Nhận định

Con bò tót chỉ húc đầu vào miếng vải đỏ khi nó nhận ra mối đe dọa. Con kiến lửa có ngẫu nghiên leo lên tay, không bao giờ nó đốt nếu nó không cảm thấy nguy hiểm.

Con ong cũng vậy, nó vo ve quanh bạn như để dò tìm đối vật xem có gì gây nguy hại cho mình không để quyết định nên tấn công hay bỏ đi.

Đó là câu chuyện trước những diễn biến rất nhanh, chỉ trong phần trăm phần nghìn giây. Sự đúng đắn khi đưa ra kết luận trong thời gian quá ngắn ấy luôn là một thách thức, và tỷ lệ sai sót khá cao là khó tránh khỏi.

Có một sự việc gây xôn xao trên báo mạng về chuyện “cô giáo Tòng Thị Minh, người quay video clip các thầy cô, học sinh phải chui vào túi nylon để vượt suối đến trường”. Tôi không sao tin được. Cho đến giờ tôi vẫn cho là dàn dựng. Dù bây giờ có lên điều tra thì chắc ai cũng nói là thật. Bởi cái sự dối ấy làm lợi cho dân cả một bản, ai nỡ bóc mẽ.

Tôi là người gắn bó sông suối suốt từ tấm bé, từng mang củi, tha măng, có lần bọc vào tấm nylon để đẩy bơi qua suối khi lũ bất chợt về. Những vật thể ấy nhẹ hơn, mà còn khó, nữa là người thì dù trẻ con cũng nặng hơn nhiều. Lại còn chuyện thở nữa, túi mà vỡ thì sao… Có cha mẹ nào dám làm thế với con vì con chữ chưa, hay chỉ là làm trò ghi hình để gây dư luận đòi làm cầu…

Có ai đã điều tra cái túi nylon chứa nổi một người đó do nơi nào sản xuất, độ bền ra sao chưa... Dù là trò nhỏ nhưng cái túi ấy có dám bảo đảm an toàn khi nhét đứa trẻ bên trong.

Nếu là clip dựng lên để quay thì tôi sợ lắm. Đó là tiền đề cho sự dối trá. Dân bản cùng các trò có được một kinh nghiệm tuyệt vời là: Dối trá thì được việc. Sau đó hậu quả xã hội thế nào thì ai cũng rõ.

Quay lại câu chuyện nhận định. Vì nhận định thấy nỗi khổ và sự nguy hiểm ấy mà ông bộ trưởng ra quyết định tức thời: Cho chi ba tỷ rưỡi làm cầu! Tốt và nhanh quá! Nhưng nếu quyết định thế vì ông tin ngay đó là thật thì quả là đáng thất vọng vì lỗi nhận định.

Trong thi đấu, nhận định sai thì còn rút kinh nghiệm, dùng máy móc để kiểm tra khắc phục, còn trong cuộc sống cần tới thực địa kiểm tra thật khoa học chứ không thể nhận định theo cảm xúc, nếu sai thì lợi một hại mười.