Thấy "mùi" bong bóng bất động sản, ngân hàng sẽ hạn chế cho vay

Không có chuyện ngân hàng (NH) ngừng cho vay mua nhà “trên giấy”. Đây là thực tế  được  ghi  nhận tại nhiều NH như: Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB), ngân hàng TMCP Kiên Long (KienLongBank),  ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank)  và ngân hàng TMCP An Bình (ABBank),…

Tuy nhiên trước thông tin ngân hàng BIDV gần đây đã tạm thời ngưng nhận thế chấp cho vay loại hình nhà ở hình thành trong tương lai, khiến dư luận không khỏi xôn xao, Dân Việt đã trao đổi với chuyên gia tài chính ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu  xung quanh vấn đề này.

Thưa ông, ông bình luận gì về động thái ngừng cho vay mua bất động sản (BĐS) hình thành trong tương lai của một số NH thời gian gần đây?

- Việc NH ngưng cho vay mua nhà hình thành trong tương lai được quan tâm từ lâu chứ không phải bây giờ. Tuy nhiên, thời điểm này NH đưa ra thông báo ngưng thì không hiểu có lý do gì. Nhưng theo phía NH cho biết thì là do vấn đề pháp lý, công chứng chưa rõ ràng. Thường thì phía công chứng chỉ công chứng cho tài sản đã hiện hữu, đang hiện hữu. Chứ các tài sản hình thành trong tương lai thì nhiều đơn vị công chứng không chấp nhận. Có lẽ vì vướng mắc đó nên họ ngừng.

Tuy nhiên, tại các nền kinh tế tiên tiến, như Mỹ chẳng hạn, các ngân hàng sẵn sàng tiếp nhận tài sản hình thành trong tương lai. Trong hợp đồng thế chấp và đăng ký quyền thế chấp thì thường thường các NH bao giờ cũng có điều khoản thế chấp tài sản hiện hữu và tất cả các tài sản trong tương lai trên miếng đất đó.

Ở Việt Nam do vấn đề luật lệ vẫn còn chưa hoàn thiện nên chưa rõ ràng, minh bạch trong các giao dịch đó. Thành ra việc một vài ngân hàng ngừng giao dịch đó thì không hiểu ngoài lý do đó còn do lý do nào khác. Chúng ta cũng nên đặt vấn đề tại sao lâu nay NH đó vẫn cho vay, mà thời điểm này lại ngưng lại. Có lý do gì ẩn đằng sau đó?

Một số ý kiến phân tích cho rằng do NH đã hết hạn mức tín dụng cho vay bất động sản 2015 nên tạm dừng để xin hạn mức 2016, hai là, NH cũng muốn siết lại việc cho vay nhằm tránh bong bóng. Theo ông như vậy có hợp lý?

- Tôi cho rằng bong bóng BĐS thì luôn luôn là nỗi lo ngại của các NH. BĐS là miếng bánh rất ngon, là tài sản có hình thù, dễ dàng để định giá hơn các loại tài sản khác. Các NH khi muốn tăng trưởng tín dụng thì thường “nhào” vào lĩnh vực BĐS để cho vay. Tăng trưởng tín dụng sẽ rất nhanh vì nhu cầu vay mua nhà luôn nhiều. Nên các NH luôn mặn mà với BĐS. Nhưng khi có dấu hiệu rủi ro tăng lên thì các NH sẽ phải  có biện pháp hạn chế cho vay để kiểm soát sự an toàn cho nguồn vốn của họ.

Nếu thời gian tới các NH đều hạn chế như vậy thì liệu thị trường BĐS 2016 sẽ ra sao?

- Nếu biện pháp này lan tỏa ra nhiều NH, các NH sẽ theo chân BIDV thì sẽ gây tác động không nhỏ, hạn chế sự tăng trưởng của thị trường BĐS vì thị trường này dựa rất nhiều vào tín dụng.

So với một vài năm trước thì thị trường BĐS đã có sự hồi phục, cụ thể là từ năm 2014 đến nay. Và qua 2015 tín dụng BĐS và thị trường BĐS có sự phục hồi đáng kể và tiếp tục khởi sắc trong đầu năm nay. Tuy nhiên, theo tôi cũng chưa thực sự ổn định, cũng có một vài phân khúc còn nhiều hàng tồn kho. Hiện tại thị trường BĐS căn hộ cao cấp được xây dựng rất nhiều và trong tương lai sẽ bung hàng với số lượng lớn. Nếu các NH không thận trọng thì rất dễ rơi vào vòng xoáy bong bóng BĐS. Tuy nhiên, hiện tại thị trường chưa có dấu hiệu bong bóng, nhưng sự ổn định thì chưa chắc chắn.

Xin cảm ơn ông!