Nhạc sĩ phá hủ tục của làng Chăm

Với tiếng đàn, lời ca, bằng nỗ lực và lòng nhiệt thành của mình, nhạc sĩ Lâm Thanh Bình đã dần chinh phục và cảm hóa được số đông người Chăm về ý thức thay đổi và hòa nhập cộng đồng. Rồi từ đó một “phong trào cách mạng” văn hóa tinh thần được hình thành và lan rộng trong cộng đồng người Chăm ở An Giang, góp phần xóa dần những tập tục lạc hậu, nhất là tục cấm cung (ra khỏi nhà) trong các xóm làng Chăm An Giang khi ấy.

Nhạc sĩ Lâm Thanh Bình trong những lần sinh hoạt, trò chuyện cùng đồng bào Chăm ở các xóm làng Chăm An Giang. TRỌNG BÌNH

Năm 1982 lần đầu tiên trong “lịch sử” người Chăm An Giang, nhạc sĩ Thanh Bình đã vận động được 5 cô gái Chăm lên biểu diễn văn nghệ trên sân khấu. “Tính ra phải mất 3 năm mới vận động được bởi vì phong tục lúc ấy là không cho phụ nữ Chăm ra khỏi nhà, trong khi đó biểu diễn văn nghệ tức là hoạt động xã hội, cho nên đây là điều mới mẻ đối với đồng bào Chăm” – nhạc sĩ Thanh Bình nhớ lại.

Từ sau “sự kiện” những cô gái Chăm đầu tiên lên sân khấu, phong trào văn hóa văn nghệ ở các làng Chăm như ánh lửa lập lòe được thổi bùng lên, tỏa sáng. Và cũng từ đây tiếng hát làng Chăm đã vang lên khắp nơi, từ sân khấu hội diễn cấp tỉnh đến Quân khu 9 và cả nước, rồi đi hát phục vụ đồng bào, chiến sĩ vùng biên giới, rồi sang cả nước bạn Campuchia...

Sau khi học lớp sáng tác ca khúc ở Quân khu 9, Cần Thơ, nhạc sĩ Thanh Bình sáng tác nhiều ca khúc dành cho đồng bào Chăm, trong đó nhiều bài đã trở thành “nằm lòng” của người Chăm An Giang như: Tổ khúc “Karim và Nurisa”; ca khúc “Làng Chăm thương chú bộ đội”; “Tình ca Pơnang”, “Roja yêu thương”... Đó là những ca khúc mang âm hưởng dân ca Chăm, mượt mà sâu lắng, thể hiện tình yêu và lòng khát khao hạnh phúc vừa mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Chăm, vừa thể hiện ước mơ vươn tới hòa nhập cùng sự tiến bộ cộng đồng.

“Những ca khúc Chăm của nhạc sĩ Thanh Bình có nhiều bài đã đi vào lòng người, đi vào máu thịt của người Chăm, tôi ấn tượng nhất là tổ khúc Karim Murisa... nói chung bài hát của anh luôn được người Chăm ái mộ. Họ trìu mến gọi anh là người nhạc sĩ của làng Chăm” – ông Mách Sa Lếs - Phó ban Giáo cả chùa Khay Ri Yah, xã Nhơn Hội, huyện An Phú nhận xét.