Trữ đông thịt lợn: Không làm nhanh sẽ chẳng còn thịt lợn để bán

Dịch lan rộng, sợ không còn thịt lợn

Theo Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến, hiện nay đã có 44 tỉnh, thành phố có dịch tả lợn châu Phi (DTLCP), với hơn 1,7 triệu con lợn đã chết hoặc buộc phải tiêu hủy (chiếm 6% tổng đàn).

“Không loại trừ khả năng dịch có thể lây lan đến tất cả các tỉnh, tấn công vào các cơ sở chăn nuôi quy mô lớn. Đã có nhiều địa phương công bố hết dịch nhưng sau đó lại bùng phát trở lại. Trong bối cảnh này, một trong những giải pháp cấp bách và có hiệu quả nhất là thu mua lợn sạch, cấp đông để những tháng sau, khi nguồn cung giảm đi sẽ cung cấp lại cho thị trường. Việc này triển khai càng sớm càng tốt” - Thứ trưởng Phùng Đức Tiến chia sẻ.

Lãnh đạo Bộ Công Thương và NNPTNT đều lo ngại nếu không sớm cấp đông dự trữ có thể sẽ hết thịt lợn trong thời gian tới. Ảnh: T.L

Đồng tình với quan điểm này, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho rằng, thời điểm này, giá thịt lợn đang xuống rất thấp, khó tiêu thụ, trong khi DTLCP đang có chiều hướng lây lan mạnh.

“Nếu không có giải pháp kịp thời thì những tháng tới không có thịt lợn để bán. Điều quan trọng là lợn thu mua để cấp đông phải đảm bảo về chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm” - Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nói.

Báo cáo của Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho thấy, từ cuối tháng 4 đến nay, giá lợn hơi đã giảm chỉ còn 28.000 -32.000 đồng/kg tại miền Bắc; 32.000 - 38.000 đồng/kg ở khu vực phía Nam; giá lợn thành phẩm 70.000 - 90.000 đồng/kg, giảm 5.000 đồng/kg so với tháng trước.

Trong khi đó, thời gian 3 tháng tới là thấp điểm của việc tiêu thụ thịt lợn do nắng nóng và dịch bệnh, nên sức ép với ngành chăn nuôi lợn càng lớn hơn. Do vậy, việc thu mua, giết mổ và cấp đông thịt lợn là một trong những giải pháp cần thiết đảm bảo nguồn cung, ổn định thị trường dịp cuối năm và Tết Nguyên đán.

Hạn chế về kho chứa đủ tiêu chuẩn

Tuy rất đồng tình với chủ trương cấp đông thịt lợn sạch để giảm áp lực tiêu hủy, giảm thiểu thiệt hại cho người chăn nuôi nhưng nhiều doanh nghiệp (DN) bày tỏ lo ngại khó thực hiện ngay được nếu Nhà nước không có các chính sách hỗ trợ kịp thời.

Trong đó, khó khăn lớn nhất hiện nay là khả năng cấp đông của các DN thu mua, giết mổ và chế biến còn hạn chế nên việc cấp đông sản phẩm thịt lợn trong một thời gian dài với khối lượng lớn sẽ gặp khó khăn. Cho đến thời điểm này, cả nước chỉ có 387 cơ sở giết mổ tập trung, trong khi có hơn 27.000 cơ sở giết mổ nhỏ lẻ.

 Nhiều địa phương, doanh nghiệp đang thiếu kho lạnh để trữ đông thịt lợn. Ảnh: T.L

Ông Lê Văn Lộc - Phó Giám đốc Sở Công Thương Đồng Nai cho biết, ngay sau khi có chủ trương của Chính phủ về cấp đông thịt lợn sạch, Sở Công Thương Đồng Nai đã làm việc với các đơn vị sản xuất, chế biến, chăn nuôi, giết mổ, phân phối trên địa bàn. Về cơ bản, các DN, đơn vị giết mổ, thu mua đều ủng hộ chương trình này nhưng “cái khó bó cái khôn” khi hiện nay Đồng Nai không có kho cấp đông theo tiêu chuẩn, những cơ sở giết mổ có kho cấp đông đáp ứng đủ tiêu chuẩn chỉ đếm trên đầu ngón tay.

“Chúng tôi đã tính đến chuyện đi thuê kho với giá thuê 1USD/tấn/ngày và nhận thấy nếu tính ra thì vẫn có lợi hơn là Nhà nước hỗ trợ tiêu hủy. Do đó, nên chăng Bộ Công Thương đứng ra, chủ trì để các địa phương lân cận phối hợp cùng nhau làm việc này, cùng kết nối với các địa phương để thực hiện việc cấp đông. Đơn cử, Đồng Nai thực hiện giết mổ và TP.Hồ Chí Minh sẽ giúp Đồng Nai cấp đông thịt lợn” - ông Lộc đề xuất.

Trong khi đó, nhiều DN đã thực hiện chương trình cấp đông thịt lợn từ trước khi có chủ trương này. Ông Nguyễn Ngọc An - Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Việt Nam Kỹ nghệ Súc sản - Vissan khẳng định: “Chúng tôi không chờ chính sách mà đã thực hiện cấp đông hết công suất để hỗ trợ cho người chăn nuôi”.

Cụ thể, để đảm bảo lượng cung ứng ra thị trường, bình thường, Vissan giết mổ, cấp đông và đưa ra thị trường 200 con/ngày, năng lực còn dư 100 con. Từ khi DTLCP diễn ra, Vissan đã triển khai giết mổ, cấp đông thêm 100 con/ngày,  phát huy tối đa năng lực.

Tuy nhiên, đại diện DN này cũng khẳng định, khi đông lạnh thịt, chi phí trữ đông, vận chuyển cao làm giá thành cao hơn nhiều so với giá thành sản xuất, chế biến bình thường. Cho nên Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ DN về lãi suất để giải phóng hàng tồn kho khi đưa ra thị trường sau này. Bên cạnh đó, đặt giả sử nếu không giải phóng được hàng tồn kho, đến thời điểm đó, Nhà nước cần cam kết tiêu thụ số lượng thịt này cho DN thông qua các đơn vị sử dung ngân sách nhà nước.

Đồng quan điểm, đại diện Công ty CP Thực phẩm Vinh Anh cũng mong muốn Nhà nước hỗ trợ về nguồn vốn vay ưu đãi để hỗ trợ DN cấp đông thịt lợn bởi chi phí cho hoạt động này khá cao.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải khẳng định, Bộ Công Thương sẽ tập hợp các ý kiến kiến nghị, gửi đến các cơ quan chức năng để nhanh chóng có giải pháp hỗ trợ các DN cấp đông thịt lợn, đảm bảo không thiếu thịt những tháng cuối năm.