Khấm khá khi liên kết trồng sả, bán từ củ tới lá

Trồng sả bán từ củ tới lá 

Vốn là xã thuộc vùng khó khăn 135, trước đây thu nhập của người dân xã Hùng Tiến chủ yếu dựa vào sản xuất nông, lâm nghiệp và chăn nuôi. Những năm qua, trên cơ sở đẩy mạnh phong trào cải tạo vườn tạp, diện tích trồng sả trên địa bàn xã đã dần được mở rộng gắn với các mô hình liên kết trồng, chế biến tinh dầu sả.

Nông dân một số địa phương ở tỉnh Hoà Bình đang nhân rộng diện tích trồng sả .  Ảnh: T.Đ

Bí thư Đảng ủy xã Hùng Tiến - ông Bùi Thế Vượng cho biết: Cây sả được đưa về xã từ năm 2003, ban đầu có vài hộ ở xóm Ba Bị trồng và bán củ mang tính nhỏ lẻ, manh mún. Đến năm 2015, khi có tư thương về đặt máy ép tinh dầu từ lá sả, người dân trong xã nhận thấy rõ hơn hiệu quả từ loài cậy này nên dần mở rộng diện tích trồng.

Đến nay, các hộ dân ở 4/5 xóm trong xã đã trồng được 80ha sả. Thực tế cho thấy, sả thương phẩm thu hoạch đến đâu bán hết đến đó, hiệu quả kinh tế cao gấp 5 lần so với trồng lúa trên cùng diện tích canh tác. 

Đặc biệt, đầu năm 2015, Hợp tác xã (HTX) Dịch vụ tổng hợp Huy Chỉ được thành lập trên địa bàn xã, với hoạt động chính là liên kết người dân trồng và chế biến cây sả nên việc trồng sả tại đây được quan tâm đúng mức. Hơn 3 năm qua, HTX Huy Chỉ giữ vai trò nòng cốt trong xây dựng mô hình thâm canh cây sả tại xã Hùng Tiến.

Từ năm 2018, HTX đẩy mạnh các hoạt động liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm là củ sả, tinh dầu sả cho xã viên và các hộ dân. Nhờ hoạt động hiệu quả nên đến nay, HTX Dịch vụ tổng hợp Huy Chỉ đã thu hút 40 thành viên tham gia.

Anh Bùi Văn Thường ở xóm Ba Bị, xã Hùng Tiến, cho biết: Cây sả không khó tính, ai cũng có thể trồng được. Lứa đầu tiên, sau 6 tháng là được thu hoạch, gốc sả có thể giữ lại chăm sóc, tiếp tục thu hoạch 2 vụ/năm; 3 năm sau mới phải trồng lại. Bình quân 1ha sả cho thu hoạch 20 tấn củ, 10 tấn lá/vụ, trừ chi phí người trồng có thể bỏ túi từ 75 - 80 triệu đồng/ha. Sả dễ trồng, dễ chăm lại có đầu ra nên tôi đã cùng một số hộ trong xóm thực hiện dồn điền đổi thửa để trồng sả tập trung, đồng thời tận dụng trồng xen canh vào những vườn cây ăn quả.

Theo những hộ trồng sả ở xã Hùng Tiến, cây sả dễ thích nghi với đất đồi thấp, có khả năng chịu hạn cao và ít khi bị sâu bệnh. Trồng sả chỉ phải làm cỏ năm đầu, từ năm thứ hai trở đi sả đã phủ kín đất, không phải làm cỏ, đặc biệt không phải dùng phân bón và thuốc hóa học vì giống cây này đẻ khoẻ.

Với giá thu mua sả hiện nay là 4.500 đồng/kg và giá bán tinh dầu đang khoảng 400.000 - 500.000 đồng/kg, người trồng sả có thu nhập cao gấp 3 - 4 lần so với trồng các loại cây như ngô, lúa.

Trở thành cây trồng mũi nhọn

Cán bộ HTX Dịch vụ tổng hợp Huy Chỉ trao đổi với bà con nông dân về việc trồng sả. 

Ông Bùi Văn Tình - Phó Chủ tịch UBND xã Hùng Tiến, huyện Kim Bôi cho biết, tính đến hết tháng 7/2019, toàn xã đã có trên 80ha sả. Qua nắm bắt, lượng sả thương phẩm của người dân trong xã hiện đều được thu mua tại chỗ.

“Từ kết quả của mô hình liên kết thâm canh cây sả, cấp ủy, chính quyền xã Hồng Tiến đã có định hướng xây dựng sả thương phẩm và tinh dầu sả thành sản phẩm của Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) giai đoạn 2018 - 2020. Đồng thời, Đảng ủy, UBND xã cũng xác định cây sả là nông sản mũi nhọn của địa phương” - ông Tình cho biết.

Tuy nhiên, để cây sả thương phẩm và tinh dầu sả đảm bảo chất lượng, tiêu chuẩn, đáp ứng được nhu cầu về dược liệu, gia vị của người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh, cấp ủy, chính quyền và người dân xã Hùng Tiến cần được sự quan tâm, hỗ trợ của các cấp, ngành trong xây dựng thương hiệu, tiếp cận vốn vay, thiết bị máy móc phục vụ sản xuất và chế biến sả. Đặc biệt, cần có định hướng, quy hoạch đối với diện tích trồng sả, chú trọng gắn với doanh nghiệp bao tiêu đầu ra để tránh cây sả lâm vào cảnh “được mùa, mất giá”, phát triển bền vững.