Chân dung nữ điệp viên Cuba khuynh đảo nước Mỹ

Trong mối quan hệ đầy sóng gió giữa Mỹ và Cuba, Ana Montes, người được mệnh danh là " Nữ hoàng Cuba" là điệp viên Cuba khiến người Mỹ "ám ảnh" nhất. Ảnh: NOIR For USA.

Ngược dòng quá khứ, Montes lớn lên như một cô bé bình thường trong một gia đình quân nhân Mỹ. Năm 1984, bà học xong Trường Đại học Virginia, làm thư ký tại Bộ Tư pháp ở Washington và học bằng thạc sĩ tại Trường Đại học Johns Hopkins. Ảnh: Wiki.

Tại Đại học Johns Hopkins, một số người đã chú ý tới quan điểm tích cực của Montes về Cuba và chẳng bao lâu sau, bà được giới thiệu với những người tuyển điệp viên và đồng ý làm việc cho Cuba. Ảnh: Deviantart.

Montes đã nộp đơn xin làm trong Cơ quan Tình báo Quốc phòng, nơi có nhiệm vụ xử lý bí mật quân sự của Mỹ hàng ngày. Khi bắt đầu làm việc tại đây năm 1985, bà đã là một điệp viên toàn tâm toàn ý với Cuba. Ảnh: GovTechWorks.

Tại Cơ quan Tình báo Quốc phòng, Ana Montes chọn một kỹ thuật tình báo giúp mình tránh bị phát hiện trong suốt 16 năm, đó là không bao giờ mang bất kỳ tài liệu hay tập tin điện tử nào từ chỗ làm về nhà. Thay vào đó, bà chỉ ghi nhớ chi tiết nội dung tài liệu nhạy cảm vào đầu. Ảnh: JP.

Khi về nhà, bà đánh máy những gì mình nhớ vào máy tính và sao chép thông tin đã đánh máy vào các đĩa mã hóa. Sau đó, Montes sẽ nhận được hướng dẫn mã hóa qua sóng vô tuyến ngắn về địa điểm giao đĩa thông tin cho người điều khiển. Ảnh: Backblaze.

Cứ vài tuần, Montes lại ăn tối với những tình báo viên phụ trách mình ở các nhà hàng Trung Hoa tại khu vực thủ đô Washington DC. Tại đây, Montes chuyển các đĩa mã hóa trong các đĩa thức ăn. Các cuộc gặp bí mật cũng diễn ra trong khi Montes đi nghỉ hè. Ảnh: Pan Macmillan.

Montes đã tới Cuba bốn lần để gặp các quan chức tình báo nước này. Trong đó, có hai lần bà dùng hộ chiếu giả, hai lần được Lầu Năm Góc cử đi công cán. Ảnh: CNN.

Trong quá trình đó, Montes nhanh chóng thăng tiến và được coi là một nhân viên tình báo kiểu mẫu, được trao giấy chứng nhận có thành tích nổi bật trong công việc. Danh tiếng nổi bật khiến đồng nghiệp đặt cho Montes biệt danh "Nữ hoàng Cuba". Ảnh: Pinterest.

Hoạt động của Montes đã bị nghi ngờ từ năm 1996. Sự nghiệp tình báo của "Nữ hoàng Cuba" chấm dứt ngày 21/9/2001, khi bà bị triệu tới phòng hội nghị của Cơ quan Tình báo Quốc phòng và bị đặc vụ bắt giữ. Ảnh: Latin American Studies.

Montes và luật sư của bà đã thỏa thuận với công tố viên rằng sẽ nhận tội làm gián điệp, lĩnh 25 năm tù và 5 năm tù treo để tránh bị xét xử công khai. Montes đồng ý kể với FBI và giới chức Mỹ chi tiết về các hoạt động gián điệp từ năm 1985 đến ngày bị bắt. Ảnh: FBI.

Giới chức Mỹ đánh giá Montes là một trong những điệp viên gây thiệt hại cho Mỹ nhiều nhất trong các thập niên cuối thế kỷ 20. Ảnh: Washington Post.

Một trong những thông tin quan trọng nhất mà Montes gửi cho Cuba là danh tính bốn đặc vụ mật của Mỹ đang làm việc ở Cuba. Ảnh: CEQ.

Hiện nay, "Nữ hoàng Cuba" sống trong trung tâm y tế liên bang Carswell ở Forth Worth, bang Texas, một nhà tù dành cho phụ nữ có nhu cầu chăm sóc y tế. Bà sẽ được thả vào ngày 1/7/2023. Ảnh: Andy Potts.