Chuyện nhà cao tầng Đà Nẵng: “Vì áo nhỏ mà ép cơ thể không được lớn?”

Những năm gần đây, Đà Nẵng được coi là một hiện tượng, một hình mẫu về phát triển đô thị ở Việt Nam. Tuy nhiên, đến nay thành phố này bắt đầu bộc lộ những hạn chế về quản lý đất đai, quy hoạch đô thị...Trong đó, việc đô thị Đà Nẵng phát triển nhanh trong khi chưa thực sự khai thác hết lợi thế từ điều kiện cảnh quan tự nhiên, xu hướng xây dựng dàn trải với kiến trúc thấp tầng khiến hiệu quả sử dụng đất còn thấp, dẫn đến tình trạng cạn kiệt nguồn đất dự trữ.

Trong bối cảnh này, câu hỏi Đà Nẵng có nên phát triển nhà cao tầng hay không, Hội Kiến trúc sư (KTS) Việt Nam đã mời rất nhiều chuyên gia về lĩnh vực quy hoạch đô thị, kiến trúc sư nổi tiếng, có nhiều kinh nghiệm thực tiễn tới Đà Nẵng để bàn về vấn đề này.

Nhà cao tầng là cơ hội

Theo KTS, Ngô Viết Nam Sơn, người có nhiều kinh nghiệm về tư vấn thiết kế, quy hoạch đô thị tại Châu Á, Bắc Mỹ cho biết, Đà Nẵng là đô thị có điều kiện địa lý giống với New Yor (Mỹ), chỉ khác, New York đã dành toàn bộ mặt tiền biển và ven sông để quy hoạch các khu dân cư, công viên cây xanh và tiện ích công cộng. Trong khi đó, Đà Nẵng lại cho phép nhà đầu tư làm resot và xây dựng nhà cao tầng mặt tiền biển. Điều này khiến hiệu quả sử dụng đất thấp, chỉ mang lợi ích trước mắt.

Theo KTS Ngô Viết Nam Sơn, Đà Nẵng nên chọn phương án xây dựng đô thị trở thành đô thị đa bản sắc với đô thị sân bay, khu sinh thái, logictics...Trong đó, tất nhiên không thể thiếu những khu phố cao tầng.

 “Tùy theo bản sắc của mỗi khu đô thị mà có quy hoạch phù hợp. Những nơi như đô thị sân bay, khu vực quận Sơn Trà, Ngũ Hành Sơn, khu trung tâm mới thì không được quy hoạch nhà cao tầng. Còn nên có nhà cao tầng mặt tiền sông Hàn, các con đường trục Đông Tây, từ đường bao ra biển, tạo thành những đại lộ cao tầng, ven vịnh Đà Nẵng, sông Cu Đê…dễ giải quyết giao thông công cộng, giảm kẹt xe, hợp lý hóa quỹ đất xây dựng”, ông Sơn phân tích.

KTS Ngô Viết Nam Sơn cho rằng Đà Nẵng nên có đại lộ nhà cao tầng. Ảnh: Đình Thiên

Còn PGS.TS.KTS Phạm Thúy Loan, Phó Viện trưởng Viện Kiến trúc quốc gia, Bộ Xây dựng thì cho rằng, đối với những thành phố như Đà Nẵng thì việc xây dựng nhà cao tầng là tất yếu. Nhà cao tầng thể hiện sự phát triển kinh tế, thể hiện sự sống động, thể hiện sức thu hút của thành phố.

“Có cảm giác Đà Nẵng đang dừng cấp phép nhà cao tầng lại vì nhiều vấn đề quá và xem đây là vấn đề nhạy cảm. Tuy nhiên, rõ ràng đây là xu hướng tất yếu. Việc có nhà đầu tư muốn xây dựng nhà cao tầng hãy xem đó là cơ hội không phải thành phố nào cũng có được. Ở đây, cái cần lưu ý nhất là khi chấp nhận xây dựng nhà cao tầng thì yêu cầu về hạ tầng là rất lớn. Vì vậy cần có quy hoạch tổng thể, thiết kế đô thị chi tiết đảm bảo hài hòa với môi trường và các điều kiện khác”, bà Loan cho hay.

Đồng ý kiến với KTS Nguyễn Thúy Loan, GS.TS.KTS Nguyễn Quốc Thông, Phó chủ tịch Hội KTS Việt Nam nhận định: “Để giải quyết các tồn tại trong một đô thị phát triển nóng, nhất là đô thị ven biển, ven sông cần có vai trò nhà cao tầng. Vấn đề là làm sao kết nối hài hòa quyền lợi chính quyền, nhà đầu tư và người dân”.

Đến từ Nhật Bản, đất nước với những thành phố có nhiều tòa nhà cao tầng chọc trời, đại diện công ty Nikken Sekkei cho rằng, Đà Nẵng nên chọn hướng phát triển thành đô thị có các tòa nhà cao tầng ven sông, ven biển.

“Đà Nẵng có nhiều điểm tương đồng với TP Yokohama (Nhật Bản) mà chúng tôi trực tiếp làm quy hoạch và thiết kế. Thành phố Yokohama hiện nay có rất nhiều phố nhà cao tầng. Không nên ác cảm, trái lại nên thu hút chủ đầu tư xây nhà cao tầng. Quan trọng là vị trí của nó nẳm ở đâu, cở sở hạ tầng ra sao, hiệu ứng cảnh quan thế nào, công trình đó thiết kế ra sao?...Giải được các câu hỏi này thì nhà cao tầng sẽ đưa Đà Nẵng phát triển lên tầm cao mới”, đại diện công ty Nikken Sekkei nói.

TP Yokohama (Nhật Bản) có nhiều điểm tương đồng với TP.Đà Nẵng.

Hết thời xây dựng theo ý chí lãnh đạo

Lâu nay có nhiều ý kiến trái chiều về việc Đà Nẵng cấp phép cho xây dựng nhà cao tầng ven sông, ven biển. Lý giải điều này, Kiến trúc sư Phan Đức Hải, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị TP.Đà Nẵng cho rằng, việc xây dựng nhà cao tầng ven biển của Đà Nẵng lâu nay với mật độ dày đặc, lộn xộn đã gây tác động đến cảnh quan và hạ tầng đô thị khiến người dân không đồng tình.

Nguyên nhân của sự việc trên, theo ông Phan Đức Hải là do: “Việc xây dựng hạ tầng theo ý chí lãnh đạo, thúc đẩy tiến độ làm đường mà không có quy hoạch. Chủ trương đổi đất lấy hạ tầng dẫn đến mỗi doanh nghiệp thâu tóm 1 khu đất nên không được quy hoạch bài bản. Việc này thành phố phải trả giá và rõ ràng việc phát triển không gian kiến trúc cao tầng ven biển Đà Nẵng hiện nay sẽ cần bảo tồn và phát huy bản sắc đặc trưng của đô thị Đà Nẵng với biển, sông và núi. Chúng ta sẽ tổ chức lại đô thị ven biển với không gian cao tầng phối hợp với không gian thấp tầng hài hòa với cảnh quan, địa hình tự nhiên, phát triển cảnh quan kiến trúc với mật độ cây xanh cao”.

Đại diện công ty Nikken Sekkei (Nhật Bản) cho rằng Đà Nẵng không nên ác cảm với nhà cao tầng. Ảnh: Đình Thiên

Theo KTS Vũ Quang Hùng, Chủ tịch Hội KTS TP.Đà Nẵng, cách đây hơn 10 năm trước, thành phố rất khát khao nhà cao tầng nên có nhiều quy định khuyến khích. Tuy nhiên, đến nay do nhà cao tầng phát triển nóng tạo áp lực lên hạ tầng của thành phố nên buộc phải xem xét lại.

Ông Hùng cho biết, trước mắt, thành phố sẽ không phát triển nhà cao tầng quanh khu vực sân bay, trên bán đảo Sơn Trà, danh thắng Ngũ Hành Sơn, Thành Điện Hải, khu vực trung tâm...Ngoài ra, UBND TP sẽ xem xét cụ thể từng trường hợp tùy vào Quy hoạch chung, Quy hoạch phân khu, Quy chuẩn xây dựng, mục đích sử dụng đất và điều kiện hạ tầng xã hội...

Chủ tịch Hội KTS TP.Đà Nẵng cho hay, việc tạm dừng này không có nghĩa Đà Nẵng không đón nhận nhà cao tầng.

“Đô thị như cơ thể, hạ tầng như chiếc áo, không thể vì chiếc áo chưa may kịp mà nói cơ thể đừng lớn nữa. Do đó, thành phố đang cùng các nhà tư vấn quy hoạch tổng thể, sau đó sẽ có thiết kế đô thị, quy định nơi được và không được xây dựng nhà cao tầng”. ông Vũ Quang Hùng nhấn mạnh.