Cách nhận biết và đề phòng nấm độc

Hiện đang là mùa mưa nên các loại nấm hoang dại mọc ở khắp nơi, nhất là trên nương rẫy. Đối với đồng bào DTTS, nấm là món ăn khoái khẩu, đặc biệt là trong thời gian canh tác phải ở lại trong các chòi rẫy trên nương. Tuy nhiên, do thiếu kiến thức và không phân biệt được nấm ăn - nấm độc nên đã xảy ra không ít vụ ngộ độc nấm nguy hiểm.

Một số loại nấm độc thường gặp ở Việt Nam: Nấm tán độc xanh hoặc nấm độc xanh đen (ảnh 1); nấm độc đỏ, nấm ruồi (ảnh 2); nấm độc trắng hình nón (ảnh 3); nấm phiến đốm bướm (ảnh 4).

Theo khuyến cáo của cơ quan an toàn vệ sinh thực phẩm, người dân tuyệt đối không nên ăn nấm rừng và nấm mọc tự nhiên khi không biết đó là nấm độc hay nấm không độc. Các địa phương, các đơn vị chức năng cần phối hợp đẩy mạnh tuyên truyền về nấm bằng tiếng các dân tộc trên sóng phát thanh, nhằm phổ biến cách phân biệt nấm độc - nấm ăn tới người dân để phòng ngừa ngộ độc.

Để giúp phân biệt nấm độc và không độc, bà con có thể thử nghiệm như sau:

- Thử nghiệm biến màu: Dùng phần trắng của cây hành lá chà xát trên mũ nấm. Nếu thân hành biến thành màu xanh nâu chứng tỏ có độc. Ngược lại, hành không chuyển màu chứng tỏ không có độc. Ngoài ra, sau khi nấu chín, có thể dùng đũa, thìa bạc để thử trước khi ăn.

- Thử nghiệm bằng sữa bò: Cho một lượng nhỏ sữa bò tươi bên trên mũ nấm, nếu thấy hiện tượng sữa vón cục, có khả năng nấm có độc.

Ngộ độc nấm thường có các triệu chứng: Đau bụng dữ dội từng cơn, đi ngoài ra nhiều nước, tanh, dính máu; buồn nôn, nôn ra thức ăn, có thể lẫn máu; toàn thân mệt mỏi, chân tay lạnh, khát nước, đôi khi nổi mẩn; hoa mắt, chóng mặt, da xanh tái; co giật, tăng tiết đờm rãi; đi tiểu ít hoặc không tiểu được; khó thở... Tuỳ theo loại nấm độc mà có các biểu hiện ngộ độc khác nhau. Có trường hợp triệu chứng xuất hiện rất nhanh sau khi ăn 20 - 30 phút, hoặc sau 2 - 4 giờ, thậm chí sau khi ăn 20 giờ. Triệu chứng ngộ độc xuất hiện càng muộn thì tiên lượng bệnh càng nặng, khó điều trị.

Khi biết ăn phải nấm độc, bà con cần xử lý bằng cách gây nôn và đưa ngay người bệnh và cả người cùng ăn nấm (dù chưa có triệu chứng ngộ độc) đến các cơ sở y tế gần nhất để được theo dõi và cấp cứu kịp thời. đến cơ sở y tế gần nhất. Đặc biệt, không cho bệnh nhân uống các loại thuốc với rượu vì chất độc của nấm ngấm rất nhanh vào máu, làm tăng thêm độc tính của chất độc.