Vì sao Vietcombank chào bán MBB thấp hơn giá bình quân 30 ngày giao dịch?

Theo thông báo từ Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank - Mã: VCB) đã đăng ký bán đấu giá 53,4 triệu cổ phiếu MBB của Ngân hàng TMCP Quân đội (MBBank) đang nắm giữ.

Chỉ chào bán 1/3 lượng cổ phiếu MBB đang nắm giữ

Mức giá khởi điểm dự kiến là 19.641 đồng/cp, mức giá này thấp hơn thị giá hiện tại của cổ phiếu MBB chốt phiên ngày 14.9 là 22.600 đồng/cp. Ước tính, nếu chào bán thành công, Vietcombank dự kiến thu về khoảng 1.048 tỷ đồng. 

Theo báo cáo tài chính hợp nhất kiểm toán năm 2017, tại thời điểm 31.12.2017, Vietcombank đang nắm giữ 8,19% cổ phần tại Eximbank; 6,97% vốn tại MBBank (khoảng 150 triệu cổ phiếu) và 3,97% vốn của OCB. Mới đây Vietcombank đã chính thức thoái toàn bộ vốn khỏi OCB và hiện đang lên kế hoạch để thực hiện thoái vốn tại hai ngân hàng còn lại. Giá gốc của khoản đầu tư tại MBBank của Vietcombank là 1.243 tỷ đồng, đây cũng là khoản đầu tư có giá trị lớn nhất trong nhóm 3 ngân hàng.

Các khoản đầu tư khác của Vietcombank tính đến 31/12/2018

Trước đó, Chủ tịch HĐQT Nghiêm Xuân Thành, cho biết NHNN đã phê duyệt cho Vietcombank thoái vốn tại Eximbank và MBBank do tỷ lệ sở hữu tại mỗi TCTD đang cao hơn 5%. Tỷ lệ sở hữu tại hai tổ chức do Vietcombank quyết định, chỉ cần đáp ứng theo quy định.

Nếu Vietcombank đấu giá thành công 53,4 triệu cổ phần MBB trong thời gian tới, tỷ lệ nắm giữ của Vietcombank tại MBB sẽ giảm xuống còn 4,5% và không còn là cổ đông lớn của MBB. Như vậy, Vietcombank vẫn chưa đấu giá hết số cổ phần MBB sở hữu mà chỉ giảm xuống dưới mức 5% theo quy định, số chào bán chỉ bằng 1/3 lượng cổ phiếu MBB mà Vietcombank đang sở hữu, vừa đủ để ngân hàng đáp ứng yêu cầu của Thông tư 36.

Thực tế, MBB là khoản đầu tư mang lại hiệu quả nhất của Vietcombank. Theo báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm 2018  của MBB, klợi nhuận trước thuế tăng 52,5% so với cùng kỳ đạt 3.829 tỷ đồng. Kết quả trên đạt được nhờ thu nhập lãi thuần tăng 32,3% và thu nhập ngoài lãi tăng 80,5%; Tỷ lệ NIM tăng 0,35% so với cùng kỳ lên 4,65% nhờ lợi suất gộp tăng 0,32% so với cùng kỳ trong khi chi phí huy động giảm nhẹ 0,04% so với cùng kỳ cộng với hệ số LDR tăng, cùng với đó là động lực tăng trưởng mới đến từ công ty tài chính tiêu dùng MCredit và công ty bảo hiểm MB Ageas Life.

Diễn biến của MBB trong vòng 1 năm

Theo nhận định của CTCP Chứng khoán Bản Việt (VCSC), các khoản thu từ thoái vốn khỏi OCB, Vietnam Airlines, Eximbank và MBBank sẽ đóng góp tăng trưởng 16% với khoản lợi nhuận tổng cộng là 1.600 tỷ đồng sẽ được ghi nhận vào thu nhập ngoài lãi trong năm 2018. VCSC cũng dự báo mức lợi nhuận sau thuế của Vietcombank trong năm 2018 đạt 14.205 tỷ đồng, tăng gần 56%.

Về giá cổ phiếu, theo quan điểm của Công ty Chứng khoán TP. HCM (HSC), giá trị hợp lý của cổ phiếu MBB là 32.800 đồng, cao hơn thị giá hiện tại tới 44%. Trong khi đó, Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho rằng giá cổ phiếu MBB xứng đáng ở mức 30.500 đồng/cp, cao hơn thị giá hiện tại 34%.

Tuy nhiên, trong 6 tháng gần nhất, thị giá cổ phiếu MBB đã giảm khoảng 27%, cuối phiên giao dịch ngày 14/9, giá cổ phiếu này dừng ở mức 22.600 đồng/cp. Khối lượng giao dịch trung bình 10 phiên liên tiếp ở mức khá cao so với các cổ phiếu trong cùng ngành với 4,8 triệu cp/phiên. Mặc dù vậy khả năng thành công của thương vụ này là rất lớn.

Chào bán MBB thấp hơn giá bình quân 30 ngày có phạm luật?

Chính phủ vừa ban hành Nghị định 32/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 91/2015/NĐ-CP về đầu tư vốn Nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp. Nghị định có hiệu lực từ tháng 5.2018.

Theo Điều 38, Nghị định 32 về thoái vốn doanh nghiệp nhà nước có quy định: "Trường hợp giá khởi điểm xác định theo quy định nêu trên thấp hơn giá tham chiếu bình quân của 30 ngày giao dịch liên tiếp trên thị trường chứng khoán trước ngày công bố thông tin thực hiện bán cổ phần chuyển nhượng vốn thì lấy giá tham chiếu bình quân này làm giá khởi điểm chuyển nhượng vốn khi giao dịch trên hệ thống giao dịch của thị trường chứng khoán (sau đây gọi là sàn giao dịch chứng khoán) và giao dịch ngoài sàn giao dịch chứng khoán để chuyển nhượng vốn tại công ty cổ phần đã niêm yết".

Theo tính toán, mức giá giao dịch bình quân đối với mã cổ phiếu MBB trong vòng 30 ngày đạt khoảng 23.264 đồng/cp, cao hơn 18,4% so với mức giá khởi điểm do Vietcombank đăng ký chào bán. Nếu chiếu theo Nghị định 32, Vietcombank có thuộc đối tượng điều chỉnh của Nghị định này?

Được biết, trước khi đưa ra mức giá chào bán, Vietcombank đã tham khảo giá của cả hai sàn HOSE và HNX. Tuy nhiên, muốn mua được cổ phiếu MBB, nhà đầu tư vẫn phải trả giá lớn hơn hoặc bằng giá đóng cửa trên HoSE vào ngày đấu giá. 

Về vấn đề này, một chuyên gia tài chính cho rằng việc Vietcombank đưa ra mức giá khởi điểm như hiện tại đã dựa trên sự tính toán kỹ lưỡng và cũng đã được bộ tài chính và ngân hàng Nhà nước chấp thuận. Từ đó mới thông báo lên thông tin đại chúng. Hơn nữa, Nghị định 32 chỉ nhằm điều chỉnh với doanh nghiệp có 100% vốn nhà nước, hiện Nhà nước đang nắm giữ 77% cổ phần Vietcombank, do vậy, giao dịch này không thuộc phạm vi điều chỉnh của Nghị định này. 

Vị chuyên gia này cho biết thêm, thông thường với những giao dịch có giá trị lớn trên 1.000 tỷ đồng, phương thức giao dịch chính đó là thỏa thuận thông qua các công ty chứng khoán. Mức giá này chắc hẳn đã được các công ty chứng khoán đưa ra dựa trên triển vọng thực thi giao dịch đó, ở đây chính là việc chào bán cổ phiếu MBB. 

"Việc niêm yết giá thấp có thể do “ông chủ” đang nắm giữ mã cổ phiếu MBB lo ngại, nếu mức giá khởi điểm bằng hoặc cao hơn so với mức giá hiện tại trên thị trường chứng khoán có thể dẫn tới sự “đổ bể” của thương vụ thoái vốn này.

Nhận thấy rằng với mức giá thấp hơn giá trên sàn chứng khoán hiện tại, thì thương vụ chuyển nhượng cổ phiếu MBB sẽ có tỷ lệ thành công cao. Ngược lại, khi để mức giá ngang giá trên sàn của MBB hiện nay, nếu không bán được lúc đó mới đẩy giá xuống thì càng khó bán hơn", vị chuyên gia này phân tích.

Giá chào bán đã được Vietcombank tính toán kỹ lưỡng?

Một lý do khác, đó là thông thường khi chào bán với khối lượng lớn cổ phiếu có giá trị cao thì bắt buộc phải công bố công khai thông tin và điều này trong ngắn hạn sẽ làm cho giá cổ phiếu có thể giảm.

"Ngoài ra, có thể mục tiêu của ngân hàng chỉ cần thu về 1 khoản giá trị nào đó nhất định và nếu quy đổi thì giá chào bán khởi điểm là 19.641 đồng như đã là phù hợp với mục tiêu của ngân hàng. Chính vì vậy, ngân hàng không cần chào bán với giá khởi điểm cao hơn hoặc ngang bằng so với mức giá của MBB trên sàn thời điểm hiện tại", vị chuyên gia này bình luận.

Cũng phải nói thêm rằng, hiện nay việc đầu tư vào các ngân hàng không còn đủ hấp dẫn nhà đầu tư như trước kia. 

“Nhà đầu tư không mặn mà đầu tư vào ngân hàng với 1 số lượng vốn lớn. Nếu có tỷ thì có thể mua cố phần của 1ngân hàng nhưng nếu có 1.000 tỷ thay vì đầu tư vào ngân hàng, nếu là tôi tôi sẽ lựa chọn đầu tư vào doanh nghiệp nào đó. Đầu tư vào ngân hàng cũng không có vị thế lớn trong kiểm soát điều hành ngân hàng (đặc biệt là đối với ngân hàng quân đội thì càng khó)”, vị chuyên gia này bày tỏ.

Diễn biến giá MBB từ 15/8 đến nay

Đồng quan điểm, chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu thừa nhận, giá chào bán là giá thị trường, thành ra giá bình quân của 30 phiên trước không thể hiện giá thị trường hiện tại. Giá thị trường hiện tại thì phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thị trường chứng khoán nói chung, các chỉ số tài chính, xu hướng thị trường.

Nếu nhìn vào diễn biến những phiên gần đây thì giá MBB đang có xu hướng giảm, và chính vì thế giá chào bán cũng phải thực tế với xu hướng này là điều dễ hiểu.