Kêu gọi không làm phức tạp tình hình Biển Đông

Thông cáo chung của Hội nghị khẳng định ASEAN tiếp tục duy trì, củng cố đoàn kết và thống nhất lập trường về tất cả các vấn đề liên quan đến nội khối, quan hệ đối ngoại của ASEAN cũng như các vấn đề quốc tế và khu vực.

Về Biển Đông, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tiếp tục quan ngại sâu sắc về những diễn biến gần đây làm gia tăng căng thẳng ở Biển Đông và khẳng định lại tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh biển cũng như tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.

Các bộ trưởng cũng khẳng định lại các cam kết đối với những nguyên tắc nêu trong Tuyên bố Nguyên tắc Sáu điểm về Biển Đông năm 2012 của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN, Tuyên bố chung năm 2012 của Hội nghị Cấp cao ASEAN-Trung Quốc lần thứ 15 về Kỷ niệm 10 năm Tuyên bố Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), và Tuyên bố ngày 10.5.2014 của các bộ trưởng Ngoại giao ASEAN về những diễn biến gần đây trên Biển Đông.

Các bộ trưởng thúc giục các bên liên quan thực hiện kiềm chế và tránh các hành động gây phức tạp tình hình và làm phương hại đến hòa bình, ổn định và an ninh ở Biển Đông; giải quyết tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, bao gồm đối thoại thân thiện, tham vấn và thương lượng, phù hợp với các nguyên tắc được công nhận của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982.

Các bộ trưởng nhất trí tăng cường tham vấn với Trung Quốc về các biện pháp và cơ chế nhằm bảo đảm và tăng cường hơn nữa việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC một cách tổng thể, nhất là Điều 4 và Điều 5, cũng như đàm phán thực chất để sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

Các ngoại trưởng nhấn mạnh hơn nữa tầm quan trọng về “cam kết chung của các nước thành viên ASEAN và Trung Quốc đối với hòa bình, ổn định, an ninh hàng hải, tin cậy lẫn nhau trong khu vực, và sự cần thiết tạo lập các điều kiện thuận lợi cho việc giải quyết hòa bình các tranh chấp”.

Ngoài ra, các ngoại trưởng ASEAN cũng ghi nhận tài liệu về Kế hoạch Hành động 3 bước (TAP) do Philippines giới thiệu và các đề xuất khác liên quan Điều 5 đã được các bộ trưởng ngoại giao ASEAN khác đưa ra về vấn đề Biển Đông.

* Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Diễn đàn Khu vực ASEAN lần thứ 21 (ARF-21) diễn ra cùng ngày, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã thúc đẩy một thỏa thuận chấm dứt mọi hành động có thể gây căng thẳng trong quan hệ giữa Bắc Kinh và các nước láng giềng Đông Nam Á.

Ngoại trưởng John Kerry đã đưa ra đề xuất của phía Mỹ về việc làm giảm những căng thẳng trên Biển Đông bằng cách kiềm chế trước những hành động có thể làm phức tạp hay làm leo thang căng thẳng, trong đó có ủng hộ việc soạn thảo một bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) mang tính ràng buộc về pháp lý.