ISIS nhận trách nhiệm 2 vụ đánh bom tàn bạo, Iran tuyên bố trả đũa

Trong một tuyên bố được đăng trên kênh Telegram liên kết của mình, nhóm chiến binh Hồi giáo Sunni  cho biết, hai thành viên IS đã cho nổ đai thuốc nổ trong đám đông đang tập trung tại nghĩa trang ở thành phố Kerman phía đông nam Iran hôm thứ Tư.

Đài tưởng niệm đánh dấu kỷ niệm 4 năm ngày mất của Soleimani, người bị quân đội Mỹ ám sát ở Iraq vào năm 2020 bằng máy bay không người lái.

Tại Washington, phát ngôn viên Nhà Trắng John Kirby nói với các phóng viên rằng Mỹ không có gì để nghi ngờ tuyên bố của Nhà nước Hồi giáo rằng tổ chức này chịu trách nhiệm về vụ tấn công hôm thứ Tư.

Tehran đã thề sẽ trả thù vụ tấn công đẫm máu nhất kể từ Cách mạng Hồi giáo năm 1979.

Phó Tổng thống thứ nhất Iran Mohammad Mokhber nói với các phóng viên ở Kerman: "Một sự trả đũa rất mạnh mẽ sẽ được binh lính của Soleimani thực hiện".

Chính quyền Iran đã kêu gọi biểu tình rầm rộ vào hôm nay thứ Sáu 5/1, khi lễ tang của các nạn nhân trong vụ nổ kép sẽ được tổ chức, truyền thông nhà nước đưa tin.

Lực lượng Vệ binh Cách mạng hùng mạnh của Iran mô tả các cuộc tấn công là hành động hèn nhát "nhằm tạo ra sự bất an và nhằm tìm cách trả thù tình yêu sâu sắc và sự tận tâm của người dân với nước Cộng hòa Hồi giáo Iran".

Tổng thống Iran Ebrahim Raisi đã lên án điều mà ông gọi là "tội ác tàn ác và vô nhân đạo". Lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Khamenei, thề sẽ trả thù cho các vụ đánh bom.

Trong tuyên bố ngày 4/1, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã lên án cái mà họ gọi là "vụ tấn công khủng bố hèn nhát" và gửi lời chia buồn tới gia đình các nạn nhân và chính phủ Iran.

Thông tin chi tiết về các thủ phạm cuộc tấn công và động cơ của chúng hông thể được xác định ngay lập tức. Nhưng Aaron Zelin, một chuyên gia của Viện nghiên cứu Chính sách Cận Đông của Viện Washington, cho biết ông sẽ không ngạc nhiên nếu cuộc tấn công được thực hiện bởi nhánh Nhà nước Hồi giáo có trụ sở tại nước láng giềng Afghanistan, được gọi là ISIS-Khorasan, hay ISIS-K.

Ông nói, Tehran đã cáo buộc rằng ISIS-K đã đứng đằng sau nhiều âm mưu bị thất bại trong 5 năm qua. Hầu hết những người bị bắt là người Iran, người Trung Á hoặc người Afghanistan thuộc mạng lưới chi nhánh có trụ sở tại Afghanistan chứ không phải từ mạng lưới của nhóm ở Iraq và Syria.

Ông nói, ISIS nuôi dưỡng lòng căm thù sâu sắc đối với người Hồi giáo Shiite - giáo phái thống trị ở Iran và thường là mục tiêu tấn công của nhóm này ở Afghanistan - những người mà nhóm này coi là những kẻ bội giáo và trong nhiều năm đã đưa ra các mối đe dọa chống lại Tehran.

Theo các quan chức Mỹ, một cuộc đàn áp của Taliban đã làm suy yếu ISIS-K bên trong Afghanistan, buộc một số thành viên phải chuyển đến các quốc gia lân cận, nhưng nhóm này vẫn tiếp tục âm mưu hoạt động bên ngoài đất nước.

Báo cáo của Trung tâm Chống khủng bố Quốc gia được công bố vào tháng 8 trên CTC Sentinel, một ấn phẩm của Trung tâm Chống khủng bố ở West Point cho biết: "Sự tập trung gia tăng vào bên ngoài của ISIS-Khorasan có lẽ là diễn biến đáng lo ngại nhất".

Năm 2022, Nhà nước Hồi giáo đã nhận trách nhiệm về vụ tấn công chết người vào một ngôi đền Hồi giáo Shi'ite ở Iran khiến 15 người thiệt mạng, trong khi các cuộc tấn công trước đó do Nhà nước Hồi giáo tuyên bố bao gồm vụ đánh bom kép vào năm 2017 nhắm vào quốc hội Iran và lăng mộ của người sáng lập Cộng hòa Hồi giáo, Ayatollah Ruhollah Khomeini.

Cuộc tấn công trùng hợp với đợt bùng phát căng thẳng kéo dài ba tháng giữa Israel và Gaza, và truyền hình nhà nước Iran trước đó cho thấy đám đông tụ tập tại các thành phố trên khắp Iran, bao gồm cả Kerman, hô vang các khẩu hiệu chống Israel và chống Mỹ.

Hôm thứ Tư, Mỹ phủ nhận mọi liên quan đến vụ nổ và nói rằng họ cũng không có lý do gì để tin rằng Israel có liên quan. Họ cho biết các vụ nổ dường như thể hiện "một cuộc tấn công khủng bố" thuộc loại do Nhà nước Hồi giáo thực hiện trước đây.

Tehran thường cáo buộc những kẻ thù không đội trời chung của mình là Israel và Mỹ ủng hộ các nhóm chiến binh chống Iran đã thực hiện các cuộc tấn công trong quá khứ. Các chiến binh Baluchi và những người ly khai sắc tộc Ả Rập cũng đã tổ chức các cuộc tấn công ở Iran.

Mỹ tiến hành vụ ám sát Soleimani vào ngày 3 tháng 1 năm 2020, cuộc tấn công bằng máy bay không người lái tại sân bay Baghdad và sự trả đũa của Tehran - bằng cách tấn công hai căn cứ quân sự của Iraq có quân đội Mỹ đồn trú đã đưa Mỹ và Iran đến gần một cuộc xung đột toàn diện.

Là chỉ huy trưởng của lực lượng Quds tinh nhuệ, chi nhánh ở nước ngoài của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran, Soleimani đã điều hành các hoạt động bí mật ở nước ngoài và là nhân vật chủ chốt trong chiến dịch lâu dài của Iran nhằm thúc đẩy việc buộc lực lượng Mỹ rời khỏi Trung Đông.