Nhà đầu tư ủng hộ “siết” giao dịch ký quỹ

Điều này đang nổ ra tranh luận trái chiều về việc tăng tỷ lệ ký quỹ chưa chắc đã an toàn và có thể kìm đà phát triển của VN-Index.

Theo giải thích của UBCK Nhà nước, do mục tiêu điều chỉnh giảm tỷ lệ ký quỹ đã đạt được và để hỗ trợ sự tăng trưởng bền vững của thị trường chứng khoán, tăng cường quản trị rủi ro cho các công ty chứng khoán và nhà đầu tư, cần điều chỉnh tỷ lệ ký quỹ ban đầu trở lại mức 60% như trước đây.

Nâng tỷ lệ ký quỹ (margin) có thể kiềm đà tăng của VN-Index. (Ảnh: IT)

Tranh luận trái chiều về tăng margin

Thống kê của UBCK Nhà nước cho thấy, tổng dư nợ giao dịch ký quỹ do các công ty chứng khoán tài trợ cho thị trường đến cuối năm 2017 đạt khoảng 38 nghìn tỷ đồng, tăng 50% so với thời điểm cùng kỳ năm 2016 và chiếm khoảng 1% mức vốn hóa thị trường.

Thêm vào đó, ở Việt Nam, ngoài nguồn vốn cho vay giao dịch ký quỹ từ các công ty chứng khoán, còn có nguồn vốn khác từ ngân hàng và các tổ chức, cá nhân khác... Do đó, trên thực tế mức tài trợ cho giao dịch chứng khoán lớn hơn mức 1% vốn hóa thị trường.

“Tham khảo một số thị trường chứng khoán trên thế giới, tỷ lệ dư nợ giao dịch ký quỹ/mức vốn hóa thị trường ở mức khoảng 2%, do đó, việc điều chỉnh tỷ lệ ký quỹ ban đầu trở lại mức 60% như trước đây là rất cần thiết để đảm bảo mức độ an toàn của hệ thống các công ty chứng khoán”, ông Trần Dũng, Chủ tịch UBCK Nhà nước, giải thích về dự thảo nâng tỷ lệ margin.

Trước ý kiến của UBCK Nhà nước, hàng loạt các công ty chứng khoán đã lên tiếng về dự thảo điều chỉnh này.

Theo Công ty CP Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), việc “siết” margin có thể vừa tạo ra tác động tích cực lẫn tiêu cực. Cụ thể, về mặt tích cực, margin là một kênh để dòng tín dụng chảy vào thị trường chứng khoán. Việc tăng tỷ lệ ký quỹ ban đầu có thể là một cách để hạ nhiệt tăng trưởng tín dụng theo hướng Nhà nước đề ra trong năm 2018 với mục tiêu tăng trưởng tín dụng chậm lại còn khoảng 17%. Đặc biệt, yêu cầu này cũng là một cách để bảo vệ nhà đầu tư và các công ty chứng khoán.

Tuy vậy, theo VDSC, cũng có những mặt kém tích cực đi kèm như khi điều chỉnh tăng trưởng tín dụng chậm lại thì rất có thể sẽ tác động đến tăng trưởng của VN-Index. Chưa kể hiện nhiều công ty chứng khoán vẫn có những sản phẩm để đẩy tỷ lệ margin 1:1 hiện tại lên mức cao hơn chẳng hạn như mô hình margin "kim tự tháp" hay các sản phẩm "T+"…

Do vậy, việc nâng tỷ lệ margin cũng chưa chắc đảm bảo an toàn cho nhà đầu tư cũng như các công ty chứng khoán.

Trong khi đó, ở một khía cạnh khác, đại diện Công ty CP Chứng khoán TP.HCM (HSC) thì cho rằng, UBCK Nhà nước ước tính mức cho vay margin chỉ chưa bằng 1% tổng vốn hóa thị trường, nghĩa là không hề cao. Tuy nhiên, nên tính tỷ lệ cho vay margin trên giá trị cổ phiếu free float chứ không phải là vốn hóa toàn thị trường.

Dù vậy, phía HSC cũng cho rằng, động thái của UBCK là lời cảnh báo sớm rằng thị trường có thể sẽ “quá nóng” trong tương lai và nhằm định hướng bền vững cho quá trình cổ phần hóa trong năm 2018. Bởi, nếu nhìn vào chỉ báo RSI hay các chỉ báo khác thì có thể thấy giá nhiều cổ phiếu đã bước vào vùng mua quá mức... Và nếu thị trường vẫn tiếp tục tăng nhanh như hiện nay thêm vài tuần nữa, có lẽ UBCK sẽ có thêm những biện pháp can thiệp chủ động hơn, có lẽ là sau Tết nguyên đán.

Nhà đầu tư có ủng hộ?

Liên quan đến dự thảo này, đa số giới đầu tư khi được hỏi đều khá đồng tình với động thái “siết” margin của UBCK Nhà nước. Theo ông Nguyễn Vân Long, một nhà đầu tư lâu năm tại TP.HCM cho rằng, đây là biện pháp tốt, tránh bong bóng đổ vỡ thị trường. Đặc biệt, việc “siết” margin sẽ khiến “đội lái” sẽ bị mất sức mạnh và phải dùng tiền thiệt khi giao dịch, khi đó thị trường chứng khoán chắc chắn sẽ bớt bị thao túng như thời gian qua.

Đồng quan điểm, nhà đầu tư Nguyễn Thị Bích (Q.3) nhận định, động thái “siết” margin của UBCK Nhà nước có thể là muốn chuyển dòng tiền chảy vào thị trường chứng khoán từ nhóm cổ phiếu bluechips sang các cổ phiếu chưa tăng như midcap, penny có tỉ lệ margin thấp. Do đó, thời gian tới có thể các cổ phiếu ngành ngân hàng, thép, chứng khoán... sẽ bị ảnh hưởng mạnh.

Trong khi đó, trên các diễn đàn chứng khoán, nhiều nhà đầu tư cũng cho biết không lo lắng về việc “siết” margin. Nhà đầu tư có tài khoản anatong bình luận, tôi thấy việc siết lại margin từ 50% như hiện nay về 60% như dự kiến cũng không ảnh hưởng nhiều, bởi vì: Không phải tất cả các nđt đều sử dụng margin; Rất nhiều mã chứng khoán không được cấp margin; Tối đa đang vay được 50%, nhưng sẽ chỉ còn vay được 40% chứ không phải là 20 hay 30%, do đó thị trường vẫn xôm tụ...

“Việc siết margin là cần thiết để tránh các con bạc hăng máu quá mức, sẽ dễ dẫn đến rủi ro cao bởi khi thị trường có biến thì căng margin sẽ dễ bị sập...”, nhà đầu tư này bình luận.

Tuy nhiên, nhà đầu tư có tài khoản hoangketcau thì phản bác: Đừng có đùa, nghe thì tưởng ít khi trước đây là tỷ lệ 50-50, giờ 60-40, nhưng nếu nhà đầu tư nào đang full margin thì bây giờ phải bán ra 20% tài khoản mới đảm bảo tỉ lệ, hoặc phải nộp thêm 25% tài khoản hoặc 50% tiền thật nhé. Khi đó, nếu thị trường mà giảm cho 3 phiên thì còn thảm nữa.