Hơn 2.100 tỷ đồng sai phạm tại loạt dự án BT, BOT

Sai phạm trên diện rộng

Thanh tra việc triển khai thực hiện một số dự án BT, BOT (dự án xây dựng cầu Phú Mỹ; Dự án xây dựng đường kết nối vào cầu Phú Mỹ; Dự án cải tạo, nâng cấp QL 1A, đoạn An Sương – An Lạc; Dự án Xa lộ Hà Nội; Dự án cầu Bình Triệu II; Dự án Xây dựng đường nối từ đường Nguyễn Duy Trinh vào KCN Phú Hữu) phát lộ một số vi phạm của DN lẫn cơ quan chính quyền sở tại. 

Cơ quan Thanh tra xác định trách nhiệm của UBND TP.HCM và các cơ quan chuyên môn trực thuộc trong vi phạm ở các dự án BT, BOT trên điạ bàn (ảnh IT)

Cụ thể, về xây dựng và công bố danh mục dự án, lựa chọn nhà đầu tư, UBND TP.HCM đã không thực hiện xây dựng danh mục dự án, không thực hiện công bố hoặc công bố chậm danh mục dự án (riêng dự án xây dựng cầu Phú Mỹ không kiến nghị đưa vào danh mục công bố dự án).

Bên cạnh đó, công tác lựa chọn nhà đầu tư chủ yếu theo hình thức chỉ định (dự án xây dựng cầu Phú Mỹ thực hiện theo hình thức đấu thầu; Dự án cải tạo, nâng cấp QL1A, đoạn An Sương – An Lạc và Dự án Xây dựng đường nối Nguyễn Duy Trinh vào KCN Phú Hữu có ý kiến của Thủ tướng) không đúng quy định pháp luật về chỉ định nhà đầu tư… Theo TTCP, trách nhiệm của những vi phạm, khuyết điểm trên thuộc UBND TP.HCM, trực tiếp là Sở KH&ĐT và các cơ quan chuyên môn liên quan của TP.

Công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự án khả thi cũng bị chỉ rõ nhiều vấn đề. Theo đó, UBND TP.HCM đã tổ chức lập dự án khả thi hoặc chỉ đạo nhà đầu tư lập dự án đầu tư, tổ chức thẩm định, phê duyệt dự án khả thi, triển khai thực hiện hoặc để cho các đơn vị thực hiện chưa đầy đủ, chậm trễ, sai quy định. Cụ thể: Không lập hồ sơ và báo cáo thẩm định dự án điều chỉnh (dự án cầu Phú Mỹ); chậm lập, thẩm định và phê duyệt điều chỉnh dự án (Dự án xây dựng đường kết nối vào cầu Phú Mỹ); để nhà đầu tư phê duyệt dự án vượt thẩm quyền (dự án mở rộng Xa lộ Hà Nội); phê duyệt chưa đảm bảo đầy đủ, thiếu chính xác, tăng sai tổng mức đầu tư (dự án nâng cấp QL1A, đoạn An Sương – An Lạc, Dự án mở rộng Xa lộ Hà Nội, Dự án đường nối từ Nguyễn Duy Trinh vào KCN Phú Hữu).

TTCP kết luận, trách nhiệm trong thẩm định và phê duyệt dự án thuộc về UBND TP.HCM, trực tiếp là Sở GTVT, Sở KH&ĐT và các cơ quan liên quan. Riêng với thẩm định và phê duyệt dự án cải tạo nâng cấp QL 1A đoạn An Sương – An Lạc giai đoạn 2000-2010 thuộc trách nhiệm của Bộ GTVT.

Ngoài ra, cơ quan Thanh tra cũng xác định trách nhiệm của UBND TP.HCM và các cơ quan chuyên môn trong vi phạm ở các dự án nêu trên như: đàm phán và ký kết hợp đồng không chính xác với nhà đầu tư (dẫn tới thời gian khai khác thu phí hoàn vốn không đúng quy định); chậm tiến độ (GPMB không đúng tiến độ; năng lực chủ đầu tư yếu); lập hồ sơ quyết toán dự án chậm, sai về chế độ…

Và kiến nghị xử lý

Căn cứ kết quả thanh tra, Tổng TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ và UBND TP.HCM thực hiện một loạt nội dung liên quan. Về xử lý kinh tế, TTCP kiến nghị UBND TP xem xét xử lý số tiền sai phạm với tổng giá trị 2.172.558,7 triệu đồng.

Trong đó, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh tổng mức đầu tư của các dự án với giá trị 1.467.627,94 triệu đồng (phê duyệt không đúng thẩm quyền 1.400.000 triệu đồng, phê duyệt tăng sai 67.627,94 triệu đồng). Giảm tổng vốn đầu tư, điều chỉnh hợp đồng các dự án với giá trị 90.652,6 triệu đồng; loại khỏi phương án tài chính cầu Bình Triệu II là 49.067,67 triệu đồng. Giảm giá trị quyết toán dự án 497.335,21 triệu đồng.

Đồng thời, kiểm tra, xem xét việc thực hiện duy tu, sửa chữa đảm bảo theo các điều khoản của hợp đồng với giá trị 26.766 triệu đồng; thẩm định chi phí duy tu của Dự án mở rộng Xa lộ Hà Nội do quyết toán theo phương án khoán loại ra khỏi chi phí là 5.777.676.711 đồng, nếu thực tế nhà đầu tư có chi phí hợp lý cho công tác duy tu, sửa chữa thì UBND TP xem xét, quyết định thanh toán cho nhà đầu tư. TTCP kiến nghị thu về ngân sách TP từ các nhà đầu tư với giá trị 41.113,28 triệu đồng do thực hiện không đúng quy định.

Cuối cùng, về xử lý trách nhiệm, TTCP nêu rõ, UBND TP, Bộ GTVT, UBND tỉnh Bình Dương kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của tập thể và cá nhân đã vi phạm quy định pháp luật, chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm được giao.