Tỷ phú người Tày và chuyện bỏ 1 chỉ vàng mua 1 cuốn sách nuôi lợn

Bỏ cả chỉ vàng chỉ để mua 1 cuốn sách...khuyến nông

Vượt hơn 90 km đường đèo dốc từ thành phố Yên Bái ngược về xã Tân Lập (huyện Lục Yên), chúng tôi đến nhà bà Dương Thị Lan khi trời đã nhá nhem tối. Niềm nở đón tiếp chúng tôi là một phụ nữ tuổi ngoài 50, vóc người nhỏ nhắn, nước da trắng hồng như thiếu nữ 18. Bà là Dương Thị Lan – Nông dân Việt nam xuất sắc 2017. Nhìn dáng vẻ bề ngoài, ít ai nghĩ bà Lan từng trải qua những năm tháng lam lũ, vất vả với ruộng, nương, rừng rú. Vẻ “thật thà như đếm” hiển hiện qua từng lời nói, cử chỉ của người phụ nữ Tày dám nghĩ, dám làm này.

Quyển sách hướng dẫn về kỹ thuật nuôi lợn và phòng chống bệnh cho lợn được bà Lan mua từ năm 1998, với giá 500.000 đồng.

Theo lời bà Lan kể thì bà chăn nuôi lợn từ năm 1989, nhưng phải gần chục năm sau, bà mới thực sự thành thạo và có thể sống tốt từ nghề “ăn cơm nằm” này. Năm 1998, bà được thương lái ở tỉnh Vĩnh Phúc bán cho một quyển sách hướng dẫn chăn nuôi lợn và kỹ thuật phòng chống dịch bệnh cho lợn...với cái giá “cắt cổ” là 500 nghìn (tương đương một chỉ vàng thời điểm đó).

“Thú thật, từ ngày lập gia đình, bận tối tăm mặt mày, có thời gian đi đến đâu đâu mà tôi biết giá cả thế nào nên người ta lấy bao nhiêu thì mình trả bấy nhiêu. Vả lại, lúc đó mình cũng rất cần phải bổ sung kiến thức nuôi lợn... nên mua luôn không chút đắn đo. Sau này, tôi mới biết là mình mua đắt gấp nhiều lần giá thực tế. Nhưng nhờ quyển sách đó, mà tôi nuôi lợn lứa nào cũng có thành...” bà Lan nhớ lại.

Có “bí kíp” trong tay, bà Lan mở rộng chuồng trại chăn nuôi với quy mô lớn hơn chứ không nuôi nhỏ lẻ như trước. Khu chuồng trại nhà bà chia làm 2 dãy, với nhiều khu phù hợp. Khu nuôi lợn nái sinh sản, khu  thì nuôi lợn thịt thương phẩm. Không bán giống, lợn nái sinh sản bao nhiêu, bà Lan giữ lại nuôi toàn bộ thành lợn thịt. Trong chuồng nhà bà thường xuyên có khoảng 10 con nái giống nội và giống ngoại và gần 100 lợn thịt. Riêng lợn thịt thì bà nuôi gối liên tục các lứa trong năm. Được chăm sóc tốt, cho ăn đủ chất dinh dưỡng nên đàn lợn nái khỏe, lợn thịt thì hay ăn chóng lớn...

Khu chăn nuôi lợn của bà Lan luôn sạch sẽ, thoáng mát.

Nói về kỹ thuật nuôi lợn, bà Lan cho biết: Muốn lợn phát triển tốt, thì phải thực hiện phòng dịch bệnh ngay từ khi lợn con mới đẻ. Trước khi lợn nái đẻ 3 ngày, phải cho uống Quá nãi khang –1 loại thuốc phòng bệnh cho lợn. Sau khi lợn con đẻ được 24 giờ phải tiêm thuốc chống sưng phù đầu và tiêu chảy; đến khi lợn con được 7 ngày tuổi thì tiêm thuốc lần 2... “Việc cho lợn ăn cũng rất quan trọng, cho ăn phải đảm bảo chế độ với các loại lợn khác nhau. Với lợn nái, cho ăn 70% cám viên, 30% cám nấu (ngô, sắn, lúa nghiền, trộn đều nấu lên), còn với lợn từ 30 kg trở lên thì cho ăn theo khẩu phần ngược lại. Trước khi cho lợn ăn, phải vệ sinh chuồng trại...Như vậy lợn mới mau lớn, sớm bán được tiền...” – bà Lan thật thà chia sẻ.

Bà Lan nấu rượu bán và lấy bã rượu làm thức ăn thêm cho lợn.

Cho đến giờ, bà Lan đã “nằm lòng” kỹ thuật nuôi lợn. Bà nhớ từng mục, nội dung từng trang trong quyển sách hướng dẫn "giá đắt cắt cổ" mà bà bỏ cả chỉ vàng để mua về cách đây gần 20 năm. Từ cách làm chuồng trại, vệ sinh, chế độ cho ăn...đến triệu chứng và cách phòng dịch bệnh ở lợn bà nói vanh vách không cần phải giở sách ra xem. Từ nhiều năm nay, mỗi năm bà Lan bán ra thị trường hơn 6 tấn lợn hơi, thu hơn 200 triệu đồng.

Thân làm đàn bà mà 8 năm quay máy nổ

Sau 6 năm lập gia đình, vợ chồng bà Lan được bố mẹ cho ra ở riêng. Với vỏn vẹn 6 sào ruộng khoán, cuộc sống gia đình bà khi đó gặp không ít khó khăn. Con nhỏ, chồng bà làm cán bộ xã nên bà hầu như phải gánh vác mọi việc, từ chăm sóc con cái cho đến việc đồng áng ruộng, nương, nuôi lợn... “Trước đây, khi các con còn nhỏ, ngày nào cũng vậy, mỗi khi chồng đi làm về là tôi lại tranh thủ lên nương, xuống ruộng...” – bà Lan cho hay.

Bận bịu là vậy, vất vả là thế nhưng ý chí làm giàu chưa bao giờ tắt trong suy nghĩ và hành động của người phụ nữ dân tộc Tày năng động, đảm đang này. Năm 1996, bà mạnh dạn nhận khoán 5 ha đất để trồng rừng bồ đề. Hơn 1ha đất đồi sau căn nhà sàn rộng rãi của gia đình bà cũng phủ kín màu xanh bạt ngàn của 2 giống cây quế và bồ đề.

Đồi quế sau nhà của gia đình bà Lan, rộng gần 1ha.

Theo bà Lan, trồng rừng quế, rừng bồ để tuy không vất vả là mấy song những năm đầu cũng tốn thời gian cho chăm sóc, làm cỏ, tỉa cây... Sau 6 năm trồng, bồ đề cho thu hoạch, thương lái đến tận đồi thu mua, khoảng hơn 100.000 đồng/khối, tùy theo vanh gỗ. Với cây quế thì phải mất 10 năm sau khi trồng mới có thu nhập. Những năm trước, quế bán không được giá cao nên nhiều người chặt bỏ. 3 năm trở lại đây, quế được giá, hơn 30.000 đồng/kg quế khô, thương lái còn mua cả lá...nhiều người quay lại trồng. “Mỗi kỳ bán quế, bồ đề, gia đình tôi cũng thu được vài trăm triệu đồng...Điều đáng mừng là trồng rừng bồ đề, quế không phải lo chỗ tiêu thụ, thu nhập cũng khá cao. Chúng tôi có thể sống tốt từ nghề rừng...” – bà Lan bảo vậy.

Cũng từ năm 1996, bà Lan mua máy xay sát về làm dịch vụ phục vụ nhu cầu của bà con trong bản, ngoài xã và chế biến thức ăn gia súc cho trại lợn của gia đình. “Hồi mới mua máy xay sát, có ngày gia đình tôi kiếm cả triệu đồng. Cả nhà ai cũng vui. Hồi đó chưa có điện, phải chạy bằng máy nổ. 8 năm ròng rã, thân là đàn bà mà tôi phải quay máy nổ...” – bà Lan cho biết thêm. Không phải ai cũng có thể quay máy nổ bởi nó không chỉ nặng mà còn rất nguy hiểm, không cẩn thận rất dễ sứt đầu, mẻ trán. Ấy vậy, mà người phụ nữ chân yếu, tay mềm như bà Lan lại có thể làm được trong nhiều năm liền. Nghị lực của bà Lan không khỏi khiến người ta nể phục!

Bà Lan mua máy xay sát về làm dịch vụ phục vụ nhu cầu của bà con trong bản, ngoài xã và gia đình.

“Trước đây, tôi làm việc Nhà nước nên không giúp được gì nhiều cho vợ. Bà ấy một mình xoay xở, mày mò, đi khắp nơi để học hỏi kinh nghiệm trồng trọt, chăn nuôi. Biết nơi nào có mô hình kinh tế hay, bất kể xa hay gần, trong huyện, trong tỉnh thậm chí cả những tỉnh dưới xuôi...bà ấy tìm đến tham khảo, sau đó về áp dụng vào phát triển kinh tế gia đình...” – ông Hứa Thành Vích (chồng bà Lan) thổ lộ.

Từ năm 2014, thấy bà con trong bản khá chật vật khi gia súc đau ốm, cây cối mắc bệnh, bà Lan tiếp tục mở đại lý kinh doanh thức ăn gia súc, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y. “Từ khi kinh doanh thức ăn gia súc đến nay, tôi chủ yếu là bán chịu cho người dân. Bà con mua cám về nuôi lợn, nuôi gà; mua phân về bón cho cây cối; sau khi bán sản phẩm mới thanh toán tiền..” – bà Lan chia sẻ.

Vươn lên thành tỷ phú từ hai bàn tay trắng, bà Lan thấu hiểu được những khó khăn, vất vả, thiếu thốn của bà con trong bản, ngoài xã nên giúp được gì là bà giúp ngay. Ngoài cho vay phân bón, thức ăn gia súc, bà còn giúp đỡ nhiều hộ trong bản về giống, kỹ thuật chăn nuôi...

 Bà Lan đang có cả chục con trâu, mấy chục con dê cho các hộ nông dân nghèo trong bản nuôi rẽ. Bà bảo: Nông dân nghèo thì dù có ý chí làm ăn, cũng khó mà có vốn để mua gia súc. Vì thế, tôi đã chủ động tạo vốn bằng cách  cho bà concnuôi rẽ. Bây giờ trong bản này có hộ đã có tới 1-2 con trâu, hơn chục con dê từ lợi nhuận do nuôi rẽ gia súc với tôi đấy. Mình có điều kiện, giúp bà con được thì cảm thấy vui vầy, ấm cúng...