Tết Tân Sửu 2021: Ứa nước miếng với mâm cơm 3 miền ngày Tết làm từ đất sét mà trông... như thật
Tết Tân Sửu 2021 đang đến gần với người Việt hơn bao giờ. Dưới tiết trời se lạnh, ai cũng đều mong muốn được quây quần bên những người thân yêu bên mâm cơm ngày Tết.
Với người Việt, mâm cơm ngày tết là một trong những nét đẹp truyền thống vào những ngày đầu năm. Ở mỗi gia đình, những ngày tết Nguyên Đán đều phải có 1 mâm cỗ để kính nhớ tổ tiên, ông bà và thể hiện mong ước cho một năm mới sung túc, thịnh vượng.
Thế nhưng, đối với những người con Việt xa xứ, đang sống tại nước ngoài; với tình hình dịch bệnh hiện nay, cũng như điều kiện không cho phép, thì mâm cơm truyền thống ngày Tết dường như là một điều khá xa vời.
Hay đối những người trẻ tại Việt Nam, do quá bận rộn với công việc thường ngày, hiếm có ai còn tha thiết với hình ảnh mâm cơm với đầy đủ các món ăn truyền thống vào ngày Tết.
Để giúp những người trẻ hiểu thêm ý nghĩa của những mâm cơm ngày tết, anh Nguyễn Tấn Đạt - một nghệ nhân về tranh cá 3D sống tại phường 1, quận 3 (TP.HCM), đã nghĩ ra ý tưởng sử dụng chất liệu chính là đất sét Việt rồi tạo thành những tác phẩm có hình các món ăn trong mâm cúng ngày Tết của 3 miền tại Việt Nam hết sức độc đáo và nhân văn.
Anh Đạt chia sẻ, đối với mâm cơm miền Bắc, người dân sẽ bày mâm cơm với nhiều món rất phong phú. Mâm cơm miền Bắc gồm có các món như: gà luộc, mướp đắng (khổ qua), thịt đông, chả giò thủ, chả lụa và dưa hành. Ngoài ra, miền Bắc còn có nhiều món ăn đặc biệt, khá lạ đối với người miền Nam như: xôi gấc và chè kho.
Mâm cơm miền Trung sẽ có những món khá quen thuộc như :tré, chả giò, chả lụa, mắm tôm chua Huế, thịt luộc. Trong đó, có nhiều món giao thoa với miền Bắc như: chả giò, giò thủ...
Mâm cơm miền Nam sẽ đa dạng hơn, phóng khoáng hơn miền Trung và miền Bắc, gồm các món như :khổ qua, gà, dưa hấu, thịt kho hột vịt, củ kiệu. "Người miền Nam khá phóng khoáng, giống như trong nhà có con con gà. Họ sẽ nấu gà để đãi khách mà không cần câu nệ gì. Vì thế, mâm cơm miền Nam thường rất nhiều món đa dạng và phong phú", anh Đạt nói.
Cũng theo anh Đạt chia sẻ, trước đó anh từng cho ra mắt bộ sưu tập các món ăn miền Tây tạo hình bằng đất sét, một số người Việt sống tại nước ngoài do quá nhớ quê nhà nên đã gợi ý cho anh tạo hình mâm cơm cúng Tết của ba miền nhằm tái hiện lại cái Tết cổ truyền ở Việt Nam.
Mâm cơm Tết được tạo hình với chất liệu chính là đất sét Việt. Được biết, lý do anh chọn đất sét Việt là chất liệu chính là do nó có giá thành rẻ, dễ tạo hình.
Ngoài ra, anh còn kết hợp các chất liệu khác như cát, nhựa resin, màu acrylic, bột gạo, bột mì để tạo hình cho các một ăn một cách chân thực nhất.
Một món ăn trong mâm cơm cúng Tết làm bằng đất sét phải mất 1-2 ngày để có thể thành phẩm từ việc lên ý tưởng, chuẩn bị đất, pha màu và tạo hình.
“Với mâm cơm ngày tết, cái khó nhất là cái tư duy làm sao cho tác phẩm mang tính truyền thống. Qua các tài liệu nghiên cứu về truyền thống của từng vùng miền, mình mới thấy mỗi vùng có cách thờ cúng khác nhau về mâm cơm Tết. Từ đó, mình phải chọn lọc để tạo nên một mâm cơm phù hợp. Ví dụ như, ở miền Bắc, mâm cơm ở Hà Nội khác với mâm cơm ở Bắc Ninh. Cái quan trọng nhất là mình phải tìm chất liệu thuần Việt, phổ thông để gợi nhớ Tết cổ truyền” - anh Đạt chia sẻ.
Anh Đạt cho biết, khi tạo hình món ăn bằng đất sét, phải làm sao cho nó giống thật, phải bày trí sao cho khi nhìn vào, người xem cảm thấy bắt mắt, có cảm giác “thèm ăn”.
"Khi thực hiện mô hình mâm cơm ngày Tết này, tôi đã được trải nghiệm, học hỏi văn hóa cúng lễ tết của các vùng miền. Tôi muốn nâng tầm mô hình thực phẩm để nó không chỉ là cái menu sống mà nó phải là mô hình mang tính giáo dục về văn hóa.Trong mùa covid, người Việt sống tại nước ngoài khó mua những thực phẩm nấu món Việt cúng Tết, nhưng nhờ tác phẩm của mình, họ có thể tái hiện lại Tết Việt, nhớ lại mâm cơm gia đình ngày Tết cổ truyền", anh Đạt nói.