Hưng Yên: 10ha cam, bưởi bị "điếc" không ra quả bởi nhà máy gạch?

Cả vườn cây phủ một màu trắng xóa. Ảnh: N.H-P.L

Buồn bã vì mất mùa liên tiếp

Anh Tuệ (thôn An Bình, xã Dân Tiến) – người có 6 sào bưởi bị rụng lá, rụng chồi non cho biết: “Bưởi nhà tôi đã bị rụng hết sạch lá, chồi non. Nhà nào quanh đây trồng theo đúng hướng gió khói bụi nhà máy gạch thổi ra đều bị như vậy. Khói bụi dày đặc phủ trắng từ tháng 10 đến tầm tháng 4, đến nỗi màu xanh lá cây biến mất. Trồng cây đến ngày thu mà bảo chặt đi thì dân tôi chết. Nhà máy thì xả khói mù mịt suốt ngày đêm, khói bay cuồn cuộn như một đám mây. Bảo vệ công ty đối diện nhìn lên còn sợ. Mùa hanh khô con mương ở đây cũng toàn bùn thải”.

Trong khu vườn trồng 100 cây bưởi Diễn và 200 cây cam, bà Nguyễn Thị Huệ (thôn Thọ Bình, xã Tân Dân) buồn bã thở dài. Bà Huệ kể, trước đây, mỗi năm gia đình bà thu được 400-500 triệu đồng từ vườn cây ăn quả. Vậy mà 2 năm nay, vợ chồng bà Huệ phải uất hận chặt bỏ dần những cây cam, bưởi - nguồn sống nuôi 10 miệng ăn gia đình mình. Bởi 2 năm qua, vườn cây ăn quả của gia đình bà bị rụng lá, rụng hoa, đậu quả rất ít.

Bà Nguyễn Thị Huệ phải chặt bỏ những cây đã bị hư hại. Ảnh: N.H - P.L

“Mất mùa liên tiếp khiến nhà tôi rơi vào cảnh nợ nần, hiện còn nợ hàng trăm triệu đồng tiền thuốc trừ sâu, phân bón. Vì kinh tế kiệt quệ, gia đình phải chặt bỏ dần mòn vườn cây”, bà Huệ nói.

Ông Bùi Viết Báo (thôn Thọ Bình, xã Tân Dân) cho hay, khoảng 10ha cây ăn quả xung quanh nhà máy gạch Royal Việt Nam (thuộc Công ty CP Đầu tư Royal Việt Nam) liên tiếp mất mùa. “Không chỉ cây bưởi, cam mà nhãn cũng bị thiệt hại nặng nề. Cây trần là loài cây có sức sống mãnh liệt cũng không phát triển được. Nông dân rất khổ sở vì thảm cảnh cây trồng bị mất mùa, chẳng có nguồn thu”, ông nói.

Cùng cảnh ngộ mất mùa, bà Nguyễn Thị Dung (thôn Thọ Bình, xã Tân Dân) giãi bày, nhà bà Dung có 15 sào cam Vinh và cam đường Canh. Trước đây, gia đình bà thu gần 20 tấn quả/năm. Từ năm 2015, cây rụng lá, đậu quả lác đác khiến thu nhập của gia đình bà bị giảm mạnh. 

Sắp cho thu hoạch nhưng cây cứ chết dần chết mòn. 

Nghi ngờ “thủ phạm” là khói, bụi từ nhà máy gạch

Theo anh Tuệ, trước đây, khi chưa xuất hiện nhà máy gạch, các vụ cam, bưởi được mùa các gia đình thu về vài trăm triệu là chuyện bình thường. Có nhà thu hơn 1 tỷ đồng tiền cam/ năm. Thế nhưng, từ khi nhà máy gạch đi vào hoạt động, cây cam, bưởi bỗng nhiên bị táp lá, rụng hoa, ít đậu quả. “Chúng tôi nghi ngờ ảnh hưởng từ khói bụi của nhà máy làm cho cây không đậu được quả gây mất mùa”, anh Tuệ nhận định.

Trước thực trạng vườn cây ăn quả mất mùa liên tục, chủ vườn Nguyễn Thị Huệ nghi ngờ: “Rất trùng hợp từ khi có nhà máy gạch hoạt động các vườn cây ăn quả liền kề trong khu vực rơi vào cảnh táp lá, rụng hoa mất mùa. Vườn bưởi nhà tôi cách nhà máy gạch chỉ 1 bức tường. 2 năm nay từ khi nhà máy hoạt động, khói bụi bao phủ tối đi ngủ chúng tôi phải đeo khẩu trang. Bụi phủ trắng hoa, lá cây ăn quả. Đã 2 năm rồi cam, bưởi mất trắng không có thu nhập gì. Mỗi năm thiệt hại hơn 300 triệu đồng. Cứ thế này chúng tôi biết lấy gì mà sống”.

Bụi phủ trắng cả từng chiếc lá. Ảnh: N.H - P.L

Cũng theo bà Huệ, trong cảnh thất thu để duy trì vườn cây, gia đình phải đầu tư chi phí rất tốn kém. “Rót” vào khu vườn hàng trăm triệu đồng/ năm nhưng không thu được gì, cám cảnh gia đình bà đã phải chặt bỏ 40 gốc bưởi, 250 cây cam Canh.

Những cây còn lại mất mùa, ít đậu quả. Ảnh: N.H - P.L

Bà Huệ nói: “Cây rụng lá, rụng hoa không đậu quả đã đành, những cây gần lò than của nhà máy thì chết khô. Nguồn nước thải toàn dầu luyn, mùi khói độc hại bao phủ khắp nơi. Bao nhiêu công chăm sóc vườn cây, thất thu 2 năm liền thế này nhà nông chúng tôi chết đứng. Vừa rồi khi cây ra hoa, tôi mua lưới phủ lên 1 cây phát hiện cây đó đậu nhiều quả. Những cây không che lưới bị bụi phủ trắng thì hầu hết không có quả. Chứng tỏ việc chúng tôi nghi ngờ khói bụi của nhà máy gạch gây ra thiệt hại là có căn cứ”.

Ông Bùi Viết Báo đau lòng chặt bỏ những cây bưởi - từng là nguồn sống của gia đình. Ảnh: Nguyễn Hoàn.

Ông Bùi Viết Báo cho rằng, hoạt động từ 2 năm qua, nhà máy gạch Royal Việt Nam nhả khói, bụi liên tục. Lượng khói bụi thải ra mạnh nhất từ tháng 10 đến tháng 4 hàng năm. “Bình thường khói bụi đã phủ trắng, mỗi khi có gió bấc thổi về thì cả một dải vài chục mẫu cam, bưởi bị phủ một lớp bụi dày, lá non táp, xoăn rồi rụng. Hoa vừa ra đã héo, quả đậu ít, quả rụng đầy vườn. Nhìn mà chua xót”…