Hút vốn đầu tư vào sân bay Long Thành không phải vấn đề lớn

Sáng nay (17.10), Cổng thông tin điện tử Chính phủ đã tổ chức buổi tọa đàm Dự án sân bay Long Thành: Cơ hội và thách thức. Tại đây, những thắc mắc về vốn, mặt bằng, sự cần thiết của dự án tiếp tục được đặt ra chất vấn các nhà quản lý và chuyên gia.

Mở đầu, ông Phạm Quý Tiêu – Thứ trưởng Bộ GTVT đã khẳng định lại việc cần thiết phải đầu tư xây dựng sân bay Long Thành bởi Tân Sơn Nhất đã quá tải: “Sân bay Tân Sơn Nhất tắc nghẽn bầu trời, trong nhiều năm không quản lý được tĩnh không khu vực. Đến năm 2020 không biết giải quyết giao thông kết nối thế nào khi đạt 20 triệu khách. Hiện đang là lúc khó khăn về vốn, chúng ta càng phải cân nhắc kỹ lưỡng và trong lúc khó khăn thế càng phải quyết tâm làm những dự án đạt hiệu quả”. 

Còn ông Lã Ngọc Khuê – Nguyên Thứ trưởng Bộ GTVT, người đang được coi như chuyên gia phản biện độc lập dự án đầu tư xây dựng sân bay Long Thành cũng cho rằng: “Sân bay Tân Sơn Nhất hiện như ở thế chân tường, rất khó giải quyết về vấn đề giao thông kết nối. Nếu có nâng công suất lên thì vẫn ở trong nội thành, vẫn là đường cụt. Trong khi vị trí Long Thành có hệ thống giao thông kết nối tuyệt vời”.

Vấn đề đang gây băn khoăn nhiều nhất là khả năng huy động vốn, trả nợ để đầu tư xây dựng dự án này tiếp tục được đặt ra. Theo tờ trình của Bộ GTVT với Chính phủ, quy mô đầu tư giai đoạn 1 sẽ đầu tư Nhà ga hành khách với công suất 25 triệu khách/năm, 2 đường cất hạ cánh với tổng mức đầu tư khoảng 165.000 tỷ đồng (7,8 tỷ USD). Để giảm áp lực vốn đầu tư trong tình hình khó khăn hiện nay; rút ngắn thời hạn đưa công trình vào khai thác; kết hợp khai thác, tận dụng được cơ sở hạ tầng sẵn có tại Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, việc phân kỳ đầu tư Giai đoạn 1 của Dự án thành các giai đoạn 1a và 1b. Cụ thể, giai đoạn 1a: Xây dựng nhà ga chính có 01 nhánh trung tâm, 1 đường cất hạ cánh đáp ứng lượng hành khách 17 triệu khách/ năm, với khái toán tổng mức đầu tư khoảng 119.000 tỷ đồng (5,7 tỷ USD), mở cửa vào năm 2023. Giai đoạn 1b: Xây dựng hai cánh còn lại của nhà ga chính trung tâm và đường cất hạ cánh thứ hai, mở cửa vào năm 2025.

Ông Phạm Quý Tiêu – Thứ trưởng Bộ GTVT nhận định: “Tính hết tất cả yếu tố của dự án, chúng ta mới quyết định ở vị trí đó. Trong điều kiện hiện nay buộc chúng ta phải chia ra, giai đoạn 1a 5,8 tỉ USD, chỉ làm một đường băng. Các giai đoạn tiếp theo mới tiếp tục, như vậy là đã tính rất chi tiết”.

Ông Tiêu giải thích thêm, các có sở hạ tầng như đường băng, sân đỗ, cơ sở an ninh, khẩn nguy phải do Nhà nước đầu tư và phải kêu gọi vốn ODA. Phần giải phóng mặt bằng cũng thuộc phần vốn nhà nước đầu tư. Còn lại, sẽ kêu gọi các nhà đầu tư bên ngoài tham gia vào các khu vực như kho hàng, xăng dầu, suất ăn, …

Ông Lương Hoài Nam – chuyên gia về hàng không cho rằng: “Việc thu hút vốn vào sân bay Long Thành sẽ không có vấn đề gì lớn, gây băn khoăn lo ngại cho các nhà đầu tư. Theo báo cáo tiền khả thi, tỉ suất hoàn vốn là 22% có thể nói là quá hấp dẫn. Rủi ro về thu hút vốn của dự án này là không cao”.

Theo ông Nam, đây là dự án đầu tiên có khả năng huy động nguồn vốn từ các nhà đầu tư nước ngoài. Ông Nam cho hay: “Khái toán 7,8 tỉ USD có thể làm chúng ta băn khoăn ở giai đoạn tiền khả thi. Nếu tới đây chủ trương được thông qua, có sự tham gia của các nhà đầu tư nước ngoài, tư nhân thì sự yên tâm sẽ tăng cao rất nhiều. Dự án này không khó khăn gì trong việc huy động vốn từ các nhà đầu tư tư nhân, các nhà đầu tư quốc tế. 7,8 tỉ USD là con số khái toán. Thực tế chi phí đầu tư của dự án phụ thuộc vào năng lực tổ chức thực hiện, hơn là con số nằm trong báo cáo tiền khả thi hay dự án khả thi. Nếu có cấu trúc hợp lý hoàn toàn có thể tin tưởng để tiền đầu tư được hợp lý, tránh lãng phí. Tôi tin sẽ thấp hơn con số đó, đấy là ý kiến cá nhân của tôi”.