Khắc họa chân thực cuộc cách mạng của nông dân trên đồng ruộng

Vừa tôn vinh nông dân, vừa tôn vinh nhà báo

Đánh giá về giải báo chí toàn quốc Tự hào Nông dân Việt Nam (THNDVN), ông Hồ Quang Lợi, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Trưởng Ban tổ chức giải cho biết: Giải báo chí này được phát động từ năm 2013, với tên ban đầu là Cuộc thi viết THNDVN. Nhận thấy vai trò, ý nghĩa lớn lao của cuộc thi này, Hội Nhà báo Việt Nam và Báo NTNN đã quyết định phối hợp nâng tầm giải lên thành giải báo chí toàn quốc. Và tới thời điểm này, đây cũng là cuộc thi duy nhất tập trung viết và tôn vinh gương nông dân giỏi.

Ông Hồ Quang Lợi - Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Trưởng Ban tổ chức Giải báo chí Toàn quốc Tự hào Nông dân Việt Nam 2018 - 2019 phát biểu tại lễ trao giải. Ảnh: Trọng Hiếu

Năm nay, giải đã nhận được 938 tác phẩm gửi về dự thi sau gần 1 năm phát động. So với các năm trước, giải báo chí THNDVN vẫn nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của đông đảo các nhà báo, bạn đọc, bạn viết công tác ở các lĩnh vực trên mọi miền Tổ quốc tham gia.

Ngày 5/9, Ban sơ khảo gồm 4 thành viên đã nghiêm túc lựa chọn, đánh giá và chọn được 25 tác phẩm xuất sắc nhất giải gửi cho Hội đồng chấm chung khảo chấm độc lập.

Tiếp đó, ngày 24/9, Hội đồng ban giám khảo gồm những nhà văn, nhà báo có uy tín như nhà thơ Trần Đăng Khoa – Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, Trưởng Ban giám khảo; nhà văn Văn Chinh; nhà báo Trần Bá Dung – Trưởng ban Nghiệp vụ - Hội Nhà báo Việt Nam; chuyên gia nông nghiệp Hoàng Trọng Thủy đã có những đánh giá độc lập, khách quan để chọn ra 11 tác phẩm xuất sắc nhất.

Đại diện Ban Giám khảo, Ban Tổ chức trao giải và tặng hoa cho các tác giả đoạt giải khuyến khích. Ảnh: Trọng Hiếu

“Các tác phẩm đoạt giải đã khắc hoạ sâu sắc hình ảnh những người nông dân giỏi, giàu sức sáng tạo, không ngừng nỗ lực vươn lên trong việc làm giàu cho bản thân, không những thế còn sẵn sàng chia sẻ, giúp đỡ cộng đồng. Nét mới của Giải báo chí THNDVN 2018 - 2019 là nhiều bài viết có tính phát hiện cao, một số tác phẩm được thể hiện theo cách mới như Longform, Mega Story, Emagazine có kết hợp các video rất sinh động, hấp dẫn, lôi cuốn người xem. Văn phong của các tác giả vừa có sự sắc sảo, gãy gọn của một nhà báo, vừa thể hiện chất thơ, cảm xúc của mỗi tác giả dành cho nhân vật”, ông Lợi cho hay.  

Đánh giá về những tác phẩm lọt vào vòng Chung khảo, nhà thơ Trần Đăng Khoa, Trưởng Ban giám khảo cho biết: “Tôi cực kỳ ấn tượng với loạt bài của nhóm tác giả Bạch Hân – Trần Thường (“Hồi sinh những cánh đồng chết” – Vietnamnet); “Cuộc chinh phục dòng Mê Kông của lão nông Bảy Bon mê mệt cá”; hay bài “3 hạt lạc, 11 khóm lúa và chuyện đời, chuyện nghề của CEO Trần Mạnh Báo”… Đó là những câu chuyện thật, mảnh đời thật. Những giống lúa của anh Trần Mạnh Báo giờ đây đã được bà con nông dân vùng đồng bằng sông Hồng tin tưởng sử dụng, góp phần tăng năng suất, sản lượng lúa…, hay như gương anh nông dân lập công ty tôm chỉ từ con số 20.000 đồng...".

Ông Lê Đức Thịnh - Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và PTNT (đầu tiên bên trái ảnh), ông Hà Sỹ Đồng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị (đầu tiên bên phải ảnh) trao giải và chứng nhận cho các tác giả đoạt giải Ba. 

"Đặc biệt, câu chuyện những người nông dân ở Quảng Trị đã mạnh dạn thay đổi, bắt tay với doanh nghiệp quyết tâm trồng lúa sạch, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật để làm nên cánh đồng lúa hữu cơ tươi tốt trên chính những mảnh ruộng từng hứng chịu thương đau trong chiến tranh. Đó là cuộc cách mạng của người nông dân trên đồng ruộng. Điều đấy khiến tôi vô cùng ngưỡng mộ, và đó cũng là tác phẩm được Ban Giám khảo thống nhất cao trao giải nhất”, nhà thơ Trần Đăng Khoa khẳng định. 

Ông Lưu Quang Định, Tổng Biên tập báo NTNN/Dân Việt, Phó Trưởng ban tổ chức Giải báo chí (bên phải ảnh), ông Phan Quốc Nam, đại diện Công ty CP Phân bón Bình Điền - Nhà tài trợ chính trao giải Nhì cho các tác giả. Ảnh: Trọng Hiếu

Chấm khắt khe, công tâm

Trả lời câu hỏi của nhà báo Nguyên Huân (Báo Nông nghiệp Việt Nam) về tiêu chí lựa chọn những tác phẩm xuất sắc để trao giải, ông Nguyễn Văn Hoài – Trưởng ban Sơ khảo Giải báo chí toàn quốc THNDVN 2018 – 2019 cho biết: “Ban Giám khảo chấm giải dựa theo 3 tiêu chí chính: Muốn tác phẩm được điểm cao thì đương nhiên nhân vật phải có thật, có thành tích trong đời sống sản xuất chứ không phải nhân vật hư cấu, tự xây dựng lên. Nhật vật đó phải toát lên được những tình tiết câu chuyện độc đáo;

Thứ hai, tác phẩm phải có văn phong bút pháp hay, hấp dẫn, thể hiện được số phận đặc biệt của nhân vật. Thứ ba, nhân vật ấy ngoài làm giàu cho bản thân, cũng phải có đóng góp cho xã hội, lan toả rộng rãi trong cộng đồng”.

Được trao giải cao nhất của cuộc thi, nhà báo Bạch Hân, đại diện nhóm tác giải loạt bài "Hồi sinh trên những cánh đồng chết" (Báo Điện tử Vietnamnet) xúc động nói: "Là phóng viên theo mảng nông nghiệp nhiều năm nay, tôi đã được đến thăm nhiều mô hình của bà con nông dân và tình cờ biết đến mô hình trồng lúa hữu cơ tại Quảng Trị. Tôi đã 2 lần từ Hà Nội vào thăm mô hình và cực kì ấn tượng khi thấy ở nhiều nơi, người nông dân vẫn lạm dụng thuốc trừ sâu, nhưng tại cánh đồng lúa hữu cơ này, không hề có bóng dáng bao bì thuốc trừ sâu, tôm cá sinh sôi rất nhiều. Điều ấy thôi thúc chúng tôi tìm gặp lãnh đạo tỉnh để tìm hiểu cặn kẽ và viết loạt bài". 

Ông Hồ Quang Lợi - Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Trưởng Ban tổ chức giải (thứ nhất bên phải ảnh), ông Nguyễn Hồng Sơn - Trưởng Ban Tuyên huấn Trung ương Hội NDVN (bên trái ảnh) trao quà và giấy chứng nhận cho nhóm tác giải đoạt giải Nhất. Ảnh: Trọng Hiếu

Nhà báo Bạch Hân - Vietnamnet đại diện nhóm tác giải đoạt giải Nhất chia sẻ về quá trình phát hiện, xây dựng đề tài. Ảnh: Trọng Hiếu

Nói về mô hình này, ông Hà Sỹ Đồng – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho biết: "Thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, tái cơ cấu nông nghiệp, tăng thu nhập cho nông dân, chúng tôi trăn trở rất nhiều, bởi Quảng Trị là tỉnh nghèo, điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, tỉnh đã ban hành nhiều nghị quyết nhằm cải tạo đồng ruộng, nâng cao giá trị gia tăng, nhất là tăng thu nhập cho nông dân.

Đã có nhiều mời gọi, chính sách thu hút đầu tư vào tam nông, tuy nhiên qua tìm hiểu một số loại giống lúa của Thái Bình Seed, chúng tôi nhận thấy một số giống lúa phù hợp với đồng đất Quảng Trị và đã mời Công ty Đại Nam ở Bà Rịa - Vũng Tàu về Quảng Trị xây dựng mô hình liên kết trồng lúa hữu cơ trên những cánh đồng bạc màu, chịu nhiều tang thương trong chiến tranh". 

"Đến nay, nông dân Quảng Trị đã làm ra được những hạt gạo hữu cơ Ong Biển thơm ngon, thân thiện với môi trường. Các nhà khoa học ở Đại học Toshima (Nhật Bản) đã về tận nơi lấy mẫu nghiên cứu, phân tích các chất có trong hạt gạo hữu cơ và phát hiện 2 chất đặc biệt tốt cho sức khỏe con người: Giúp ngăn ngừa ung thư, béo phì, hỗ trợ cho những bệnh nhân bị tiểu đường... Sản phẩm gạo hữu cơ Ong Biển đã được nhiều khách hàng tin tưởng, được xuất khẩu đi nhiều nước trên thế giới. Chúng tôi rất cảm ơn Báo NTNN/Dân Việt, Công ty CP Phân bón Bình Điền đã phối hợp tổ chức cuộc thi viết rất đặc biệt này, cảm ơn các nhà báo đã lặn lội về Quảng Trị, qua đó phát hiện những mô hình hay, giúp mô hình lan tỏa ra khắp đất nước để ngày càng có nhiều gương nông dân điển hình được tôn vinh", ông Hà Sỹ Đồng nói.