Người Thái xứ Thanh sum vầy ở đất Vân Canh

“Đất lành, chim đậu”! 

Cơn mưa rừng bất chợt bao phủ trước hiên nhà, bà Hà Thị Mười ở làng Hà Lũy, xã Canh Thuận đưa đôi mắt đăm chiêu nhìn xa xăm với nỗi nhớ quê. Hơn 16 năm dựng nhà, lập nghiệp ở vùng đất mới, không lúc nào bà quên nơi “chôn rau cắt rốn”.

Người Thái tại các ngôi làng ở huyện Vân Canh luôn sống hòa thuận và quây quần bên nhau. Ảnh: Dũ Tuấn

Bà Mười thở dài: “Tôi vốn là đồng bào Thái ở Thanh Hóa. Năm 2000, cả nhà tôi dắt díu vào đây lập nghiệp. Sống tha phương, nhiều lúc nhớ quê lắm, chỉ cần nhìn trời mưa, nghe vài lời hát hoặc thấy thấp thoáng bóng dáng quê trên truyền hình, radio… là nỗi nhớ cứ cồn cào”.

Chạm chân đến Vân Canh, bà Mười cùng nhiều người Thái từ Thanh Hóa vào đây gặp không ít khó khăn. May mắn, tấm lòng của người dân bản địa như đồng bào Ba Na, Chăm, Kinh… luôn cởi mở đối với những vị khách mới đến lập nghiệp. Ở vùng đất này, bà con người Thái luôn có tính đoàn kết rất cao. Họ cùng nhau xây dựng nhà cửa, vườn tược, lo lắng ổn định cuộc sống cho từng gia đình và sống hòa hợp với các dân tộc anh em.

“Lúc mới vào cuộc sống khó khăn đủ bề, phải làm thuê, làm mướn kiếm sống vì thiếu đất đai. Nhưng giờ tôi đã xây dựng được ngôi nhà kiên cố, các vật dụng như xe máy, ti vi… đầy đủ cả. Từ việc nuôi 2 con bò, trồng keo để phát triển kinh tế hay chuyện làm nhà, nếu gặp khó người dân trong xóm làng đều chung tay giúp đỡ. Điều đó bù lại phần nào nỗi buồn cho cảnh sống xa xứ. Đất lành thì chim đậu mà…”- bà Mười chia sẻ.  

Chồng bà Mười, ông Lương Văn Úi năm nay tròn 61 tuổi, dáng người khỏe khoắn, mỗi ngày 2 buổi ông đều đặn điều khiển xe máy từ làng đến thị trấn Vân Canh để làm nghề thợ mộc. “Riêng thôn chúng tôi có gần 10 hộ dân đều là người Thái từ Thanh Hóa vào, sống gắn kết và quây quần bên nhau. Cũng có những đứa con thuộc người Thái vào đây sinh sống, bén duyên và lập gia đình với người dân tộc Chăm, Ba Na…”- ông Úi nở nụ cười đầy hy vọng.

Gìn giữ văn hóa

Người Thái ở Vân Canh mang 3 họ chính: Hà, Lương và Lục (Lộc). Hiện tại, người Thái được phân bố rải rác khắp nơi tại Vân Canh với khoảng gần 30 hộ. Khi ghé xóm, làng người Thái, rất dễ dàng nhận ra con gái Thái với nước da trắng trẻo, vóc dáng thanh mảnh, mang giọng nói xứ Thanh ngọt ngào.

Gia đình ông Lương Trọng Lượng - Phó làng Hà Lũy, vốn người Thái ở xã Cổ Lũng, huyện Bá Thước (Thanh Hóa). Hơn 26 năm trước, ông cùng vợ là bà Hà Thị Dung (cùng sinh năm 1956) và 3 con dắt nhau về vùng đất Vân Canh để lập nghiệp. “Vào năm 1990, gia đình tôi đi xây dựng kinh tế nên trôi dạt về đây sinh sống. Hiện tại, thằng con trai đầu lấy vợ người Chăm, con trai thứ tên Hiền lấy vợ người Kinh ở huyện An Lão. Chúng tôi đang sống ở miền đất lạ nhưng thực chất đều là người quen. Những hộ dân người Thái ở đây mang ơn bà con bản địa. Thời gian đầu, họ chia sẻ cái ăn cái mặc, sau họ giúp dựng nhà, chỉ đất đai, nương rẫy cho trồng trọt...” - ông Lượng thổ lộ.

Cứ độ dịp tết, cưới hỏi hoặc trong ngày lễ hội thì đồng bào Thái ở Vân Canh cùng nhau phô diễn vẻ đẹp văn hóa của mình qua phong tục, nếp sống, sinh hoạt, trang phục và múa hát như múa xòe, nhảy sạp, thổi khèn…Vào những ngày như thế, người Thái mang một vẻ đẹp rất riêng biệt, không xen lẫn vào đâu được. Với họ, sống nơi xa xứ nhưng không bao giờ để lu mờ nét văn hóa của quê hương.