Giá điện mặt trời giảm xuống 1.620 đồng/số, nhà đầu tư "ngồi trên đống lửa"

Giá điện “tụt dốc”, nhà đầu tư lo sốt vó

Theo nội dung dự thảo quyết định cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời của Bộ Công Thương trình Thủ tướng mới đây, sau ngày 30/6, áp dụng phương án một giá điện cho tất cả các vùng, thay vì chia 2 hoặc 4 vùng. 

Cụ thể, theo thông tin từ Bộ Công Thương, biểu giá mua điện của các dự án điện mặt trời nối lưới tại điểm giao nhận điện được quy định như sau: Dự án điện mặt trời mặt đất có giá 1.620 đồng/KWh, tương đương 7,09 cent/KWh; điện mặt trời nổi 1.758 đồng/KWh, tương đương 7,69 cent/KWh và điện mặt trời áp mái 2.156 đồng/KWh, tương đương 9,35 cent/KWh. 

Theo phương án chia 4 vùng được đề xuất trước đây, giá điện mặt trời mặt đất cao nhất có thể lên 2.100 đồng/KWh, điện mặt trời nổi cao nhất 2.280 đồng/KWh. Chỉ riêng giá điện mặt trời áp mái được giữ nguyên mức 2.156 đồng/KWh như tại dự thảo cũ. Các mức giá này kéo dài đến hết năm 2021. So với giá điện mặt trời được áp dụng trước ngày 30/6, giá mới giảm hơn 500 đồng mỗi kWh, khoảng 32%.

Nhiều nhà đầu tư lo ngại phá sản với cách tính giá điện mặt trời 1 vùng.

Ông Lê Văn Hoàng, Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại và Du lịch Hoàng Sơn, chủ đầu tư dự án điện mặt trời ở Thanh Hóa cho biết, từ sau 30/6, do chưa có mức giá mới nên ngân hàng đã tạm dừng giải ngân. 

Theo ông Hoàng đánh giá, với mức giá thấp như vậy, các nhà đầu tư vào dự án điện mặt trời sẽ lỗ. Trong trường hợp đó, ngân hàng cũng không thể giải ngân tiếp khiến nhà đầu tư phá sản, mất đi số tiền đã bỏ ra đầu tư. 

“Công ty chúng tôi đã triển khai dự án, đã giải phóng mặt bằng, lắp đặt trang thiết bị. Dự án đã hoàn thành 70% khối lượng công việc. Với mức giá 1.620 đồng/số này, chắc chắn chúng tôi sẽ bị lỗ", ông Hoàng chia sẻ.

Không chỉ có công ty của ông Hoàng đứng trước bờ vực phá sản, Công ty TNHH GA Power Solar Park (Đức), một doanh nghiệp 100% vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, hiện nay, như ngồi trên đống lửa.

Được biết, công ty này đang đầu tư 2 nhà máy điện mặt trời với tổng công suất 60 MW ở Hà Tĩnh với số vốn 50 triệu USD. Theo đúng kế hoạch, nhà máy sẽ phát điện lên lưới để được hưởng mức giá ưu đãi là 2.100 đồng/số (tương đương 9,35 cent), nhưng vì một số lý do nên dự án chưa thể phát điện trước tháng 7/2019.

Do đó, khi dự thảo mới nhất về giá điện mặt trời sau ngày 30/6 chỉ còn 1 vùng, với mức giá giảm xuống còn 1.620 đồng/số khiến toàn thể công ty này “ăn ngủ không yên”. Ông Bùi Quang Cường, Giám đốc Công ty TNHH GA Power Solar Park lo lắng: “Chúng tôi mà chưa triển khai thì chắc chắn sẽ không bao giờ làm nữa. Tuy nhiên, hiện chúng tôi đã giải phóng mặt bằng, đã chuyển tiền đặt máy móc thiết bị, chả lẽ lại hủy hợp đồng?

Với mức giá này, làm tiếp cũng lỗ, không làm tiếp thì cũng rất khó khăn. Nhiều thiết bị chúng tôi đã chuyển tiền, thiết bị đã cập cảng, và một số hợp đồng chuẩn bị chuyển tiền. Tình thế bây giờ rất gay go.”

Tính giá điện mặt trời 1 vùng có hợp lý?

Theo đánh giá của các chuyên gia, doanh nghiệp, với việc bán điện “đồng giá với mức 1.620 đồng/số như dự thảo rất khó cho nhà đầu tư, điện mặt trời sẽ không còn sức hấp dẫn.

Bên cạnh đó, giới chuyên môn nhận định, nếu làm điện mặt trời với mức giá như vậy thì chỉ làm được trong Bình Thuận, Ninh Thuận do đây là vùng có bức xạ cao. Tuy nhiên, 2 tỉnh này lại đang bị quá tải đường dây truyền tải. Còn các tỉnh khác bức xạ không tốt, nên khả năng chỉ có hòa và lỗ.

Ngoài ra, theo các nhà đầu tư điện mặt trời cho hay, trước đây, thiết bị cho nhà máy có xuất xứ Trung Quốc chuyển sang Việt Nam nên có giá thấp. Tuy nhiên, hiện nay, giá thiết bị đang có dấu hiệu tăng lên, thậm chí có khả năng cao hơn nữa.

Điện hạt nhân chưa phát triển, các nhà đầu tư điện mặt trời "chùn bước", nguy cơ thiếu điện từ 2020 đã cận kề.

Theo Hiệp hội Năng lượng Việt Nam, cần thực hiện giá mua điện mặt trời nối lưới theo nhiều vùng (2-4 vùng) thay cho giá mua điện chung trong cả nước, tránh tình trạng mất cân đối, nơi thì tập trung nhiều dự án, nơi không có doanh nghiệp đầu tư.

Ông Trần Viết Ngãi chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam phân tích, cường độ bức xạ của Việt nam thay đổi theo vùng. Miền Bắc có mức bức xạ thấp (khoảng 3,7 kwh/mét vuông/ngày, trong khi các tỉnh phía Nam, Nam Trung Bộ và Tây Nguyên lại cao gấp 1,4 lần, 4-8-5,1kwh/mét vuông/ngày. 

“Điều này dẫn đến các dự án điện mặt trời nối lưới đang phát triển tập trung tại một số địa phương có cường độ bức xạ lớn, gây quá tải cục bộ, ảnh hưởng đến an toàn cung cấp điện của hệ thống. Cho nên việc áp dụng một giá chung cho điện mặt trời là không nên.” Ông Ngãi thông tin.

Về phía doanh nghiệp, ông Lê Văn Hoàng cũng bày tỏ mong muốn Chính phủ ban hành mức giá điện theo 3 vùng hoặc 4 vùng. Dù mức giá không bằng giá cũ là 2.100 đồng/số thì cũng không nên để giá thấp quá như vậy.

“Miền Trung năm nào cũng chịu bão lũ, thiên tai, có điện mặt trời phát triển được thì cần khuyến khích”, ông Lê Văn Hoàng chia sẻ thêm.