Hàng nghìn bệnh nhân được “cải tử hồi sinh”

Ngày 1.9, GS.TS Nguyễn Gia Bình – Trưởng khoa Hồi sức tích cực (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, BV vừa cứu một bệnh nhân người Manta thoát khỏi lưỡi hái tử thần. 20 ngày trước, bệnh nhân này đã sang Việt Nam để du lịch, sau đó anh ta bị cúm B và viêm phổi do tụ cầu vàng. “Đây là vi khuẩn hết sức nguy hiểm, khiến bệnh nhân này bị suy hô hấp nặng, phim chụp phổi đã trắng xóa, chức năng hô hấp gần như không còn.

Giáo sư Nguyễn Gia Bình đang kiểm tra việc ứng dụng kỹ thuật lọc máu đối với bệnh nhân suy hô hấp nặng.

Bệnh nhân này đã được đưa vào BV Việt Pháp, tuy nhiên việc cấp cứu không thành công, bệnh ngày càng nặng, tiêu liệu xấu. Do đó, bạn anh ta đã chuyển bệnh nhân sang Khoa Hồi sức tích cực (BV Mạch Mai). Ngay lập tức, GS Bình đã chỉ đạo sử dụng phương pháp điều trị hồi sức tiên tiến nhất là ECMO, lọc máu liên tục. “Sau hơn 10 ngày điều trị hiện sức khỏe bệnh nhân đã hồi phục. Cả quá trình điều trị hết hơn 350 triệu đồng” – GS Bình cho biết.

Theo ông Bình, công trình nghiên cứu “Ứng dụng các kỹ thuật lọc máu hiện đại trong hồi sức cấp cứu bệnh nhân nặng” đã được manh nha từ năm 2004. Thời điểm đó, Việt Nam xuất hiện nhiều bệnh nhân bị suy hô hấp nặng từ dịch SAR, dịch H1N1, cúm H5N1…

Các bệnh nhân bị suy hô hấp nặng, diễn biến bệnh rất nhanh, phổi hoàn toàn bị “úng nước” nên các phương pháp hồi sức cấp cứu như dùng máy thở, thuốc đều bị vô hiệu quá. Phổi không thể thu nhận oxy. Do đó tỷ lệ tử vong rất lớn. Trong khi đó, trên thế giới đã xuất hiện máy ECMO, có thể “thở hộ” cho những bệnh nhân bị mất chức năng hô hấp. “ECMO nói đơn giản là rút máu từ trong cơ thể ra ngoài, bơm oxy rồi lại truyền vào cơ thể” – GS Bình giải thích.

Đau đáu với nỗi niềm cứu sống bệnh nhân, GS Bình đã đề xuất lên BV, lên Bộ Y tế để đưa công nghệ ECMO về Việt Nam. “Cuối cùng chúng tôi cũng được phê duyệt đề tài nghiên cứu. Với 3,8 tỷ được cấp, chúng tôi đã dùng tới 3,2 tỷ mua máy móc, cố gắng đưa nhiều kỹ thuật tiên tiến nhất về Việt Nam. Riêng máy ECMO đã trị giá hơn 2 tỷ đồng” – GS Bình cho biết.

Theo GS Bình, đến nay, kỹ thuật lọc máu bằng ECMO đã được chuyển giao tới 6 BV lớn trên toàn quốc và hơn 9.000 bệnh nhân nặng đã sử dụng cách điều trị này. “Không phải tất cả đều được cứu sống nhưng tỷ lệ tử vong giảm đi rõ rệt. Đơn cử như bệnh nhân viêm tụy cấp trước đây tỷ lệ tử vong là 50% thì nay chỉ còn 10%; bệnh suy gan cấp trước tỷ lệ tử vong là 90%, nếu dùng ECMO thì chỉ còn 50%... Các ca suy hô hấp nặng do cúm, tỷ lệ tử vong cũng giảm vài chục phần trăm. Đối với mỗi ca bệnh thập tử nhất sinh được cứu sống, chúng tôi đều cảm thấy hạnh phúc, vui mừng ” – GS Bình chia sẻ. Hiện mỗi ca ECMO có giá trung bình 3-400 triệu đồng, trong đó có nhiều chi phí Bảo hiểm y tế đã chi trả.

Theo GS Bình, công trình “ECMO” ở Việt Nam có rất nhiều sự sáng tạo kiểu “con nhà nghèo”. Nếu như theo tiêu chuẩn quốc tế thời gian “sống” của màng lọc máu là 18h thì các bác sĩ Việt Nam đã cố gắng kéo dài lên đến 25-26h, tiết kiệm được hàng chục đến hàng trăm triệu đồng cho mỗi ca chạy ECMO.