếng toàn thế giới với cuốn sách chuyên về đề tài dàn xếp tỷ số trong bóng đá: The Fix Soccer and Organized Crime (Bóng đá bị dàn xếp và các tổ chức tội phạm). Dưới đây là cuộc phỏng vấn của ông với tờ Relevo:

Đó là một vấn đề mang tính hệ thống. Dàn xếp tỷ số bóng đá đã trải qua một quá trình phát triển khủng khiếp và cho đến ngày nay, nó đã lan rộng khắp thế giới. Chúng được liên kết với một thị trường có giá trị khoảng 1.63 nghìn tỷ USD. Có những quốc gia như Brazil, nơi những đứa trẻ 15 tuổi đang dàn xếp trận đấu. 15 tuổi đấy! Nhưng không chỉ vậy, nhiều năm trước, tôi đã làm chứng ở Bỉ cho một trường hợp mà trong đó, một vận động viên quần vợt ở độ tuổi đó đã được tiếp cận với giá 50.000 euro.

Ông đã chứng kiến các trận đấu World Cup bị gian lận ngay trước mắt mình?

Vâng, đúng thế, nhưng điều tôi muốn mọi người hiểu là tại sao các trận đấu được dàn xếp tại World Cup. Mỗi giải có 32 đội. Và trong số 32 đội đó, có lẽ 4 hoặc 5 đội không trả lương cho cầu thủ của họ. Họ nên trả lương cho cầu thủ, nhưng họ không làm thế. FIFA cấp cho mỗi Liên đoàn bóng đá 12-15 triệu USD để trả cho khách sạn, di chuyển, trả lương và làm nhiều thứ khác. Nhưng có một số Liên đoàn lấy số tiền đó, bỏ vào túi của họ và thế là xong. Kết quả là, các cầu thủ ra sân trong một trận đấu ở World Cup, ở một sân vận động chật kín người, được phát sóng trên khắp thế giới và đội kia được trả tiền trong khi họ thì không. Sau đó, cầu thủ nhận ra: Ai đó đang kiếm được rất nhiều tiền ở đây và đó không phải là mình.

Ông đã viết rất nhiều về vụ dàn xếp tỷ số trong trận Brazil-Ghana tại World Cup 2006?

Vâng, trong sách có hết đấy. Nền tảng của trận đấu, mối liên hệ với huấn luyện viên thủ môn người Ghana... Mọi thứ. Thật không may, hầu hết các đội dàn xếp các trận đấu kiểu này đều đến từ vùng cận Sahara ở châu Phi. Họ có những cầu thủ tuyệt vời và những huấn luyện viên xuất sắc. Tôi tin rằng họ có trình độ để một ngày nào đó vô địch World Cup, nhưng họ đã bị phản bội bởi sự tham nhũng của mình.

Tôi mời từng độc giả của Relevo xem và tìm kiếm trên Internet các cuộc đình công của những cầu thủ này. Hầu như mỗi khi có một đội châu Phi cận Sahara tham dự World Cup, việc đình công lại xảy ra. Cho dù đó là Togo, Ghana hay bất cứ quốc gia nào khác. Nhiều cầu thủ đã phải nói: "Chúng tôi sẽ không thi đấu cho đến khi các người trả tiền cho chúng tôi."

Điều đó dẫn đến sự thiếu chuyên nghiệp. Và những người dàn xếp tỷ số, tất nhiên, biết điều đó.

Trong cuốn sách, ông đảm bảo rằng, trong những thập kỷ qua, có thể có một hoặc hai vụ dàn xếp tỷ số cho mỗi kỳ World Cup.

Vâng, xin mời quý độc giả xem qua lượt trận thứ ba của vòng bảng mỗi kỳ World Cup. Hãy để họ nhìn vào các đội đến từ châu Phi cận Sahara và xem những thông số nào được lặp lại tại thời điểm đó trong giải đấu.

Ông đã gặp Sepp Blatter?

Khi tôi gặp ông ấy, ngay tại trụ sở FIFA, điều đầu tiên ông ấy nói với tôi là: "Anh có muốn kể cho tôi nghe về những tay dàn xếp tỷ số ở châu Á không? Chúng tôi biết mọi thứ về họ! Họ có mặt ở mọi giải đấu". Ý tôi là, FIFA biết những người này. Họ biết sức mạnh của những người đó. Những kẻ dàn xếp đã làm thế từ cuối những năm 80 rồi. Họ có một lịch sử lâu dài đằng đẵng phía sau đó.

Tại Qatar 2022, Tây Ban Nha ra quân bằng chiến thắng vang dội trước Costa Rica (7-0). Theo một cuộc điều tra của Đại học New Haven, nơi ông là giáo sư, đã có những chuyển động đáng ngờ trong các nhà cá cược trước cuộc gặp đó. Như thể bất cứ ai cũng biết rằng Costa Rica sẽ thua ngày hôm đó với tỷ số cách biệt.

Tôi sẽ nói một chuyện. Mọi người lắng nghe tôi, phải tin tưởng tôi và uy tín của tôi với tư cách là một nhà báo. Tôi không biết gì cụ thể về trận đấu đó. Tôi không có dữ liệu. Vì vậy, tôi không muốn mạo hiểm uy tín của mình bằng cách nói về những điều mà tôi không biết. Tôi xin lỗi, nhưng bạn phải hiểu cho tôi.

Các trận đấu của Premier League, Bundesliga, Serie A, La Liga... cũng được dàn xếp?

Có, chắc chắn, nhưng không nhiều như ở những nơi khác. Yếu tố quan trọng ở đây là ở những giải đấu lớn này, cầu thủ thường được trả lương cao. Ngoại lệ có thể nói là Tây Ban Nha. Không hiểu sao Tây Ban Nha không trả lương thỏa đáng cho các cầu thủ của mình. Tôi không nói về Real Madrid, Barcelona hay Atletico Madrid. Nếu bạn bỏ qua các đội bóng lớn này, các cuộc đình công sẽ xảy ra nhiều hơn bình thường. Khi bạn nhìn vào lịch sử trả lương cho các cầu thủ ở La Liga, nó quá thấp so với Premier League hay các giải đấu lớn khác.

Đối với những người dàn xếp tỷ số, đây đúng là một mỏ vàng.

Thực tế là, một nhà báo sẽ trung thực đến mức nào nếu tòa soạn không trả tiền cho anh ta trong sáu tháng? Điều này cũng tương tự trong bóng đá thôi.

Những kẻ dàn xếp tỷ số đến từ đâu?

Hầu như mọi thứ đều đến từ các nhóm châu Á. Đó là nơi tôi xâm nhập bằng cách sử dụng camera ẩn và nơi tôi thấy chúng hoạt động. Từ đó, họ hợp tác với bọn tội phạm thông qua một mạng lướ trải dài khắp thế giới, cả ở châu Âu, đặc biệt là ở Balkan và Đông Âu.

Người ta dàn xếp một trận đấu bóng đá như thế nào?

Nó có thể được giải thích trong năm bước. Đầu tiên, bạn phải tiếp cận các cầu thủ, thứ mà bạn có được thông qua băng đảng tội phạm địa phương, cò cầu thủ, huấn luyện viên hoặc thậm chí thông qua chủ sở hữu đội nếu họ cũng tham nhũng. Có cả một mạng lưới toàn cầu gồm những người sẵn sàng dàn xếp các trận đấu.

Bước thứ hai là áp đặt để họ tuân theo mệnh lệnh của bạn. Bước thứ ba bao gồm thiết lập một điều gì đó giống như cảnh báo trước khi trận đấu bắt đầu, một tín hiệu để biết rằng những người liên quan đã hiểu những gì họ phải làm. Đó là khi tiền bắt đầu chảy. Điều này giải thích về những chuyển động đáng ngờ ngay trước khi trận đấu bắt đầu.

Sau đó, trong bước thứ tư, mọi thứ trong trận đấu diễn ra. Nghe có vẻ kỳ lạ, nhưng nó giống một buổi biểu diễn. Cách đây không lâu, tôi đã thực hiện một cuộc phỏng vấn đầy cảm xúc với một cầu thủ Serie A, người đã dàn xếp tỷ số trận đấu và anh ấy nói với tôi: "Anh biết gì không? Tôi ghét dàn xếp tỷ số". Tôi hỏi anh ấy tại sao và anh ấy nói: "Bởi vì tôi là một cầu thủ bóng đá, không phải là một diễn viên. Và khi họ bảo tôi dàn dựng nó, họ biến tôi thành một thứ gì đó dành cho sân khấu".

Cuối cùng, bước thứ năm là phần thưởng. Ngay cả ngày nay, ngay cả với tất cả sự tung hô về bitcoin và tiền điện tử, tiền mặt vẫn là vua.

Có khó để tìm những cầu thủ bóng đá, giống như cầu thủ Serie A anh vừa chia sẻ, muốn nói về nó không?

Có thể nói đó là một thử thách, giống như bất kỳ tác phẩm báo chí điều tra nào khác. Các cầu thủ đã biết rằng tôi sẽ tôn trọng và họ có thể tin tưởng tôi. Trên thực tế, tôi có một mạng lưới quan hệ rộng. Tuy nhiên, hãy để tôi nói với bạn rằng thách thức lớn nhất, thậm chí còn hơn thế nữa, là tìm được những nhà báo thể thao muốn nói về nó. Đó vẫn là điều khiến độc giả ngạc nhiên, nhưng cũng có nhiều người không coi trọng điều này. Họ không nói về nó. Họ không điều tra. Hãy nhìn xem, nó là căn bệnh ung thư ở môn thể thao vua của chúng ta, cho môn thể thao mà tôi yêu thích và tôi đã liều mạng vì nó. Tin tôi đi, chúng ta có thể làm tốt hơn nhiều để chống lại nó.

Hãy nói về Champions League, giải đấu cấp CLB lớn nhất thế giới. Cũng có dàn xếp?

Tất nhiên, và nó khá dễ dàng để kiểm tra. Một lần nữa, tôi mời độc giả bắt đầu suy nghĩ như những người dàn xếp. Như bạn có thể tưởng tượng, thật khó để dàn xếp một trận đấu mà cả hai bên đều muốn giành chiến thắng. Những gì những người này làm là đợi đến những ngày cuối cùng của vòng bảng, giống như trận tranh giải ba của World Cup. Tức là hãy nhảy vào các trận đấu mà những đội kém nhất đã mất quyền lựa chọn.

Ở Champions League, đó là nơi bạn có thể kiếm được rất nhiều tiền bằng cách dàn xếp, vào lượt trận thứ năm hoặc thứ sáu của vòng bảng.

Hãy quay trở lại Champions League. Trong cuốn sách của mình, ông dành hẳn một chương để nói về hối lộ tình dục với các trọng tài UEFA?

Hối lộ tình dục xảy ra thường xuyên đến mức không còn ai ngạc nhiên nữa. Tôi không muốn nói rằng nó xảy ra hàng tuần hay nó xảy ra mọi lúc, nhưng việc sử dụng phụ nữ để hối lộ hoặc mua chuộc trọng tài xảy ra thường xuyên.

Nó phổ biến thế nào?

Có một trường hợp được nhiều người nhớ đến ở Girondins de Bordeaux. Vào thời điểm đó, những người chịu trách nhiệm quản lý thuế thu nhập ở Pháp đã kiện đội bóng. Họ đã nhìn thấy dòng tiền và xác định rằng câu lạc bộ rõ ràng đang dùng tiền mặt đó để tránh nộp thuế thu nhập.

Sau đó, chính chủ sở hữu của Girondins de Bordeaux đã trả lời "Ồ, không, không, chúng tôi không lấy nó ra để làm điều đó, chúng tôi lấy nó để trả gái mại dâm cho các trọng tài. Và chúng tôi thế bởi vì tất cả các đội Champions League cũng làm thế." Đây là chuyện bình thường. Một lần nữa, tôi không nói đội nào cũng làm điều đó, tôi không nói nó xảy ra hàng tuần, tôi chỉ nói rằng những vụ hối lộ tình dục này là khá phổ biến.