Phận đời phụ nữ thôn, bản ly hương: Ra đi vì đói, nghèo

Thôn Sơn Hà (xã Cốc Mì, Bát Xát, Lào Cai) có 66 hộ, thì có tới 25 phụ nữ bị lừa bán sang biên giới, chiếm hơn 40% số phụ nữ là trụ cột gia đình trong thôn. Đây có lẽ là thôn có tỷ lệ phụ nữ bị lừa bán cao nhất khu vực miền núi phía Bắc.

Cái nghèo đưa đẩy

Ghé vào thôn Sơn Hà một ngày mưa mới thấy hết sự vất vả trong việc đi lại cũng như cái nghèo khó của bà con nơi vùng biên. Thôn có 66 hộ thì đã có quá nửa thuộc diện hộ nghèo. Nghèo đói khiến cuộc sống nơi đây đìu hiu, lạnh lẽo. Đất đá sỏi, ruộng ít nên có cố gắng làm lụng thế nào người dân nơi đây vẫn không thể thoát nghèo. Cũng bởi cái “nghèo” về kiến thức, đói về cơm ăn áo mặc nên nhiều phụ nữ trong thôn vướng vào chiêu lừa đảo, bị lừa bán sang Trung Quốc hay tự tìm đường “giải phóng” cho bản thân bằng việc lấy chồng ngoại. Người may mắn thì được lấy làm vợ, người không may thì bị bán vào nhà chứa.


Anh Sùng A Chỉnh – Trưởng thôn Sơn Hà cho biết, chỉ trong 5 năm toàn thôn đã có tới 25 chị em bị lừa bán sang Trung Quốc, trong đó 21 người có gia đình. Một số ít trường hợp may mắn được các cơ quan chức năng giải cứu, trở về quê hương, nhưng cũng có không ít chị em bặt vô âm tín. Anh Chỉnh lý giải câu chuyện phụ nữ bị lừa bán hay tự bỏ bản, bỏ gia đình đi lấy chồng ở xứ người cũng thật đơn giản: “Thôn này nghèo lắm, đói lắm nên họ mới ra đi...”.

Sau một hồi tâm sự, hỏi ra mới hay Trưởng thôn Chỉnh cũng là một trong số nhiều ông chồng ở xã Cốc Mì bị mất vợ. Anh Chỉnh thú thật: “Nhà nghèo quá, tao đi học dưới xuôi nên nó ở nhà nghe người ta rủ rê thì đi thôi”. Cũng vì thế mà cả gia đình anh Chỉnh thống nhất không đi tìm vợ, tìm mẹ cho con anh nữa, bởi: “Tìm làm gì nữa, người ta chán mình rồi thì bỏ đi thôi. Mà có muốn tìm cũng không thấy đâu”. Không đầy một tháng sau ngày vợ bỏ nhà theo kẻ xấu, anh Chỉnh cưới vợ khác.

“Có người, vợ bỏ đi ngày trước thì ngày sau đã cưới vợ khác về rồi, bởi người Mông không chịu được cô đơn đâu. Nhà còn con lợn, con gà, con trâu, con bò… thì phải có người chăm chứ”- ông Vàng A Súc, ở cùng thôn với anh Chỉnh phân trần.

Ông Tẩn A Chỏn - Trưởng Công an xã Cốc Mì cho biết: “Cứ mỗi độ cuối năm, trước, trong và sau tết - khi thôn bản có nhiều lễ hội, người người đi vui xuân thì hoạt động lừa đảo, buôn bán người lại trở nên phức tạp. Nhiều đối tượng giở chiêu bài tìm hiểu, yêu đương rồi dụ dỗ chị em đem bán”.

Mịt mù ngày về

Bà Lê Thúy Hà – Trưởng phòng Tiếp nhận hỗ trợ nạn nhân (Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh Lào Cai) xác nhận thôn Sơn Hà là nơi có tỷ lệ chị em bị lừa bán cao nhất tỉnh. Một số thôn bản khác con số chị em bị lừa bán khoảng 10-15 người. Bà Hà cho biết: “Năm 2013, trung tâm tiếp nhận hỗ trợ cho hơn 50 nạn nhân bị mua bán. Rất nhiều chị em vì nghe lời đồn đại mà bị lừa sang bên kia, lúc sang mới biết sự thật thì đường về đã quá mịt mù. Có người may mắn được trở về, nhưng về rồi thì cũng không biết phải đi đâu về đâu vì chồng thì đã lấy vợ mới, còn nhà mẹ đẻ thì không được về vì hủ tục”.

Ngồi trong bóng tối, gương mặt thất thần, Hoàng Thị T (14 tuổi) ở bản Trang, xã Cốc Mì, rụt rè kể lại quãng thời gian đen tối trong đời mình. T cho biết, lúc đi học có một bạn trai của bạn cùng lớp với T bày tỏ tình cảm với em. Hẹn hò được gần 1 tuần, bạn trai tỏ ra rất quan tâm tới cô. Lúc bố cô ốm nằm viện, anh ta mua quà qua thăm, rồi hứa hẹn tương lai rất tươi đẹp. Trong một lần đi chơi sau đó, cô nghe nhóm bạn nói người thân của anh bị ốm nằm điều trị ở một trạm y tế gần biên giới, vậy là cả nhóm bạn rủ nhau đi thăm. Không ngờ qua đến bờ biên, cả nhóm tản đi, anh người yêu giở bộ mặt thật là ma cô và bán cô sang Trung Quốc.

"Có những trường hợp phụ nữ khi bị lừa bán sang Trung Quốc phải bán dâm và đáp ứng đủ mọi kiểu ăn chơi của khách như: Tắm bia, rải thức ăn lên người, hút thuốc, uống thuốc kích dục... nên trở về quê hương với thân hình tiều tụy. Nhiều chị em còn mắc căn bệnh xã hội, thậm chí điên loạn”. Bà Lê Thúy Hà

May mắn, sau hơn 3 tháng bị bán vào nhà chứa, T được cơ quan chức năng Trung Quốc giải cứu trong một lần truy quét tội phạm. “Có rất nhiều bạn trẻ như T, lúc bị đưa vào nhà thổ vẫn chưa hề hay biết là mình bị lừa” – bà Hà nói.

Bà Hà nhớ lại, cách đây 2 năm trung tâm có tiếp nhận một nạn nhân tên Nguyễn Thị T (sinh năm 1986, quê ở Hà Tĩnh) cũng từng bị bán sang làm gái mại dâm ở Quảng Châu, Trung Quốc. T kể có bạn gái cùng quê rủ em ra Hà Nội đi bán hàng lương cao nên T đồng ý. Ra Hà Nội được hơn 1 tháng, người bạn lại rủ T lên Lào Cai và sang Trung Quốc lấy hàng về bán. Sang tới nơi, người bạn bán T cho một nhà thổ lấy 40 triệu đồng rồi bỏ trốn.

Sau hơn 3 năm phải bán mình nơi đất khách,  ngày được công an giải cứu, T trở về trong tiều tụy, tinh thần hoàn toàn hoảng loạn. Suốt 1 tháng sau đó, T rơi vào trạng thái trầm cảm, điên loạn. Trung tâm đưa T vào bệnh viện điều trị, kết quả bác sĩ chẩn đoán: T bị suy kiệt sức khỏe, mắc chứng rối loạn tâm thần do bị ép dùng thuốc kích dục quá liều, bị bạo hành. Bi kịch hơn, sau xét nghiệm, bác sĩ kết luận cô đã nhiễm HIV. Ngày trở về quê, chồng đi lấy vợ, nhà nghèo nên T đành phải gửi con cho ông bà ngoại, còn mình thì vào trú ngụ trong ngôi nhà bình yên ở Hà Nội.