Mỹ dùng vệ tinh theo dõi mực nước của các con đập Trung Quốc trên sông Mekong

Dòng sông dài 4.350 km chảy từ Trung Quốc xuống Myanmar, Lào, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam đang trở thành tâm điểm cạnh tranh giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới.

Dự án Giám sát Đập sông Mekong, được Bộ Ngoại giao Mỹ tài trợ một phần, sử dụng dữ liệu từ các vệ tinh có khả năng chụp ảnh xuyên tầng mây để theo dõi mực nước của các con đập ở Trung Quốc và các nước khác. Cơ quan này sẽ công khai thông tin thu thập được trong thời gian gần nhất, theo hãng tin Reuters.

Trong số các dữ liệu này có chỉ số đặc biệt đáng quan tâm là "độ ẩm bề mặt", chỉ rõ phần nào của khu vực ẩm ướt hay khô hạn hơn bình thường. Từ đó cho thấy các dòng chảy tự nhiên đã bị các con đập ảnh hưởng như thế nào.

"Hệ thống giám sát cung cấp bằng chứng rằng 11 con đập trên dòng chảy chính ở Trung Quốc được phân bổ và vận hành tinh vi để tối đa hóa công suất thủy điện cho các tỉnh miền đông Trung Quốc mà không xem xét đến các tác động đến hạ nguồn", ông Brian Eyler, thuộc Trung tâm nghiên cứu Stimson cho biết.

Bắc Kinh trước đó đã bác bỏ nghiên cứu của Mỹ cho rằng các con đập của Trung Quốc đã giữ một lượng lớn nước gây bất lợi cho các quốc gia ở hạ nguồn, nơi có đến 60 triệu người sống dựa vào sông Mekong để đánh bắt và canh tác.

Viện Kỹ thuật Năng lượng Tái tạo Trung Quốc được chính quyền Bắc Kinh hậu thuẫn cho biết trong một báo cáo hôm 4/12 rằng, Mỹ không thể cung cấp bằng chứng thuyết phục  khi các nghiên cứu của phía Mỹ cho rằng các con đập ở Trung Quốc đã giữ lại nước trong năm 2019 trong khi các quốc gia khác ở hạ nguồn sông Mekong phải chịu cảnh hạn hán nghiêm trọng.

Cơ quan này cho rằng những lợi ích tích cực của các công trình thủy điện thượng nguồn sông Mekong đối với các nước láng giềng ở hạ lưu sông Mekong là rõ ràng và hiển nhiên, đồng thời cho hay nước được tích trữ trong các hồ chứa trong mùa lũ đã giúp ngăn ngừa lũ lụt và hạn hán ở vùng hạ lưu.