Xung đột Mỹ - Iran: Giá xăng dầu Việt Nam khó giữ ổn định

Mới đây, theo chỉ thị của Tổng thống Mỹ Donald Trump, người đứng đầu lực lượng vũ trang tinh nhuệ Quds của Iran Tướng Qasem Soleimani đã bị ám sát trong một cuộc không kích tại sân bay Baghdad.

Cái chết của tướng Soleimani đã khiến người dân Iran vô cùng phẫn nộ và tuyên bố sẽ trả thù Mỹ. Được biết, căng thẳng vũ trang tại Trung Đông đã kéo theo giá dầu tăng vọt. 

Cụ thể, giá dầu thô Brent, được xem là thước đo toàn cầu, đã tăng 4,5% lên mức 69,23 USD/thùng trên sàn giao dịch London (Anh) vào sáng ngày 3/1. Trong khi đó, giá dầu thô WTI tại New York cũng tăng 4,1%, lên mức 63,71 USD/thùng.

Sự kiện Tướng Qasem Soleimani bị ám sát sẽ ảnh hưởng nền kinh tế toàn thế giới

Được biết, mức tăng trên khiến giá dầu đạt mức cao nhất kể từ tháng 9/2019 sau khi Iran bị cáo buộc tấn công 2 cơ sở lọc dầu của Saudi Arabia. Cuộc tấn công này đã làm giảm 5% sản lượng tại nguồn cung dầu mỏ lớn nhất thế giới, khiến giá dầu tăng kỷ lục, lên tới 14%.

Nhận định về tình hình trên, trao đổi với Dân Việt, TS. Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương cho biết, xung đột giữa Mỹ và Iran sẽ làm ảnh hưởng rất lớn đến nền kinh tế thế giới và Việt Nam cũng không ngoại lệ.

“Tình hình căng thẳng giữa Mỹ và Iran sẽ tác động đến rất nhiều mặt của nền kinh tế thế giới. Nguyên nhân là do Mỹ và Iran rất có thể sẽ đụng độ ở vùng vịnh eo biển Hormuz khiến giá dầu tăng lên ngay lập tức. 

Ngoài ra, việc đối đầu giữa 2 nước còn tác động cả thị trường tài chính vì môi trường kinh doanh sẽ trở nên không an toàn. Vì vậy chúng ta có thể thấy, hiện tại các nhà đầu tư chuyển hướng sang đầu tư vào vàng khiến giá vàng lên cao.” TS. Doanh nhận định.

Bên cạnh đó, TS. Lê Đăng Doanh cũng cho hay, trước những bất ổn của nền kinh tế, chính trị trên thế giới, Việt Nam cũng cần có những động thái nhằm chuẩn bị tránh bị ảnh hưởng tiêu cực.

“Giá dầu trong nước chắc chắn không thể giữ mức chênh lệch ổn định được vì chúng ta phải nhập khẩu dầu. Tôi tin chắc giá dầu trong nước sẽ tăng lên theo biến động của thị trường thế giới, rất khó giữ giá thấp để ổn định. Trong thế giới hội nhập hiện nay, nếu chúng ta giữ giá dầu ở mức quá thấp chắc chắn sẽ dẫn đến buôn lậu, gian lận thương mại phức tạp. Hiện tại chúng ta cần tìm các nguồn năng lượng trong nước để khai nhằm trả mức chi phí ít cho dầu.

“Ngoài ra, Việt Nam cần nỗ lực đa dạng hóa, tìm thị trường khác thay thế thị trường bất ổn định ở Trung Đông. Điều này, cần sự vào cuộc của Bộ Công Thương là cơ quan có vai trò quan trọng trong lĩnh vực xăng dầu.” TS. Lê Đăng Doanh khẳng định. 

Về việc dùng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu để đối phó tình trạng bất ổn sắp tới, TS. Doanh cho biết, hành động này sẽ chỉ giữ được tình hình trong thời gian ngắn. Về lâu dài,  Bộ Công Thương vẫn cần tìm các giải pháp khác.

“Có thể trong thời gian tạm thời, nếu tình trạng không kéo dài có thể Quỹ Bình ổn giá xăng dầu sẽ phát huy tác dụng. Nếu thời gian kéo dài, tôi cho rằng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu sẽ khó đảm bảo được sự chênh lệch giá dầu thế giới và Việt Nam.” TS. Lê Đăng Doanh thông tin thêm.

Trước đó, phớt lờ thỏa thuận năm 2015, Iran đã làm giàu uranium ở mức 20%, vượt xa mức 3,67% cần thiết để sản xuất điện hạt nhân. Khi đó Tehran chỉ cần thêm 3 tháng để làm giàu uranium đến mức 90%, cấp độ tối thiểu để chế tạo bom hạt nhân. 

Ở thời điểm đó, nhiều chuyên gia đã nhận định, động thái trên của Iran sẽ khiến khả năng xung đột quân sự leo thang dẫn tới sự bất ổn của nền kinh tế thế giới và đầu tiên là giá dầu.

Bà Helima Croft thuộc hãng RBC Capital Markets (một ngân hàng đầu tư toàn cầu cung cấp dịch vụ trong thị trường ngân hàng) từng cảnh báo: “Nếu Iran làm giàu uranium ở mức 20% và tăng tốc máy ly tâm, một cuộc đối đầu quân sự Mỹ - Iran, hoặc Israel - Iran có thể sẽ nổ ra. Ngay cả một vụ tấn công quy mô hẹp cũng có thể đẩy giá dầu leo thang.”