Điện Quang đầu tư sang Venezuela thời bà Thoa vẫn chưa rõ hiệu quả?

Dấu ấn đáng nhớ ở Điện Quang của Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa (ảnh IT)

Nhiều nhà đầu tư từng khiếp vía cổ phiếu DQC

Theo Quyết định số 127 ngày 10.11.2014 do Thứ trưởng Bộ Công nghiệp Bùi Xuân Khu  (nay là Bộ Công Thương) ký thay Bộ trưởng chuyển đổi Công ty Bóng đèn Điện Quang thành Công ty cổ phần Bóng đèn Điện Quang cho thấy: Vốn điều lệ của Công ty cổ phần là 23,5 tỷ đồng. Giá trị của Công ty Bóng đèn Điện Quang tại thời điểm ngày 31.12.2003 để cổ phần hóa là hơn 245 tỷ đồng.

Ngày 3.2.2005, Điện Quang đã chính thức chuyển đổi mô hình hoạt động, cổ phần hóa và chỉ sau 2 năm hoạt động dưới hình thức công ty cổ phần, vốn điều lệ của Điện Quang đã tăng hơn 6 lần so với thời điểm thành lập. Năm 2007, hoạt động xuất khẩu của công ty tăng 13 lần so với năm trước, doanh số đạt 59,2 triệu USD.

Tuy nhiên, sau khi lên sàn chứng khoán vào tháng 2.2008, (thời điểm này bà Thoa đang giữ chức Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc của Điện Quang) thì cổ phiếu DQC đã rơi thẳng đứng xuống mức thấp nhất chỉ còn 9.000 đồng.

“Khi đó, nhiều nhà đầu tư mắc kẹt cổ phiếu ở mức giá 290.000 đồng giảm xuống còn 9.000 đồng thì nhiều người chỉ còn muốn "tự tử" do thua lỗ. Nguyên nhân chính là do khoản đầu tư của DQC sang Cuba nhưng đối tác chậm trả khoản tiền thanh toán hợp đồng lên đến gần 1.000 tỷ đồng. Về sau, khoản tiền này đã được thống nhất trả dần theo từng năm cho tới 2016 là kết thúc thời hạn trả nợ của đối tác cho DQC”, đại diện Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) cho biết.

Đến nay, DQC đã vượt qua được những khó khăn khủng hoảng trong những năm 2008 – 2009 và đang vươn lên, phấn đấu trở thành một Tập đoàn đa quốc gia trong lĩnh vực chiếu sáng.

Theo nghiên cứu của Công ty nghiên cứu thị trường Neilsen Vietnam cho thấy, Điện Quang đang chiếm khoảng 40% thị phần thiết bị chiếu sáng. Tuy nhiên,  sản phẩm đèn compact và huỳnh quang của Điện Quang vẫn đang bị cạnh tranh gay gắt bởi 2 đối thủ lớn là Rạng Đông và Phillips và hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Đặc biệt, các mặt hàng chất lượng cao, như đèn compact tiết kiệm điện, đang phải cạnh tranh với nhiều đối thủ khác như Toshiba, National, Clipsal, Siemens, GE…

Dự án khủng đầu tư sang Venezuela chưa rõ hiệu quả

Đầu tư sang Venezuela chính là dự án có dấu ấn lớn trong thời gian chuyển tiếp từ Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa sang cho em trai, bởi trước khi bà Thoa được bổ nhiệm làm Thứ trưởng, dự án đầu tư sang Venezuela cũng đã được chuẩn bị và chính thức triển khai ( giai đoạn 2010- 2017).

Đại hội Cổ đông của DQC cũng rất ít khi cung cấp đầy đủ về hiệu quả của dự án tại Venezuela

Bình luận về dự án khủng này, một lãnh đạo của VAFI cho biết: “Sau khi đối tác Cuba bất ngờ nợ một khoản tiền lớn lên tới 1.000 tỷ đồng, bà Hồ Thị Kim Thoa đã xúc tiến Dự án đầu tư sang Venezuela để hi vọng sẽ là dự án “cứu cánh” cho thất bại tạm thời ở Cuba. Tuy nhiên, tới nay thông tin về dự án này cho các cổ đông vẫn còn khá ít ỏi và chưa rõ hiệu quả tới đâu từ khi đi vào hoạt động”.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, Dự án của DQC đầu tư sang Venezuela có số vốn hơn 234,8 triệu USD, trong đó phần vốn của DQC là hơn 70 triệu USD (Tương đương hơn 1.170 tỷ theo tỷ giá USD năm 2011). Cụ thể, theo Công văn số 1214 ngày 27.10.2011 của DQC gửi Bộ Công Thương về việc thông báo tình hình thực hiện dự án đầu tư tại nước ngoài đến ngày 15.9.2011 cho thấy. Tính đến 15.9.2011, hai bên đã góp vốn điều lệ là 400.000 USD theo tị lệ phía bạn là 70% và phía DQC là 30%. Đối tác PDVSA industrial và Điện Quang đã thống nhất dự kiến sẽ tăng vốn đầu tư lên 234 triệu USD từ năm 2010 đến hết năm 2016.

Theo thông tin của DQC công bố trên các phương tiện truyền thông, 17.6.2012 cho thấy con số lại không như công bố của đơn vị này. Cụ thể,  Dự án liên doanh VietVen được thực hiện trong giai đoạn 2010-2017. Tổng vốn đầu tư khoảng 300 triệu USD chứ không phải hơn 234 triệu USD như DQC báo cáo Bộ Công Thương. Công ty Điện Quang cũng cho biết, không chỉ là đối tác liên doanh mà còn là nhà thầu chính (thiết kế - mua hàng - xây dựng). Nhà máy có công suất thiết kế 74 triệu bóng đèn/năm, đặt tại KCN - Thương mại và Dịch vụ tự do Paraguana, Punto Fijo, bang Falcon (Venezuela). Dự kiến đầu tháng 7.2012, liên doanh sản xuất bóng đèn sẽ khánh thành và chính thức đi vào hoạt động.

Qua những thông tin này cho thấy, dự án của Điện Quang ở Venezuela đã đi vào hoạt động nhưng trong các báo cáo tài chính của Điện Quan lại thường xuyên thiếu vắng hoặc chỉ nhắc tới rất ít những thông tin về hiệu quả của dự án này.

Trước những băn khoăn về tính hiệu quả của một số cổ đông đối với dự án tại Venezuela, chúng tôi đã liên lạc vào số điện thoại của ông Hồ Quỳnh Hưng - Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng giám đốc DQC và cả nhắn tin nhưng không thấy ông Hưng trả lời. Khi gọi vào số cố định của công ty đề nghị cho gặp người đại diện thì lễ tân của DQC cho biết, bà Diệp được giao phụ trách mảng thông tin truyền thông của công ty nhưng cũng thường xuyên “đi vắng”. 

Dự án Điện Quang đầu tư sang Venezuela thời bà Thoa vẫn chưa rõ hiệu quả