Tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước: “Bình mới và rượu cũng phải mới“

Sáng 1.11, thảo luận tại Hội trường về nội dung tái cơ cấu nền kinh tế hầu hết ý kiến các đại biểu đều bày tỏ sự sốt ruột vì quá trình tái cơ cấu dù đã đi được hơn 1/3 quãng đường nhưng kết quả lại chưa rõ ràng. Chính vì vậy, các đại biểu đã đề xuất những giải pháp kiến nghị Chính phủ cần quyết liệt trong thời gian tới để đẩy nhanh và hiệu quả cho quá trình tái cơ cấu.

Đại biểu Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh) ghi  nhận kết quả tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước (DNNN) đã đem lại  kết quả là giảm được số lượng DNNN từ 12.000 doanh nghiệp xuống còn 1.000 doanh nghiệp, tuy nhiên đại biểu Khá nhấn mạnh “tỷ trọng DNNN trong nền kinh tế vẫn cao vì số lượng doanh nghiệp cháu, chắt lại được “đẻ” ra rất nhiều”.

Theo đại biểu, cần xác định đúng mục tiêu kinh doanh, xác định rõ chủ sở hữu và nâng cao kỹ năng cạnh tranh của doanh nghiệp, cải thiện bộ máy cồng kềnh cũng như tình trạng “thừa thầy thiếu thợ vì không thể cắt giảm vì động vào “con anh A, con chị B”. “Cần mạnh dạn cắt cái đuôi của nhóm lợi ích”, đại biểu Khá đề xuất.

Cụ thể hơn nữa, theo  đại  biểu này thì “cần làm rõ những gì nhà nước không cần nắm giữ, cái gì xã hội, các thành phần kinh tế khác làm được thì nhà nước cần tin tưởng giao cho”.

Phải tái cơ cấu toàn diện “bình mới và rượu cũng phải mới”, đại biểu Khá  quả quyết.

Đại biểu Thân Đức Nam (TP Đà Nẵng) thì cho rằng: Để thay đổi một nền kinh tế đang phát triển theo chiều rộng sang phát triển theo chiều sâu, phát triển nền kinh tế từ dựa vào đầu tư chuyển sang dựa vào sản xuất thì không thể có kết quả nhanh .

Tuy nhiên, trong từng nội dung của quá trình tái cơ cấu thì phải xác định được mục tiêu cụ thể để đánh giá được kết quả. Đại bểu Nam dẫn chứng cụ thể: Việc sắp xếp các ngân hàng thương mại thời gian qua chưa đánh trúng vào mục tiêu nên không mang lại hiệu quả. Có tâm lý chờ sự phục hồi của thị trường bất động sản nên nợ xấu vẫn chưa được cải thiện.

Đại biểu Hà Sĩ Đồng (Quảng Trị)  kiến nghị cần phải có sự đột phá về thể chế trong quản lý kinh tế vĩ mô vì các yếu tố của nền kinh tế như cái nọ tác động đến cái kia, bất ổn vĩ mô dễ dẫn đến khó khăn trong điều hành hệ thống tiền tệ…Chính phủ phải có giải pháp đủ mạnh để khống chế những tác động không mong muốn này.

Đối với lĩnh vực tái cơ cấu đầu tư công, đại biểu Hoàng Đăng Quang (Quảng Bình) cho  rằng, thời gian  qua  dù đã mang  lại  một số  kết quả đáng ghi  nhận, tuy nhiên phải có thay đổi về tư duy và quan điểm. Cần đưa ra nhiều hình thức đầu tư công, công tư kết hợp.

Cụ thể, theo đại biểu Quang, có thể thay đổi hình thức đầu tư đối với những dự án dang dở nhưng có khả năng sinh lời để  bán cho tư nhân. Có thể phát hành trái phiếu đầu tư…Tái cơ cấu đầu tư phải tính đến yếu tố vùng miền, ưu tiên đầu tư cho nông nghiệp: thủy lợi, đê kè, các công trình bảo vệ chủ quyền…

Đại biểu Nguyễn Thái Học (Phú Yên) đã  chỉ rõ  những hạn  chế  trong  quá  trình  tái cơ cấu khi  nhấn mạnh “mục tiêu giải pháp còn chung chung, chưa có mục tiêu cụ thể để phấn đấu thực hiện”. Dù đi được 1/3 quãng đường tái cơ cấu nhưng kết quả chưa rõ nên khó cho công tác giám sát; Công tác thanh tra kiểm tra còn chưa sát nên lãnh đạo mà không kiểm tra thì coi như chưa lãnh đạo;  Nợ đọng XDCB 44.549 tỷ đồng (16 tỉnh thành có nợ đọng lớn) - con số này cao hơn rất nhiều lần số thu ngân sách địa phương. Chủ trương thoái vốn đầu tư ở nhiều đơn vị rất chậm.

“Tái cơ cấu nền kinh tế gắn với mô hình tăng trưởng là mục tiêu cơ bản, nhưng những yếu kém cứ lặp đi lặp lại dễ gây ra sự mất lòng tin”, ĐB Thái Học nhấn mạnh.