Cảnh báo: Xuất khẩu dưa hấu sang Trung Quốc nhiều chông gai

Vụ Thị trường Châu Á – Thái Bình Dương (Bộ Công Thương) ngày 24/4 cho biết, qua theo dõi thị trường Trung Quốc, Bộ Công Thương nhận thấy sản lượng dưa hấu tại Trung Quốc tăng đều qua các năm gần đây (từ 72 triệu tấn năm 2013 lên 77,5 triệu tấn năm 2016).

Theo quy hoạch của Bộ Nông nghiệp Trung Quốc, mỗi năm Trung Quốc sẽ tăng khoảng 1% (khoảng 2,2 triệu ha) diện tích trồng dưa hấu, dưa lưới trong giai đoạn 2015 – 2020.

Việc xuất khẩu dưa hấu Việt Nam sang Trung Quốc sẽ gặp nhiều khó khăn bởi sự cạnh tranh của dưa hấu Lào, Myanmar và sự thay đổi thị hiếu tiêu dùng của người Trung Quốc. Ảnh minh hoạ

Đến nay, Trung Quốc đang thu hẹp dần các khu vực trồng dưa nhỏ lẻ và thay thế bằng những vùng trồng có điều kiện tự nhiên phù hợp, quy mô sản xuất lớn, đồng đều đối với loại nông sản có tính mùa vụ cao.

“Từ cuối năm 2016, các hộ nông dân Trung Quốc có xu hướng trồng dưa trái vụ và đồng loạt xuống giống với diện tích lớn, nhằm vào thời điểm cận và sau Tết Nguyên đán khiến lượng cung ra thị trường tăng mạnh trong thời gian gần đây. Do nguồn cung nội địa tăng mạnh, giá dưa hấu tại thị trường Trung Quốc đã giảm sâu vào tháng 1/2017 và sau tháng 2/2017”, Bộ Công Thương cho hay.

Vụ Thị trường Châu Á – Thái Bình Dương cũng cho hay, một lượng nhất định dưa hấu nhập khẩu từ Lào và Myanmar qua các cửa khẩu của tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) đang cạnh tranh mạnh với dưa hấu của Việt Nam do có giá rẻ hơn và trùng với thời điểm thu hoạch dưa hấu tại miền Nam Việt Nam.

“Người tiêu dùng Trung Quốc có xu hướng lựa chọn trái dưa nhỏ vừa phải với trọng lượng khoảng 3 – 4kg/quả trong khi dưa hấu Việt Nam thường có trọng lượng cao hơn. Bộ Công Thương thông báo để các doanh nghiệp, hộ nông dân nắm tình hình và chủ động trong kế hoạch sản xuất, kinh doanh thời gian tới”, Bộ Công Thương cảnh báo.

Do sản lượng dưa hấu tăng cao không những tạo áp lực lên xuất khẩu, mà còn làm giá trị của mặt hàng nông sản này bị giảm mạnh. Hiện giá dưa nhập khẩu vào Trung Quốc đang hạ thấp từ 1,2 - 1,5 NDT/kg (tương đương 5.000 - 6.000 đồng/kg).

Theo báo cáo của các đơn vị chức năng tại cửa khẩu Tân Thanh (huyện Văn Lãng, Lạng Sơn), tháng 4.2017, tại bãi kiểm hóa còn tồn đọng trên 120 xe container chở hàng ngàn tấn dưa hấu; trong đó, có 60 xe lưu lại từ một vài ngày qua và 58 xe mới đến trong ngày chờ xuất bán sang Trung Quốc.

Tình trạng dưa hấu xếp hàng dài chờ ở cửa khẩu Tân Thanh đã tồn tại từ nhiều năm song vẫn chưa tìm được giải pháp căn cơ, triệt để. Nhiều chủ dưa đang phải chịu lỗ nặng thậm chí là mất trắng cả vụ dưa trong khi chờ đợi để xuất hàng sang Trung Quốc.