Về đất Mường thưởng thức gỏi cá suối

Vượt qua những cung đường ngoằn ngoèo, chênh vênh một bên là vách núi, một bên là vực thẳm kia chúng tôi cũng đến được một xã vùng sâu vùng xa của huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ. Nhờ sự chỉ dẫn của người dân bản địa chúng tôi lần theo những con đường mòn, lội qua vài con suối ngập nước đến tận đầu gối để tới bản làng của đồng bào Mường. Sau chừng nửa giờ đi bộ, hiện ra trước mắt chúng tôi là một ngôi nhà sàn nhỏ, có lẽ đã được dựng lên từ rất lâu rồi.

Dòng suối xanh mát nơi núi rừng (ảnh chỉ có tính minh hoạ, nguồn: Báo Quảng Bình)

Lúc này, trời cũng đã về trưa, bác chủ nhà mời chúng tôi ở lại dùng cơm. Món ăn mà bác thiết đãi chúng tôi là món gỏi cá suối. Để làm được món gỏi cá suối này quả thực không đơn giản chút nào. Nó cần sự tỉ mẩn, cách thức phối trộn các nguyên liệu, mà nguyên liệu chính thì chắc chắn phải có cá suối rồi. Nhưng một yếu tố không kém phần quan trọng đó là các loại rau rừng, cây rừng mà dường như chỉ nơi đây mới có.

Gỏi cá suối (ảnh: tác giả)

Trong lúc chế biến món gỏi này, bác chủ nhà vừa giới thiệu những nguyên liệu, vừa chỉ bảo chúng tôi cách làm. Trước tiên cá suối phải được rửa sạch, đánh vảy rồi lọc thịt, miếng thịt được thấm vào khăn bông cho khô ráo, sau đó mới thái thật mỏng rồi cho vào tô. Phần xương và đuôi cá được xiên nướng trên bếp than cho tới khi chín giòn, tỏa mùi thơm thì đem ra băm nhỏ. Lá sung, lá nhội được hái từ trên rừng về rửa sạch để ráo nước, thái nhỏ.

Tiếp đó, thân cây rì được lấy ở ven suối mang về rửa sạch, sau đó hơ nóng trên bếp than (cách này làm cho vỏ cây dễ cạo ra hơn). Dùng dao cạo xung quanh thân cây rì sẽ ra được một thứ bột mịn, thứ bột này có tác dụng chống đau bụng, đi ngoài. Cuối cùng là xoài xanh được rửa sạch để cả vỏ và ruôi ra cho nhuyễn bằng một dụng cụ của người dân nơi đây. Sau khi các nguyên liệu đã được sơ chế thì cho hết vào tô thịt cá đã thái và trộn đều, nêm thêm một ít muối, mì chính cho ngấm gia vị là món ăn hoàn thành.